Οι δημοτικές εκλογές σε πολλές ιταλικές πόλεις ήταν απλώς η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι στο Δημοκρατικό Κόμμα της Ιταλίας. Τα αποτελέσματα μπορεί να μην ήταν καταστροφικά αλλά συνιστούν ασφαλώς ξεκάθαρη ήττα για τον φιλόδοξο Ματέο Ρέντσι. Ακόμα στην επαρχία Εμίλια Ρομάνια, την «Κόκκινη Εμίλια», η Κεντροδεξιά σημείωσε σημαντικές επιτυχίες. Εξέγερση στο Δημοκρατικό Κόμμα ήταν ο κεντρικός τίτλος της «La Repubblica» την Τετάρτη. Η από καιρό διαφαινόμενη καταιγίδα ετοιμάζεται να ξεσπάσει.
Οταν ανέλαβε ο Ρέντσι την ηγεσία του κόμματος το 2013 πολλοί είδαν σε αυτόν μία πολιτική φιγούρα ικανή να δώσει στο κόμμα της ιταλικής Κεντροαριστεράς την αίγλη που ποτέ δεν απέκτησε. Και αν η διατύπωση μπορεί να κάνει εντύπωση για ένα κόμμα που αρκετές φορές βρέθηκε στην εξουσία τα τελευταία χρόνια, η αλήθεια είναι ότι δεν κατάφερε ως σήμερα να αποκτήσει ούτε ισχυρό ηγέτη ούτε σφιχτή δομή.
Η εν δυνάμει ισχύς του είναι και η μόνιμη αδυναμία του. Το Δημοκρατικό Κόμμα γεννήθηκε ως η τελευταία μετάλλαξη της συμμαχίας του κάποτε πανίσχυρου Ιταλικού Κομουνιστικού Κόμματος με ένα τμήμα του άλλου μεγάλου πόλου της ιταλικής πολιτικής σκηνής, του Χριστιανοδημοκρατικού – με τη σύμπραξη πολλών μικρότερων κομμάτων του Κέντρου συμπεριλαμβανομένων των υπολειμμάτων του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Κράξι. Η πολιτική αναταραχή που προκάλεσε η εμπλοκή των παραδοσιακών κομμάτων στα οικονομικά σκάνδαλα της δεκαετίας του ’90 φάνηκε να καταλαγιάζει μετά το 2000 αλλά στην πραγματικότητα αυτό δεν συνέβη ποτέ. Και ύστερα ήρθε η οικονομική κρίση. Και ο Γκρίλο.
Αντε λοιπόν να πρέπει να συνεννοηθούν τα παιδιά του Μπερλινγκουέρ, όπως ο Μπερσάνι, με εκείνα του Αντρεότι (όπως ο Ρέντσι). Δεν ήταν έκπληξη η αποχώρηση του πρώην γραμματέα Λουίτζι Μπερσάνι από το κόμμα λίγους μήνες πριν. Τον ακολούθησε ο πρώην πρωθυπουργός (και αυτός προερχόμενος από το ΙΚΚ) Μάσιμο Ντ’ Αλέμα.
Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι δύσκολα για τον Ρέντσι. Τα εναντίον του πυρά προέρχονται από τους ιδρυτές του Δημοκρατικού Κόμματος: Ρομάνο Πρόντι, Βάλτερ Βελτρόνι και Ντάριο Φραντσεσκίνι που κάποτε τον στήριξαν να ανέβει τα σκαλιά της ηγεσίας τον πυροβολούν αλύπητα και του ζητούν να κάνει στην άκρη. Ο Ρέντσι από την πλευρά του δεν έχει καμία διάθεση να υποχωρήσει, δεν μιλά ούτε καν για συμβιβασμούς. «Κέρδισα στις πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές με μεγάλη πλειοψηφία» είναι το επιχείρημά του και «σκοπεύω να οδηγήσω το κόμμα στις εκλογές του 2018». Και όχι μόνο αυτό αλλά στην σκληρή ομολογουμένως κριτική του Πρόντι («το θέμα δεν είναι να αλλάξουν οι πολιτικοί, αλλά να αλλάξουν οι πολιτικές», αφού «το να αλλάξουν οι πολιτικοί είναι αναγκαία προϋπόθεση, αλλά δεν αρκεί») απάντησε μάλλον αγενώς. Κάλεσε εμμέσως τον πρώην πρωθυπουργό και πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποχωρήσει κάτι που εκείνος εκνευρισμένος αποδέχτηκε: «Αν ο Ρέντσι θέλει να πάω τη σκηνή μου πιο πέρα, ευχαρίστως να το κάνω. Αλλωστε είναι πολύ ελαφριά, χωράει και στο σακίδιό μου».
Αντίθετα με τον Ρέντσι οι δημοτικές εκλογές αποτέλεσαν μια ανέλπιστη νίκη για τον αειθαλή Σίλβιο Μπερλουσκόνι και παράλληλα για πολλούς ήταν το προοίμιο της επιστροφής του απρόβλεπτου μεγιστάνα στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ο 80χρονος πολιτικός αφού έδωσε 47 τηλεοπτικές συνεντεύξεις κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και αφού εξέφρασε τον θαυμασμό του για τα κάλλη της Μελάνια Τραμπ δήλωσε με αυταρέσκεια: «Επέστρεψα και τα αποτελέσματα τα είδατε όλοι».
Η συμμαχία της Forza Italia με την ξενοφοβική Λέγκα του Βορρά κατέγραψε μία σημαντική επιτυχία στις εκλογές αλλά είναι εύθραυστη όπως το παρελθόν έχει δείξει. Αλλωστε ο ηγέτης της, ο φιλόδοξος Ματέο Σαλβίνι επιτέθηκε αμέσως μετά στον σύμμαχό του Μπερλουσκόνι κατηγορώντας τον ότι κλείνει το μάτι στην Αριστερά. Το πιθανότερο βέβαια είναι ότι ο λαϊκιστής πολιτικός ανησυχεί ότι ο γηραιός, πλην ακμαίος, «Καβαλιέρε» μπορεί να του κλείσει τον δρόμο προς την πρωθυπουργία, γιατί στην Ιταλία όλα είναι πιθανά. Το έργο έχει παιχτεί πολλές φορές στο παρελθόν.
Στα ψιλά του ιταλικού Τύπου, με μια δόση μελαγχολίας, αναφέρθηκε η είδηση του θανάτου της Λετίτσια Μπερλινγκουέρ, της σεμνής συζύγου του ιστορικού ηγέτη του ΙΚΚ Ενρίκο Μπερλινγκουέρ. Και μπορεί στον Ρέντσι το όνομα Μπερλινγκουέρ μπορεί να μην προκαλεί καμία συγκίνηση αλλά πολλά στελέχη του κόμματός του ίσως τον βλέπουν ακόμα στον ύπνο τους. Να τ ους υπενθυμίζει: «πού είσαι νιότη πού ’λεγες πως θα γινόμουν άλλος».