Πώς τραγουδάς εν μέσω αποδοκιμασιών; Οταν ξέρεις ότι χιλιάδες διαδηλωτές έχουν συγκεντρωθεί έξω, θεωρώντας σε εκπρόσωπο του Κακού; Οταν τα μέτρα ασφαλείας έχουν αυξηθεί για χάρη σου, ή εξαιτίας σου; Η παρουσία της Εντέν Γκολάν, της διαγωνιζόμενης από το Ισραήλ, στον εφετινό θεσμό της Eurovision, είχε ήδη συγκεντρώσει πάνω της τα φώτα της δημοσιότητας –όχι φυσικά για τους λόγους που θα περίμενε μια μουσικός.
Το απόγευμα της Πέμπτης χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Μάλμε της Σουηδίας, πριν από τον δεύτερο ημιτελικό της Eurovision, για να διαμαρτυρηθούν για την παρουσία του Ισραήλ και της Εντέν Γκολάν στον διαγωνισμό τραγουδιού –στη σκιά των όσων εφιαλτικών συμβαίνουν στη Λωρίδα της Γάζας με τις πολύμηνες και καταστροφικές στρατιωτικές επιχειρήσεις των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων.
Η σουηδική αστυνομία υπολόγισε ότι στις διαδηλώσεις στο Μάλμε συμμετείχαν από 10.000 έως 12.000 άνθρωποι. Για όσους είχαν απορία ναι: η Γκρέτα Τούνμπεργκ, η νεαρή σουηδή ακτιβίστρια ήταν και αυτή ανάμεσα στο πλήθος, τυλιγμένη με μια παραδοσιακή παλαιστινιακή μαντίλα, που έχει γίνει σύμβολο του αγώνα των Παλαιστινίων (και ενάντια στο Ισραήλ).
«Οι νέοι πρωτοστατούν και δείχνουν στον κόσμο πώς πρέπει να αντιδράσουμε σε αυτό που συμβαίνει», είπε η Τούνμπεργκ.
Διαδηλωτές που ανέμιζαν παλαιστινιακές σημαίες γέμισαν την πλατεία κοντά στο δημαρχείο του Μάλμε πριν πραγματοποιήσουν πορεία μέσα στην πόλη και προς τη Malmö Arena. Οπως έγραψαν οι λονδρέζικοι Times, στους διαδηλωτές περιλαμβάνονταν οικογένειες με μικρά παιδιά. Αναψαν κάνιστρα καπνού στα χρώματα της παλαιστινιακής σημαίας και ορισμένοι έφεραν πινακίδες που έδειχναν εικόνες πολιτών της Γάζας που είχαν τραυματιστεί. Σηκώθηκαν και πολλά πανό με τη φράση «σταματήστε τη γενοκτονία».
Η αστυνομία κάλεσε ενισχύσεις από τη γειτονική Δανία και τη Νορβηγία για τους ημιτελικούς της Eurovision και βεβαίως για τον μεγάλο τελικό του Σαββάτου, όπου και θα συμμετέχει η Εντέν Γκολάν με το «Hurricane».
Παρά τον μεγάλο αριθμό των ανθρώπων που διαμαρτυρήθηκαν την Πέμπτη, ο Ρόμπερτ Λόεφελ, εκπρόσωπος της αστυνομίας του Μάλμε, είπε: «Ηταν ήσυχα, χωρίς προβλήματα μέχρι στιγμής».
Περισσότεροι από 20.000 άνθρωποι από όλη την Ευρώπη αναμένεται να συγκεντρωθούν στο Μάλμε, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Σουηδίας, για να συμμετάσχουν στις διαδηλώσεις κατά του Ισραήλ εν όψει του τελικού.
Η Γκολάν έγινε άθελά της ο στόχος.
Στο περιθώριο της πρόβας της, την περασμένη Τρίτη, έγινε δεκτή με αποδοκιμασίες και πολλοί φώναζαν «ελευθερώστε την Παλαιστίνη». Μέσα στην αίθουσα μια παλαιστινιακή σημαία υψώθηκε από ένα μέλος του κοινού –για να αφαιρεθεί έπειτα.
Ενα πολύ μικρότερο πλήθος, που διαδήλωνε υπέρ του Ισραήλ, συγκεντρώθηκε επίσης έξω από τον χώρο. Ο Μοσέ Νταβίντ Χακόεν, πρώην Ραβίνος του Μάλμε, παραβρέθηκε στην εκδήλωση υπέρ του Ισραήλ. Είπε: «Νομίζω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό οι Εβραίοι εδώ να μπορούν να είναι περήφανοι για αυτό που είναι και αυτό αντιπροσωπεύει το Ισραήλ. Αυτό δεν σημαίνει ότι υποστηρίζουμε κάθε πολιτική απόφαση. Η Eurovision είναι ένας μουσικός διαγωνισμός και είμαστε περήφανοι που η Εντέν υπερασπίζεται το Ισραήλ με πολιτιστικό τρόπο, με όνειρα και ελπίδα για το μέλλον».
Επεσήμανε επίσης τις πρόσφατες επιτυχίες στη συνεργασία με τη μουσουλμανική κοινότητα στη σουηδική πόλη: «Είχαμε πολύ καλές συνεργασίες και δουλεύουμε μαζί ενάντια στον εξτρεμισμό και τον ρατσισμό, κάτι που αντιμετωπίζουμε και οι δύο, είτε πρόκειται για αντισημιτισμό είτε για ισλαμοφοβία», είπε.
Ενας από τους διοργανωτές απέτισε φόρο τιμής σε όσους έχασαν τη ζωή τους στις επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ, μεταξύ άλλων στο μουσικό φεστιβάλ Νόβα. «Θα θέλαμε να αποτίσουμε φόρο τιμής σε όλους εκείνους που πέθαναν στις 7 Οκτωβρίου στο Ισραήλ. Ισως περισσότερο από όλους στους νέους στο φεστιβάλ Νόβα που αγαπούσαν τη μουσική και θα ήθελαν να είναι εδώ», είπε.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, όπως σημείωσαν οι Times, ευχήθηκε καλή τύχη στην Γκολάν σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμα. Είπε: «Ξέρεις τι; Εχεις ήδη κερδίσει. Οχι μόνο συμμετέχεις περήφανα και εντυπωσιακά στη Eurovision, αλλά αντιμετωπίζεις με επιτυχία ένα φρικτό κύμα αντισημιτισμού».
Η Ευρωπαϊκή Ενωση Ραδιοτηλεόρασης (EBU), ο διοργανωτής της Eurovision, είπε ότι μόνο σημαίες που αντιπροσώπευαν τις χώρες που συμμετέχουν και η σημαία του ουράνιου τόξου θα επιτρέπονταν στην εκδήλωση. Οποιεσδήποτε άλλες «σημαίες, σύμβολα, ρούχα, αντικείμενα και πανό» θα αφαιρεθούν, ανέφερε η EBU.
Απέρριψε εκκλήσεις για αποκλεισμό του Ισραήλ από τον διαγωνισμό, καθώς δεν είχε παραβιάσει τους κανόνες μετάδοσης. Ωστόσο, είχε απαγορεύσει την αρχική συμμετοχή του Ισραήλ με το αιτιολογικό ότι παραβίασε τους κανόνες για την πολιτική ουδετερότητα με την προφανή αναφορά του στα θύματα της επίθεσης της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου.
Οι στίχοι του αρχικού τραγουδιού έλεγαν: «Δεν υπάρχει αέρας για να ανασάνω / Δεν υπάρχει μέρος για μένα» και «Ηταν όλοι τους καλά παιδιά, καθένας από αυτούς».
Η νέα εκδοχή του τραγουδιού «Hurricane» έγινε αποδεκτή, αν και ορισμένοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η φράση «Χορεύοντας στην καταιγίδα, με έχει τσακίσει ο τυφώνας», αναφέρεται στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.
Η εμφάνιση της Γκολάν έγινε χωρίς επεισόδια κατά τη διάρκεια της μετάδοσης, με δυνατές επευφημίες να ακούγονται κατά τη διάρκεια του τραγουδιού. Η κάμερα της EBU απαθανάτισε μέλη του κοινού που χόρευαν με μια ισραηλινή σημαία, ενώ η Γκολάν έστειλε φιλιά στο πλήθος και τους ευχαρίστησε για την υποστήριξή τους.
Ο ρεπόρτερ της σουηδικής τηλεόρασης που βρισκόταν μέσα στην αρένα, είπε ότι υπήρξαν κάποιες αποδοκιμασίες και κάποιοι φώναξαν πολιτικά συνθήματα, αλλά δεν ακούγονταν στην τηλεοπτική μετάδοση. Στο διαδίκτυο, ορισμένοι τηλεθεατές κατηγόρησαν τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς ότι κάλυψαν τις διαμαρτυρίες με ψεύτικο χειροκρότημα.
Αργότερα η Γκολάν εμφανίστηκε σε συνέντευξη Τύπου μαζί με άλλους καλλιτέχνες που πέρασαν στον τελικό. «Είμαι κυριευμένη από συναισθήματα, είναι πραγματικά μεγάλη τιμή να βρίσκομαι εδώ», είπε.
«Το να φτάσω στον τελικό είναι κάτι τρελό, είμαι τόσο ευγνώμων σε όλους όσους με ψήφισαν και με στήριξαν. Είμαι πολύ ενθουσιασμένη που θα βγω ξανά στη σκηνή και θα μοιραστώ λίγη από την αγάπη μου με όλους».
Στη συνέχεια ρωτήθηκε αν είχε σκεφτεί ότι η παρουσία της θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο άλλους ή να αυξήσει τους κινδύνους για την ασφάλεια γύρω από την εκδήλωση. Ενας συντονιστής παρενέβη και είπε στην Γκολάν ότι δεν χρειαζόταν να απαντήσει στην ερώτηση.
Η Γκολάν απάντησε: «Νομίζω ότι είμαστε όλοι εδώ για έναν και μόνο λόγο και η EBU λαμβάνει προφυλάξεις για να γίνει αυτό ένα ασφαλές μέρος για όλους μας. Νομίζω ότι δεν θα ήμασταν εδώ αν δεν ήταν ασφαλές».
Η Γκολάν, η οποία τραγουδάει από τα εννέα της χρόνια, έφυγε από το Ισραήλ όταν ήταν έξι ετών για να ζήσει στη Ρωσία με την οικογένειά της, αλλά επέστρεψε όταν ήταν 18. Είπε στο ITV News αυτή την εβδομάδα ότι δεν θα μπορούσε να είχε ζητήσει «μια καλύτερη χρονιά να εκπροσωπήσω τη χώρα μου».
Φορούσε μια κίτρινη καρφίτσα όταν έφθασε στο Μάλμο την περασμένη εβδομάδα, συμβολίζοντας την υποστήριξη για την απελευθέρωση των δεκάδων ισραηλινών ομήρων που κρατάει η Χαμάς στη Γάζα.
Στη Βρετανία, η προβολή της Eurovision ακυρώθηκε αφού φιλοπαλαιστίνιοι διαδηλωτές ανακοίνωσαν ότι σχεδιάζουν να κάνουν πικετοφορία. Ο κινηματογράφος «Duke of York» στο Μπράιτον, την πόλη όπου οι ABBA κέρδισαν τον διαγωνισμό πριν από 50 χρόνια με το Waterloo, ακύρωσε την προβολή του τελικού για λόγους ασφαλείας.