Ένα θανατηφόρο στέλεχος της γρίπης των πτηνών βρέθηκε για πρώτη φορά στην ηπειρωτική Ανταρκτική, σύμφωνα με επιστήμονες, εγείροντας ανησυχίες για τον κίνδυνο μαζικής θνησιμότητας των τεράστιων αποικιών πιγκουίνων και άλλων ζώων της ηπείρου που δεν βρίσκονται πουθενά αλλού στη Γη.
Ερευνητές επιβεβαίωσαν στις 24 Φεβρουαρίου την παρουσία του στελέχους H5 της γρίπης των πτηνών σε δύο νεκρά θαλάσσια πτηνά, που ονομάζονται skuas, κοντά σε μια βάση της Αργεντινής και έναν επιστημονικό ερευνητικό σταθμό που βρίσκεται στην Ανταρκτική Χερσόνησο, σύμφωνα με το Ισπανικό Εθνικό Ερευνητικό Συμβούλιο (CSIC).
«Αυτή η ανακάλυψη καταδεικνύει για πρώτη φορά ότι ο εξαιρετικά παθογόνος ιός της γρίπης των πτηνών έφτασε στην Ανταρκτική, παρά την απόσταση και τα φυσικά εμπόδια που τη χωρίζουν από άλλες ηπείρους» δήλωσαν ειδικοί την περασμένη Κυριακή.
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η Washington Post τα τελευταία χρόνια, η άκρως μολυσματική ασθένεια έχει καταστρέψει πληθυσμούς άγριων και κατοικίδιων ζώων, κάνοντας τον δρόμο της σε όλο τον κόσμο στις μεταναστευτικές διαδρομές των πτηνών. Τώρα η άφιξη της γρίπης των πτηνών στη νοτιότερη ήπειρο απειλεί τη μοναδική άγρια ζωή της, συμπεριλαμβανομένων των εμβληματικών πιγκουίνων της.
Η εξάπλωση
Ο ιός έχει αποδειχθεί αρκετά ισχυρός ώστε να μεταπηδά από τα πουλιά στα θηλαστικά, να χτυπά τους θαλάσσιους ελέφαντες και άλλα θαλάσσια θηλαστικά που συγκεντρώνονται στην ακτή. Έχει κάνει το δρόμο του σε κάθε ήπειρο εκτός από την Αυστραλία.
«Δεν έχουμε δει ποτέ τόσο μαζική εξάπλωση του ιού σε άγρια πτηνά και ποτέ δεν έχουμε δει τόσο μαζικές μολύνσεις άγριων θηλαστικών», δήλωσε τον περασμένο μήνα ο Ρον Φούσιερ, ιολόγος στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Erasmus στην Ολλανδία.
Για τις φάρμες, η παγκόσμια επιδημία συνεπάγεται υψηλό οικονομικό κόστος, καθώς ο ιός σκοτώνει εκατομμύρια κοτόπουλα και άλλα πτηνά. Στην άγρια φύση η ασθένεια απειλεί να ανατρέψει τα οικοσυστήματα και να οδηγήσει τα πτηνά που απειλούνται με εξαφάνιση πιο κοντά στην εξαφάνιση.
Γιατί κινδυνεύουν οι πιγκουίνοι
Οι πιγκουίνοι στην Ανταρκτική μπορεί να μην έχουν μεγάλη ανοσία στην ασθένεια, καθώς ο ιός δεν έχει τεκμηριωθεί στην ήπειρο μέχρι τώρα. Τα κρούσματα μεταξύ πιγκουίνων δείχνουν το πόσο ευάλωτοι είναι.
Πολλοί πιγκουίνοι στην Ανταρκτική κινδυνεύουν ήδη να πεθάνουν καθώς η άνοδος της θερμοκρασίας εξαντλεί τον θαλάσσιο πάγο που χρειάζονται για να τραφούν, να αναπαραχθούν και να είναι ασφαλείς από τους εχθρούς τους. Το 2022, η Υπηρεσία Ψαριών και Άγριας Ζωής των ΗΠΑ δήλωσε ότι οι αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι της ηπείρου απειλούνται με εξαφάνιση λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Η CSIC είπε ότι οι επιστήμονες έλαβαν δείγματα από τα δύο νεκρά skua χρησιμοποιώντας «μέγιστα μέτρα ασφαλείας για την πρόληψη της μετάδοσης του ιού στους ανθρώπους», στέλνοντάς τα με πλοίο στην ισπανική βάση στο νησί Deception για δοκιμή.
Η γρίπη των πτηνών σέρνεται προς την ήπειρο εδώ και μήνες. Υπήρξαν και άλλα ύποπτα κρούσματα γρίπης των πτηνών στην Ανταρκτική τις τελευταίες εβδομάδες, σύμφωνα με την Επιστημονική Επιτροπή για τη Έρευνα της Ανταρκτικής. Σε πολλούς επιστήμονες, η άφιξή του φαινόταν αναπόφευκτη.
Τον Οκτώβριο βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν τον ιό σε καφέ skua περίπου 1,600 χλμ. μακριά από την Ανταρκτική στο Bird Island στη βρετανική επικράτεια της Νότιας Γεωργίας και των Νήσων Σάντουιτς. Και τον Ιανουάριο στα νησιά Φώκλαντ στα ανοικτά των ακτών της Αργεντινής οι ερευνητές βρήκαν τη γρίπη στους πιγκουίνους Gentoo για πρώτη φορά. Άλλοι 35 πιγκουίνοι εκεί βρέθηκαν νεκροί ή με συμπτώματα γρίπης.