Να που η χώρα της ισότητας, η πατρίδα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του πιο προηγμένου συστήματος πρόνοιας παγκοσμίως, η χώρα της Επανάστασης, η Γαλλία, έχει τους περισσότερους εκατομμυριούχους στην Ευρώπη και κατατάσσεται τρίτη στον κόσμο στη σχετική λίστα. Αυτό έγραψε στην Corriere della Sera ο Μάσιμο Νάβα διαβάζοντας τη μελέτη της UBS «Global Wealth Report».
Εκεί, σημείωσε ο αρθρογράφος, τα στοιχεία εξηγούν καλύτερα από τις κοινωνιολογικές αναλύσεις και την πολιτικολογία το αίσθημα αδικίας που διαπερνά τους Γάλλους και τους οδηγεί στις εξεγέρσεις των προαστίων. Είναι ελιτίστικη, ταξική η Γαλλία, έγραψε, με τις μάζες στο περιθώριο, ιδίως αυτές των ξένης καταγωγής Γάλλων. Η αδελφότητα και η ισότητα είναι στα χαρτιά.
Ομως η αλήθεια πρέπει να λέγεται: η Γαλλία είναι συγχρόνως πρωταθλήτρια στις δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση και για την υγεία, ενώ έχει φορολογικό σύστημα που ρίχνει στους ευκατάστατους τα βάρη – αν και για αυτούς υπάρχει η λύση των φορολογικών παραδείσων με διάφορα «παραθυράκια» του νόμου. Οι συνταξιούχοι, βέβαια, πληρώνουν.
Το μέσο Le Soir σχολίασε την προαναφερθείσα μελέτη σκωπτικά: «Είναι το είδος του βάθρου που στη Γαλλία προκαλεί περισσότερο εκνευρισμό παρά χειροκροτήματα». Κατανοητό. Υπάρχουν 2,8 εκατομμύρια Γάλλοι με περιουσία πάνω από ένα εκατ. δολάρια ή 915.000 ευρώ (στοιχεία 2022) και 25.000 εκατομμυριούχοι περισσότεροι από το προηγούμενο έτος, αν και παγκοσμίως ο αριθμός τους έχει κάπως μειωθεί.
Κάτι η πτώση των μετοχών, κάτι το ακριβό κόστος χρήματος, οι πλούσιοι δεινοπάθησαν. Η χρονιά ήταν κακή, για τα δικά τους μέτρα βέβαια. Σχεδόν οι μισοί είδαν την περιουσία τους να μειώνεται. «Η οικονομική επιτυχία είναι επίσης ένας πολιτικός πονοκέφαλος για τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος κατηγορείται ότι διχάζει την κοινωνία και ότι είναι πρόεδρος των πλουσίων» έγραψαν και οι βρετανικοί Times. Ο προκάτοχος του Μακρόν, ο Φρανσουά Ολάντ, είχε αυξήσει τη φορολογία πάνω από 70% για τα υψηλότερα εισοδήματα.
Κατά το Forbes, οι πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο είναι Γάλλοι: η Φρανσουάζ Μπετανκούρ Μεγιέρ, η κληρονόμος της L’Oréal και ο Μπερνάρ Αρνό, ιδιοκτήτης του ομίλου LVMH, ο οποίος έχει περιουσία 211 δισ. δολαρίων (192 δισ. ευρώ). Η Μεγιέρ ανέβηκε στην κορυφή της κατάταξης των γυναικών (η λίστα διαθέτει 337 γυναίκες δισεκατομμυριούχους) και στην 11η θέση των Κροίσων συνολικά, με περιουσία 80,5 δισ. δολαρίων (απέκτησε επιπλέον 5,7 δισ. δολάρια μέσα σε έναν χρόνο).
Η δημοσίευση αυτής της λίστας των Κροίσων ώθησε το συντηρητικό βρετανικό σάιτ UnHerd να αμφισβητήσει τη σχέση των Γάλλων με τους δισεκατομμυριούχους «τους». «Εκτός από τον Εμανουέλ Μακρόν, τον μισητό πρόεδρο, οι πιο υβριστικές προσωπικότητες σε αυτούς τους καιρούς κοινωνικής κρίσης στη Γαλλία είναι ακριβώς οι πλούσιοι».
Κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων κατά της αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 έτη στα 64 έτη ακούστηκαν δυνατά και ξεκάθαρα συνθήματα κατά της Γαλλίας των πλουσίων. «Οι πολυδισεκατομμυριούχοι θεωρούνται συνεργοί μιας εγωιστικής και διεφθαρμένης πολιτικής ελίτ» σχολίασε το UnHerd.
«Στις διαμαρτυρίες των τελευταίων μηνών, το μίσος για τους πλουσίους αποδεικνύεται εξίσου ισχυρή δύναμη με την απόρριψη μιας μεταρρύθμισης που επέβαλε ένας αρχηγός κράτους». Και είναι γεγονός ότι το επίπεδο της ανισότητας του πλούτου έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία, όπως παρατήρησε το Observatoire des Ιnégalités τον περασμένο Ιούλιο. Αν το 2010 το πλουσιότερο 10% των Γάλλων κατείχε το 41% του συνολικού πλούτου, σήμερα κατέχει το 47%.
Πέρα από την πολιτική διαμάχη, ας θυμόμαστε ότι ο Μακρόν κατάργησε τον φόρο περιουσίας, κερδίζοντας ακριβώς τον τίτλο του προέδρου των πλουσίων. Ωστόσο, οι της γαλλικής αντιπολίτευσης δεν φαίνεται να εξετάζουν το ύψος της φορολογικής εισφοράς και τους πολύ υψηλούς φόρους κληρονομιάς. Η Daily Telegraph έγραψε ότι η Γαλλία είναι «γνωστή για την αμφίθυμη στάση της απέναντι στον πλούτο», ενώ οι Times σχολίασαν ότι «στη Γαλλία υπάρχει παράδοση αντιμετώπισης του πλούτου με καχυποψία».
Σε αυτό το πλαίσιο, η παρουσία τόσων εκατομμυριούχων προκαλεί έκπληξη. «Πλειστάκις λοιδορημένη για τους υψηλούς φόρους και για τη γραφειοκρατία της, η Γαλλία έχει πλέον ξεπεράσει τη Βρετανία» έγραψε η Telegraph. Η γένεση του γαλλικού πλούτου έχει, επίσης, μια δομική εξήγηση. Οι Γάλλοι επενδύουν κυρίως σε ακίνητα, τα οποία είναι λιγότερο ασταθή από τα χαρτοφυλάκια μετοχών.
Η στέψη της Γαλλίας στην πρώτη θέση του βάθρου των Κροίσων εξηγείται και από έναν ακμάζοντα τομέα πολυτελείας, τον οποίο ενσαρκώνει ο Κροίσος των Κροίσων, ο Μπερνάρ Αρνό. Βέβαια, είναι κλάδος που εγγυάται χιλιάδες θέσεις εργασίας και έχει καλούς υπαλληλικούς μισθούς, ήταν το παρηγορητικό σχόλιο στην κατακλείδα της Corriere.