Οι υπουργοί Οικονομικών της G7 συναντώνται στη Στρέσα της βόρειας Ιταλίας αυτήν την εβδομάδα και στην ατζέντα τους, ανάμεσα σε άλλα, έχουν ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα: την προοπτική να δανείσουν επιπλέον 30 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, από χρήματα που θα αντλήσουν από τα κατασχεμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία, που φτάνουν τα 270 δισ.
Η απόφαση, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Guardian, δεν θα είναι εύκολη, καθώς οι χώρες της Δύσης διχάζονται σχετικά με το αν πρέπει να συνεχίσουν να παρέχουν οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία, ενώ φαίνεται να προκύπτουν και νομικά ζητήματα για τη συγκεκριμένη πρόταση.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, την περασμένη εβδομάδα προέβαλε νομικές και οικονομικές αντιρρήσεις για την πλήρη κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, αλλά οι ΗΠΑ, με την ισχυρή υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι αποφασισμένες να παρακάμψουν τέτοιες διαφωνίες.
Η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία δεν χρειάζεται να κατασχεθούν ή να δημευθούν, αλλά να χρησιμοποιηθούν για ένα δάνειο στην Ουκρανία, στο οποίο οι τόκοι θα πληρώνονταν από τα ετήσια έσοδα των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Η κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας και η παράδοσή τους στην Ουκρανία, ως προπληρωμή για αποζημιώσεις, ουσιαστικά αποκλείεται.
«Η μετάβαση από τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων στη δήμευση των περιουσιακών στοιχείων, ή τη διάθεσή τους για οποιονδήποτε σκοπό, είναι κάτι που πρέπει να εξεταστεί πολύ προσεκτικά», είπε η Λαγκάρντ, προσθέτοντας ότι «μια τέτοια κίνηση ίσως είναι ενάντια στη διεθνή έννομη τάξη που θέλετε να προστατεύσετε, αυτήν που θέλουμε να σέβεται η Ρωσία και όλες οι χώρες σε όλο τον κόσμο».
Η Λαγκάρντ υποστήριξε ότι η κατάσχεση θα απειλούσε τη μελλοντική σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, θα υπονόμευε την αρχή της κρατικής ασυλίας και θα οδηγήσει χώρες με μεγάλα πλεονάσματα, όπως η Κίνα και τα κράτη του Περσικού Κόλπου, να αποφύγουν τα δυτικά νομίσματα φοβούμενοι ότι τα μετρητά τους θα είναι επίσης ευάλωτα σε κατάσχεση.
Ωστόσο, πριν από τη συγκέντρωση των ηγετών της G7, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο υποστηρίζουν ότι αντί να χορηγούνται σχετικά μικρά ποσά, όπως 500 εκατ. ευρώ από τους τόκους των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων ετησίως, θα ήταν καλύτερο εάν ένα δάνειο ή ομόλογο αξίας περίπου 30 δισ. ευρώ μπορούσε να παραδοθεί στην Ουκρανία με τόκους που θα καταβάλλονται από τα κέρδη που προέρχονται από τα μεγαλύτερα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία.
Τα κράτη της G7 θα μπορούσαν να στηρίξουν το ομόλογο με κρατική εγγύηση ως τρόπο καθησυχασμού των ιδιωτών επενδυτών, δήλωσαν αξιωματούχοι στη διάσκεψη ασφαλείας Lennart Meri, στο Ταλίν το Σαββατοκύριακο.
Η χρήση των περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας ως εγγύηση θα ήταν ένα αναστρέψιμο μέτρο που θα μπορούσε να ληφθεί έως ότου η Ρωσία καταβάλει αποζημιώσεις. Οι επικριτές του σχεδίου υποστηρίζουν ότι η χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου ως εγγύηση σημαίνει την κατοχή του περιουσιακού στοιχείου, το οποίο ισοδυναμεί με δήμευση. Χρειάστηκε ήδη μια τεράστια μάχη για να συμφωνήσει η ΕΕ ότι μέρος των τόκων από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που κατασχέθηκαν από τις δυτικές χώρες μπορούν να παραδοθούν στην Ουκρανία.
Διατηρώντας παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία αξίας 191 δισ. ευρώ, το Βέλγιο –η έδρα του αποθετηρίου τίτλων Euroclear με έδρα τις Βρυξέλλες– είναι ο μεγαλύτερος κάτοχος δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας εντός της G7, που υπολογίζονται σε 270 δισ. ευρώ. Τα περιουσιακά στοιχεία στο Βέλγιο έχουν ήδη δημιουργήσει 5 δισ. ευρώ για το 2022-23 σε εισόδημα από επενδύσεις.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, σε συνεννόηση με την ΕΕ, το Βέλγιο συμφώνησε να πληρώσει φόρους άνω του 1 δισ. ευρώ για τα κέρδη αυτά σε ένα κοινό ταμείο της G7 για την Ουκρανία. Φέτος, η βελγική κυβέρνηση έδωσε στην Ουκρανία 500 εκατ. ευρώ από τα κέρδη. Διατήρησε το υπόλοιπο για τα αποθεματικά της και ορισμένους υποθετικούς οικονομικούς κινδύνους όπως οι ρωσικές δικαστικές διαφορές.
Μιλώντας στο Lennart Meri, ο ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, Νάιτζελ Γκουλντ-Ντέιβος, είπε: «Εχουμε πείσει τον εαυτό μας ότι είναι πιο επικίνδυνο να πάρουμε τα χρήματα της Ρωσίας παρά να στείλουμε όπλα στην Ουκρανία που σκοτώνουν ρώσους στρατιώτες. Αυτό δεν έχει νόημα».