Οσοι έχουμε παρακολουθήσει την πορεία της και έχουμε ήδη μείνει έκθαμβοι από την ενέργεια που κουβαλάει μέσα της, δεν μας έκανε καμία εντύπωση. Πολλοί, όμως, έμειναν έκπληκτοι βλέποντας ότι -στα 74 χρόνια της, πια- η Φρανσουάζ Αρντί επανήλθε στη δισκογραφία, όπως έγραψε ο Guardian. Το νέο άλμπουμ της, με τίτλο «Personne d’ autre», περιέχει 24 τραγούδια τα οποία είναι γραμμένα στο προαιώνιο κλασικό μοτίβο της γαλλικής μπαλάντας. Εκείνης που ακόμα και εάν δεν έχεις σχέση, εάν φτάσει στα αυτιά σου αυτή η μελωδία, μπορεί να ερωτευτείς – και δεν ανακαλύπτουμε εμείς τον τροχό στη μουσική.
Η Φρανσουάζ Αρντί, από τα κορυφαία ονόματα της γαλλικής μουσικής τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, αφιερώνει -εμμέσως- αυτό το άλμπουμ στον τραγουδιστή και συνθέτη Ζακ Ντιτρόν, τον επί σειρά ετών σύζυγό της. Με τον οποίο είναι σε… διάσταση!
Σε όσους γνωρίζουμε τα όσα έχει κάνει εκείνη εδώ και μια ζωή, το παραπάνω δεν μας κάνει καμία εντύπωση. Η Φρανσουάζ δεν είναι, απλώς, μια τραγουδίστρια από τις παλιές, καλές εποχές. Αποτελεί άλλο ένα σύμβολο μιας εποχής, εκείνης όπου όλα ήταν πιο αθώα, πιο ρομαντικά, τότε που τα κορίτσια κουρεύονταν με «αφέλειες». Τα σίξτις σήκωναν εύθραυστες φωνούλες όπως της Αρντί και τα τραγούδια όπως τα «Μon amie la rose» και «Comment te dire adieu» έγιναν επιτυχίες που ήρθαν και «κούμπωσαν» με εκείνες τις ημέρες.
Αντίστοιχα, πρόκειται για μια καλλιτέχνιδα που το κοινό την έμαθε μέσα σε μια νύχτα – κυριολεκτικά. Ηταν 30 Οκτωβρίου του 1962 και ήταν η ώρα στην οποία οι Γάλλοι περίμεναν να δουν στη μικρή οθόνη τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Τότε, μια 18χρονη ερμηνεύει, σε ένα μουσικό διάλειμμα, το «Τous les garcons et les filles».
Ω, μον ντιέ! Ο κόσμος την ερωτεύεται και το σινγκλάκι με αυτό το τραγούδι (μοσχο)πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα και η φρενίτιδα για εκείνη μόλις είχε ξεκινήσει. Ακολουθούν σινέ ρόλοι από σκηνοθέτες όπως ο Κλοντ Λελούς και ο Ροζέ Βαντίμ, κάποιος της «κολλά» το παρατσούκλι «Ηγερία των γιεγιέδων». Ηγερία; Ναι.
Ηταν πρόσωπο της ρωμαϊκής μυθολογίας, πρόκειται για την «Egeria» των Λατίνων. Αρχικά ήταν νύμφη και, αργότερα, σύζυγος του μυθικού βασιλιά και νομοθέτη Νουμά Πομπιλίου, του δεύτερου βασιλιά της Ρώμης, ο οποίος -για να προσδώσει περισσότερο κύρος στους νόμους του- έλεγε ότι αυτούς τους υπαγόρευε σε αυτόν η νύμφη Ηγερία που τη συναντούσε στο δάσος. Η Ηγερία λατρευόταν επίσης και ως προστάτις των γυναικών κατά τον τοκετό. Ο χαρακτηρισμός «ηγερία» χρησιμοποιείται για γυναίκες οι οποίες διακρίνονται στις τέχνες. Ετσι και η Φρανσουάζ, είχε έφεση στην καλλιτεχνία – είπαμε, Ηγερία. Από την πρώτη επιτυχία της αρχίζει και ηχογραφεί ακατάπαυστα. Δημιουργεί τη δική της εταιρεία παραγωγής, ενώ από το 1974 ξεκινά ραδιοφωνική εκπομπή, η οποία διαρκεί οκτώ χρόνια. Η θεματολογία της εκπομπής της είναι η… αστρολογία, την οποία, όμως, την αντιμετωπίζει ως παρακλάδι της Ψυχολογίας. Η ενασχόληση με τα ζώδια διαρκεί δεκαετίες, μια ζωή, με αρθρογραφία σε ειδικά έντυπα και εκπομπές.
Επί δεκαετίες, επίσης, δεν σταμάτησε να τραγουδά, οι περισσότεροι -νεότεροι σε ηλικία- άργησαν να τη μάθουν και χρειάστηκαν ως… συστατικές επιστολές τα ντουέτα με τον Αλέν Ντελόν και τον Χούλιο Ιγκλέσιας.
Περνώντας στα προσωπικά της, έχει διατηρήσει τις φιλίες της από τα παλιά – μέχρι και ο φωτογράφος που χρησιμοποιεί, ο Ζαν-Μαρί Περιέ, αποτελεί γνωριμία εδώ και μια ζωή. Ταυτόχρονα, επί σαράντα χρόνια έμεινε με τον ίδιο άνδρα, τον τραγουδιστή και ηθοποιό Ζακ Ντιτρόν. Ο παγκόσμιος Τύπος, όμως, αφιέρωσε πολλές σελίδες στη σχέση του Ντιτρόν με τη Ρόμι Σνάιντερ. Η Αρντί περιγράφει με όλες τις λεπτομέρειες τη βραδιά που πέρασε καθισμένη έξω από την πόρτα του συντρόφου της, την ώρα που εκείνος «κοιμόταν» με τη διάσημη ηθοποιό. Πού; Μα, στην αυτοβιογραφία της…
Αυτή, φέρει τον τίτλο «Le desespoir des singes et autres bagatelles» και βρίθει αποκαλύψεων για την προσωπική της ζωή. Οι ιδιωτικές στιγμές της γίνονται δημόσιες, μέσα από μιαν αφήγηση που θυμίζει κουβεντούλα με καλό φίλο, σε κάποιο μπιστρό του Παρισιού, πίνοντας καυτή σοκολάτα. Εκεί, η Φρανσουάζ κάνει λόγο για σφάλματα, για ταπεινώσεις μέχρι το πάτωμα, για τις ανασφάλειες που κουβαλούσε. Στο ίδιο βιβλίο, αφιερώνει αρκετές σελίδες στις απιστίες του συζύγου της και, ταυτόχρονα, καταθέτει τις απόψεις της περί έρωτος. Για την ακρίβεια, αναλύει το πόσο ευάλωτος είναι κάποιος όταν αγαπά και πόσο εύκολα μπορεί μια γυναίκα θυματοποιηθεί επειδή είναι ερωτευμένη με κάποιον, σε τι σημείο μπορεί να φτάσει, πόσο χαμηλά μπορεί να πέσει. Oπως συνέβη με την ίδια, με άλλα λόγια.
Πόσα να γράψει, όμως, για τη ζωή της σε ένα βιβλίο η Αρντί; Σε πόσους έρωτας να εστιάσει, έχοντας ως μουσική υπόκρουση τα τραγούδια της; Πώς περιγράφεται η πορεία μιας εγκαταλελειμμένης κόρης ενός ομοφυλόφιλου, μιας όμορφης γυναίκας που πόθησαν τόσοι και τόσοι διάσημοι, ενώ είναι, πια, μητέρα ενός γιου γύρω στα σαράντα; Πώς μπορεί να περιγράψει σε λίγες σελίδες όλα τα αισθήματά της για τη σχιζοφρενή αδελφή της; Σε πόσες αράδες μπορεί να καταθέσει τους προβληματισμούς της για την ευθανασία – ένα ζήτημα που αντιμετώπισε με τη μητέρα της; Στο μεταξύ, βιογραφίες της υπάρχουν αρκετές, αλλά -εννοείται- καμία δεν μπορεί να συγκριθεί με την αυτοβιογραφία της, εκεί όπου η συγγραφέας-τραγουδίστρια-ηθοποιός-αστρολόγος-και ό,τι άλλο μπήκε στη διαδικασία να τρολάρει τον εαυτό της, να τον ξεγυμνώσει μπροστά στα μάτια του κοινού που τη λάτρεψε. Και τη λατρεύει ακόμα και σήμερα.
Η Φρανσουάζ Αρντί δεν χάθηκε ποτέ από την επικαιρότητα, αφού έτσι κι αλλιώς τη λάτρεψε και ο καλλιτεχνικός κόσμος. Μέσα στα χρόνια, μετά την περίοδο της μεγάλης δόξας της, πάντα κάποιος τη θυμόταν και την καλούσε για συνεργασία. Οπως ο Μάλκολμ Μακ Λάρεν -ο «πατέρας» του πανκ και πρώην μάνατζερ του βρετανικού συγκροτήματος Sex Pistols- ο οποίος έκανε μαζί της έναν δίσκο με τραγούδια για την Πόλη του Φωτός.
Αλλά και νεότεροι, όπως ο Ντέιμον Αλμπαρν του συγκροτήματος Βlur – τραγουδάρα!
Και γιατί να μην ηχογραφήσουν μαζί της; Ολα αυτά τα χρόνια διατήρησε την ίδια φωνή, την ίδια χροιά και, βασικά, το ίδιο απαράμιλλο στυλ στην ερμηνεία της. Αυτό, άλλωστε, ερωτεύτηκε και ο Μπομπ Ντίλαν. Και δεν θα το μαθαίναμε ποτέ, εάν η ίδια δεν το αποκάλυπτε σε μια συνέντευξή της, εκεί όπου μίλησε για τον κρυφό πόθο που της έτρεφε ο Ντίλαν. Ολα ξεκίνησαν στις αρχές του 1960, όταν ο Μπομπ είδε τη γαλλίδα τραγουδίστρια στην τηλεόραση και γοητεύτηκε από τη χαρακτηριστική, μελαγχολική φωνή της – που είχε προλάβει να σαγηνεύσει και την παγκόσμια μουσική σκηνή.
Ο Ντίλαν ζούσε τότε στη Νέα Υόρκη. Εμπνευσμένος από τον παλμό της πόλης που δεν κοιμάται ποτέ, περνούσε τις μέρες του σε συνοικιακές καφετέριες, γράφοντας σημειώσεις και ερωτικά γράμματα -πολλά εκ των οποίων για τη Χάρντι- τα οποία βρέθηκαν από δυο φίλους του Ντίλαν. Σε αυτά, ο σημαντικός τραγουδοποιός εξέφραζε τη λύπη του που οι δυο τους δεν θα μπορούσαν ποτέ να γίνουν ζευγάρι, λόγω της απόστασης που τους χώριζε – ένας Ατλαντικός. Το ζήτημα είναι ότι οι δυο τους συναντήθηκαν μόνο μια φορά, κατά τη διάρκεια συναυλίας του Ντίλαν, το 1966. Αλλος ένας έρωτας που δεν προχώρησε ποτέ.
Η Αρντί, όμως, προχώρησε στη ζωή της και έφτασε, πια, να μετρά 74 γαλλικούς Μάηδες στο κορμί της, το οποίο έζησε πολλά, κάθε πόρος της έχει να διηγηθεί μια ιστορία. Ιστορίες πολλές, 24 τον αριθμό, έχουν να πουν και τα νέα τραγούδια της, στον νέο δίσκο της, «Personne d’ autre», ο οποίος κυκλοφόρησε τον Απρίλιο. Και ο Φρανσουά Οζόν σκηνοθέτησε το (ασπρόμαυρο) βίντεο κλιπ για το «Le Large» της.
Με άλλα λόγια, το παρελθόν και το παρόν της μεγάλης κυρίας του γαλλικού τραγουδιού, με τον τρόπο ενός τεράστιου θαυμαστή της – άλλου ένα, μέσα στους πολλούς.
Η Αρντί δεν έκανε αυτή τη δισκογραφική δουλειά για να επιβιώσει ή για να τη θυμηθούν, δεν τα έχει ανάγκη αυτά. Μοναδικός στόχος της είναι να εκφράσει αυτά που έχει μέσα της, τα οποία μπορούν να γεμίσουν τόμους με διηγήσεις και ιστορίες που κάποιος άνθρωπος είναι δύσκολο να ζήσει, σε αυτή τη ζωή.
Εκείνη, όμως, είναι θεά μέσα στους θνητούς και είναι ακόμα εδώ, μαζί μας, στέκοντας αγέρωχη μπροστά στον προσωπικό απολογισμό της και σε όλα αυτά τα οποία πέρασε μέσα στα χρόνια. Ταυτόχρονα, δεν κουβαλάει απωθημένα και δηλώνει ήρεμη μέσα της. Αλλωστε ο Ερμής είναι εφέτος ορθόδρομος για τους Αιγόκερους που είναι και η ίδια – είπαμε, η Φρανσουάζ πιστεύει στα ζώδια.
Εμείς όχι, αλλά πιστεύουμε στη φλόγα που κουβαλά μέσα της αυτή η κυρία. Και δεν είμαστε οι μόνοι επάνω στη Γη…