Αρχικά σημειώθηκε μια εκστρατεία αποσταθεροποίησης στη Μολδαβία, ακολούθησε μια διπλή απόπειρα δηλητηρίασης ενός εμπόρου όπλων από τη Βουλγαρία, μετά μια αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στο Μαυροβούνιο ενώ πέρυσι κάποιοι προσπάθησαν να δολοφονήσουν έναν Ρώσο, πρώην διπλό πράκτορα, στη Βρετανία.
Παρότι γνώριζαν ότι πίσω από όλα αυτά τα συμβάντα κρύβονταν οι μυστικές υπηρεσίες της Ρωσίας, οι τοπικές αρχές αρχικά έκριναν πως επρόκειτο για μεμονωμένα και ασύνδετα μεταξύ τους γεγονότα. Πλέον, όμως, οι αξιωματούχοι των δυτικών υπηρεσιών ασφαλείας γνωρίζουν πως οι εν λόγω επιχειρήσεις και, πιθανώς, πολλές άλλες ακόμα, αποτελούν μέρος μιας συντονισμένης εκστρατείας (η οποία συνεχίζεται ακόμα) με απώτατο στόχο την αποσταθεροποίηση της Ευρώπης την οποία έχουν αναλάβει να φέρουν εις πέρας τα μέλη μιας επίλεκτης μονάδας των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών που ειδικεύεται στις εκτελέσεις, στις δολιοφθορές και στις ανατροπές καθεστώτων.
Αίσθηση, ωστόσο, προκαλεί το γεγονός πως, παρότι η ομάδα αυτή, γνωστή ως Μονάδα 29155, είναι ενεργή εδώ και μια δεκαετία, έως πρόσφατα οι μυστικές υπηρεσίες της Δύσης αγνοούσαν παντελώς την ύπαρξή της. Αξιωματούχοι των υπηρεσιών ασφαλείας τεσσάρων δυτικών κρατών προειδοποιούν τώρα πως είναι αδύνατον να γνωρίζουν πού και πότε θα χτυπήσουν ξανά τα μέλη της.
Ολοι, ωστόσο, συμφωνούν πως η σύσταση και η δράση της Μονάδας 29155 αναδεικνύει τον βαθμό στον οποίο ο Βλαντίμιρ Πούτιν βάλλει κατά της Δύσης, μέσω ενός υβριδικού πολέμου που διεξάγει εδώ και καιρό, συνδυάζοντας την προπαγάνδα, τις κυβερνοεπιθέσεις και την παραπληροφόρηση με συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις.
«Νομίζω πως είχαμε ξεχάσει πόσο οργανικά αδίστακτοι μπορούν να γίνουν οι Ρώσοι» ανέφερε χαρακτηριστικά, μιλώντας στους New York Times, ο Πίτερ Ζβακ, απόστρατος αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων και πρώην στρατιωτικός ακόλουθος στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Ρωσία, παραδεχόμενος, συγχρόνως, πως δεν είχε την παραμικρή ιδέα για τη δράση της Μονάδας 29155.
Η επίλεκτη αυτή μονάδα αποτελείται από στελέχη της GRU, της Υπηρεσίας Πληροφοριών του ρωσικού στρατού. Εως και πρόσφατα οι μυστικές υπηρεσίες της Δύσης γνώριζαν ελάχιστα για τη δράση της GRU. Αρχισαν, όμως, να σχηματίζουν μια σχετική εικόνα όσον αφορά τη δομή της, τους μήνες πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, όταν δύο μονάδες της ρωσικής υπηρεσίας με ειδίκευση στον κυβερνοπόλεμο παραβίασαν τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του Δημοκρατικού Κόμματος και της προεκλογικής εκστρατείας της Χίλαρι Κλίντον. Πέρυσι ο Ρόμπερτ Μόλερ, ο πρώην διευθυντής του FBI και ειδικός ανακριτής που επέβλεψε την έρευνα περί ρωσικής εμπλοκής στις προεδρικές εκλογές του 2016, προέβη στην απαγγελία κατηγοριών κατά τουλάχιστον δώδεκα ατόμων-μελών των εν λόγω μονάδων.
Φυσικά κανένας δεν συνελήφθη, κυρίως γιατί επιχειρούν από τη Μόσχα, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τους στόχους τους. Αντιθέτως οι αξιωματούχοι της Μονάδας 29155 βρίσκονται σχεδόν διαρκώς σε κίνηση, ταξιδεύοντας πολύ συχνά σε χώρες της Ευρώπης. Αρκετοί από αυτούς είναι βετεράνοι των πιο αιματηρών πολέμων της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων των συρράξεων στο Αφγανιστάν, στην Τσετσενία και στην Ουκρανία, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις δυτικών μυστικών υπηρεσιών, την ύπαρξη της μονάδας αγνοούν ακόμα και αξιωματούχοι της GRU.
«Πρόκειται για μια μονάδα του GRU που δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια στην Ευρώπη. Μας εξέπληξε ότι οι Ρώσοι, η GRU και η συγκεκριμένη μονάδα δεν δίστασαν να προβούν σε αυτές τις εξαιρετικά κακόβουλες ενέργειες σε φίλιες χώρες. Το σοκ ήταν μεγάλο» παραδέχτηκε ένας ευρωπαίος αξιωματούχος ασφαλείας μιλώντας στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα.
Οι τέσσερις επιχειρήσεις που διεξήγαγαν τα μέλη της Μονάδας 29155 στην ευρωπαϊκή επικράτεια κίνησαν την προσοχή της κοινής γνώμης, παρότι οι ευρωπαϊκές αρχές άργησαν να αντιληφθούν τη μεταξύ τους σύνδεση. Οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες διαπίστωσαν την ύπαρξή της το 2016, μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στο Μαυροβούνιο, στο πλαίσιο της οποίας προβλεπόταν η δολοφονία του πρωθυπουργού της χώρας από δύο μέλη της μονάδας και η κατάληψη, στη συνέχεια, του κοινοβουλίου της χώρας.
Ωστόσο ότι κύριος στόχος της Μονάδας ήταν η ευρύτερη αποσταθεροποίηση της Ευρώπης άρχισε να γίνεται αντιληπτό τον Μάρτιο του 2018, μετά τη δηλητηρίαση του ρώσου πρώην πράκτορα της GRU Σεργκέι Σκριπάλ ο οποίος εργαζόταν για λογαριασμό των μυστικών υπηρεσιών της Βρετανίας. Εξαιτίας της έκθεσής τους στον νευροτοξικό παράγοντα Novichok, ο Σκριπάλ και η κόρη του νόσησαν βαριά αλλά κατάφεραν να επιβιώσουν τελικά. Στο πλαίσιο των ερευνών που ακολούθησαν από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες αποκαλύφθηκε πως μέλη της Μονάδας 29155 είχαν αποπειραθεί το 2015 να δηλητηριάσουν τον βούλγαρο έμπορο όπλων Εμιλιάν Γκρέμπεφ.
Σε συνάντηση με δημοσιογράφους τον περασμένο Φεβρουάριο, στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, ο Αλεξ Γιάνγκερ, επικεφαλής της βρετανικής MI6, μίλησε ανοιχτά για συγκεκριμένη ρωσική απειλή, δίχως ωστόσο να κατονομάσει κάποια συγκεκριμένη μονάδα των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας.
«Μπορείτε να δείτε ότι υπάρχει ένα συντονισμένο πρόγραμμα δράσης – και, ναι, συχνά εμπλέκονται οι ίδιοι άνθρωποι» δήλωσε ο βρετανός αξιωματούχος, αναφερόμενος στη δηλητηρίαση του Σεργκέι Σκριπάλ και την απόπειρα πραξικοπήματος στο Μαυροβούνιο. «Εκτιμούμε ότι υφίσταται μια μόνιμη απειλή από την GRU και τις άλλες ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών» πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας πως «τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται εκτός ορίων». Με λίγα λόγια, οι πράκτορες του Πούτιν είναι έτοιμοι για όλα, καθώς το Κρεμλίνο θεωρεί πως η Ρωσία βρίσκεται σε πόλεμο με την φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων της Δύσης την οποία εκλαμβάνει ως υπαρξιακή απειλή.
Τον περασμένο Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια τελετής για τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από την ίδρυση της GRU, ο ρώσος πρόεδρος έκανε λόγο για μια «θρυλική» υπηρεσία και έπλεξε το εγκώμιό της, εκθειάζοντας τη δράση των κατασκόπων του Κόκκινου Στρατού που συνέβαλαν στην ήττα της ναζιστικής Γερμανίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και εξαίροντας τις «μοναδικές ικανότητες» των σημερινών στελεχών της υπηρεσίας τα οποία επιχειρούν εναντίον ενός νέου, διαφορετικού εχθρού. «Δυστυχώς οι πιθανότητες μιας σύρραξης αυξάνονται στον κόσμο. Μέσω προκλητικών ενεργειών και κατάφωρων ψεμάτων κάποιοι αποπειρώνται να διαταράξουν την στρατηγική ισοδυναμία» υποστήριξε ο Βλαντίμιρ Πούτιν.