«Η κυβέρνηση έχει την ευθύνη να δράσει με αποφασιστικότητα και χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που της προσφέρει ο νόμος για να υπερασπιστεί το Σύνταγμα». Αυτό έγραφε μόλις δυο εβδομάδες πριν σε ένα σκληρότατο κύριο άρθρο της η ισπανική El País, ζητώντας από την κυβέρνηση της Μαδρίτης να απαντήσει με σιδηρά πυγμή στους καταλανούς εθνικιστές.
Τώρα μετά τη «ντροπιαστική Κυριακή» ενός «μνημειώδους πλήγματος κατά της δημοκρατίας», όπως χαρακτηρίζει το δημοψήφισμα στην Καταλωνία, η εφημερίδα που θεωρείται πυλώνας και σύμβολο της προοδευτικής Ισπανίας επανέρχεται. Με ένα νέο άρθρο επιτίθεται στη «συμμαχία ξενοφοβικών και αντισυστημικών δυνάμεων, που εκφράζει ο Καταλανός Κάρλες Πουτζδεμόντ» αλλά στον Μαριάνο Ραχόι, που κατά την εφημερίδα αποδεικνύεται ανίκανος να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Η τοποθέτησή της παραμένει σκληρή και αδιάλλακτη «απέναντι στη συμμαχία των συμφερόντων του προστατευτικού καπιταλισμού της καταλανικής αστικής τάξης και του μηδενιστικού και βίαιου αντικαπιταλισμού της άκρας Αριστεράς». Η El País είναι ιδιαίτερα επικριτική και ως προς τη στάση – στα όρια της ανταρσίας, όπως αναφέρει- της Mossos, της καταλανικής αστυνομίας, διότι «αν είχε αποτρέψει το άνοιγμα των εκλογικών τμημάτων θα είχε αποφευχθεί η βίαιη καταστολή». Αντίθετα οι αστυνομικοί «προτίμησαν να σταθούν με την πλευρά των στασιαστών».
Αλλά όλα αυτά δεν αρκούν για να δικαιολογήσουν «την παθητικότητα του Ραχόι, την πολιτική του αφασία και τη συνεχή του προσπάθεια να μεταφέρει τις ευθύνες στη Δικαιοσύνη».
Ο πρωθυπουργός διευκρινίζει η εφημερίδα, εφάρμοσε τον νόμο και αν σημειώθηκαν κρούσματα υπερβολικής βίας από την πλευρά της Αστυνομίας, τα δικαστήρια θα τιμωρήσουν τους υπεύθυνους. Αλλά «απέναντι στην εξέγερση» η επιβολή του νόμου δεν είναι αρκετή. «Ο Ραχόι πρέπει να ξεκαθαρίσει – αν είναι ικανός να το κάνει – τι σκοπεύει να πράξει ώστε η χώρα και οι 17 αυτόνομες επαρχίες της να πορευθούν προς το μέλλον με ένα σχέδιο που να εξασφαλίζει τη δημοκρατία και την ειρηνική συνύπαρξη».