Από το τουρκικό στο λατινικό, το 1929. Από το λατινικό στο ρωσικό, το κυριλλικό δηλαδή, το 1940. Κι από το ρωσικό ξανά στο λατινικό: Μέσα σε 100 χρόνια, από τα τέλη της δεκαετίας του 1920 μέχρι σήμερα, το Καζακστάν έχει υιοθετήσει τρία διαφορετικά αλφάβητα, βάζοντας «δύσκολα» στον ντόπιο πληθυσμό των 18 εκατομμυρίων, που αποτελείται από ένα μείγμα ντόπιων ισλαμιστών Κοζάκων και χριστιανών Ρώσων.
Η μετάβαση από τα κυριλλικά στα λατινικά πάρθηκε πέρσι από τον (ισόβιο) πρόεδρο του Καζακστάν, Νουρσουλτάν Νουζαρμπάγεφ, σε μια διπλή απόπειρα τόσο να εκσυγχρονίσει γλωσσικά την χώρα του πηγαίνοντας με την πλειοψηφία των λατινογενών αλφαβήτων, όσο και σε μια προσπάθεια απογαλακτισμού από κάθε τι ρωσικό –περνάμε την ιστορική περίοδο των εθνικισμών, γαρ.
Ο πρόεδρος διέταξε την συγκρότηση μιας επιτροπής γλωσσολόγων από το πανεπιστήμιο που φέρει περήφανα το όνομα του προκειμένου να φέρει εις πέρας το δύσκολο αυτό εγχείρημα –με προοπτική το αλφάβητο να έχει πλήρως αντικατασταθεί ως το 2025.
Η αλλαγή είχε, τρόπον τινά, προαναγγελθεί ήδη από το 2011, όταν ο Νουζαρμπάγεφ είχε ανακοινώσει πως το ίδιο το όνομα της χώρας Καζακστάν θα γράφεται Qazaqstan αντί Kazakhstan. «[Η αλλαγή αυτή] δεν είναι μόνο η εκπλήρωση των ονείρων των προγόνων μας, αλλά και η πορεία προς το μέλλον για τις νεότερες γενιές», είχε δηλώσει τότε ο 78χρονος Νουζαρμπάγεφ.
Πράγματι, όπως σημειώνει η γαλλική Liberation, μια ομάδα ντόπιων γλωσσολόγων με επικεφαλής τον 19χρονο (!) Μπιμπάρις Σεϊτάκ κατάφερε και κατέληξε στο νέο κοζάκικο αλφάβητο, μόνο που υπάρχει ένα πρόβλημα: Εννέα από τα 32 γράμματα στο νέο αλφάβητο έχουν… αποστρόφους, με αποτέλεσμα όσοι αρχικά υποστήριζαν τη μετάβαση από το κυριλλικό στο λατινικό, πλέον να δηλώνουν σφοδροί πολέμιοι της αλλαγής αυτής.
«Η απόφαση [της αλλαγής] έθεσε εξαρχής ένα δύσκολο ζήτημα: πώς να καταγράψεις γλωσσικά μια γλώσσα που δεν έχει δικό της αλφάβητο, αλλά που ακόμη και στο θέμα αυτό έκανε… εισαγωγές από το εξωτερικό», σημειώνουν σχετικά οι New York Times.
Γι’ αυτό κι όπως τονίζει εξάλλου ο Economist, ακόμη και μετά την αλλαγή του αλφαβήτου, το κυριλλικό θα εξακολουθεί να είναι το (ανεπίσημο) αλφάβητο επιλογής για εκατομμύρια ρωσόφωνους Κοζάκους στη χώρα.
Σύμφωνα δε με το πρακτορείο Sputnik, υπάρχει ένας ακόμη λόγος που το νέο αλφάβητο δημιουργεί γλωσσολογικό πρόβλημα, καθώς με την νέα τους μορφή, πολλές λέξεις ηχούν σαν… βρισιές σε ανθρώπους που μιλάνε ρωσικά.
Όπως και να έχει, μιλάμε για ένα σίριαλ που ενδέχεται να έχει αρκετά… επεισόδια ακόμη, καθώς σύμφωνα με τους NYTimes, «η μετάβαση στο λατινικό αλφάβητο αποτελεί ακόμη μια επιβεβαίωση της διάθεσης της χώρας για πλήρη ανεξαρτησία από τη Ρωσία. Ωστόσο, ισχυρά εμπόδια προς την κατεύθυνση αυτή βάζουν αφενός η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία της Μόσχας αλλά και οι Ρώσοι που ζουν στο Καζακστάν».
Κι όλοι περιμένουν από τον Βλαντίμιρ Πούτιν να πει αυτός την τελευταία λέξη… κι αυτή μάλλον θα είναι στα κυριλλικά.