Η έλλειψη πρασίνου στις μεγαλουπόλεις –και ειδικά στο κέντρο τους– είναι εμφανής με γυμνό μάτι και συντελεί σε μια αποπνικτική αίσθηση στην καρδιά του καλοκαιριού. Με την κλιματική αλλαγή να ανεβάζει το θερμόμετρο και τους φθινοπωρινούς μήνες, η ανάγκη για ένα πράσινο αστικό περιβάλλον γίνεται όλο και πιο επιτακτική.
Μια νέα πανευρωπαϊκή μελέτη αποκαλύπτει ότι η δενδροφύτευση μπορεί να σώσει ανθρώπινες ζωές από τους όλο και πιο συχνούς καύσωνες που κάνουν την εμφάνισή τους κάθε καλοκαίρι. Αυξάνοντας το επίπεδο της αστικής δενδροκάλυψης στην Ευρώπη από 14,9% σε 30%, η μέση θερμοκρασία των πόλεων μπορεί να πέσει κατά 0,4 βαθμούς Κελσίου, μειώνοντας τους θανάτους που σχετίζονται με τη ζέστη κατά 39,5%.
Η έρευνα, η πρώτη πανευρωπαϊκή στο είδος της, διεξήχθη από μία διεθνή ομάδα περιβαλλοντικών ερευνητών και περιέλαβε μοντέλα από 93 ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις. Η κεντρική συγγραφέας της, η Ισπανίδα Ταμάρα Ιούνγκμαν από το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης, αναφέρει στον Guardian ότι πρόκειται για ένα «όλο και πιο επείγον ευρωπαϊκό πρόβλημα, λόγω των τεράστιων αυξομειώσεων της θερμοκρασίας ελέω κλιματικής αλλαγής».
Η ομάδα της Ιούνγκμαν θέλει να επηρεάσει του ευρωπαίους νομοθέτες για πιο πράσινες πόλεις, «πιο βιώσιμες, ανθεκτικές και υγιείς», που θα μετριάσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Οι ασθένειες και οι θάνατοι που συνδέονται με την υπερβολική ζέστη αναμένεται να επιβαρύνουν τις υπηρεσίες υγείας την ερχόμενη δεκαετία περισσότερο από τις όσες συνδέονται με το υπερβολικό κρύο.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι περιοχές της Ευρώπης που θα ευεργετηθούν περισσότερο από μια επιπλέον δενδροφύτευση είναι οι χώρες στα νότια και στα ανατολικά της ηπείρου, όπου οι καλοκαιρινές θερμοκρασίες είναι υψηλότερες και η δενδροκάλυψη τείνει να είναι μικρότερη. Με άλλα λόγια, η έρευνα ουσιαστικά δείχνει προς τη δική μας γειτονιά, όπου ακόμα και η βραδινή βόλτα εν μέσω θέρους είναι πια πραγματικό μαρτύριο.
Η επιστήμων επισημαίνει στον Guardian ότι η πόλη Κλουζ–Ναπόκα της Ρουμανίας, που είχε τους περισσότερους πρόωρους θανάτους λόγω ζέστης στην Ευρώπη (32 ανά εκατομμύριο κατοίκων), η δενδροκάλυψη είναι στο 7% της δόμησης. Αντιστοίχως, η Λισαβόνα έχει μόλις 3,6% δενδροκάλυψη και η Βαρκελώνη 8,4%. Η σύγκριση με τα αντίστοιχα στατιστικά του Λονδίνου (15,5%) και του Οσλο (34%) καταδεικνύει το «πράσινο» έλλειμμα του Νότου έναντι του Βορρά.
Η μελέτη επιλέγει την αύξηση του πρασίνου κατά 30% για τις μεγαλουπόλεις, ως έναν στόχο προς τον οποίο οι περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες των δήμων προσανατολίζονται έτσι κι αλλιώς. Η έρευνα περιλαμβάνει και την πρόταση, οι πόλεις στο κέντρο των οποίων κυριαρχούν τα αυτοκίνητα να αντικαταστήσουν τις ασφαλτοστρώσεις με δένδρα.
Τα δένδρα στα αστικά κέντρα προσφέρουν επιπλέον ευεργεσίες, πέρα από τη μείωση των θανάτων εξαιτίας της ζέστης. Περιορίζουν, μεταξύ άλλων, τις καρδιοαγγειακές παθήσεις, την άνοια και την κακή εγκεφαλική υγεία. Πολλές μελέτες καταδεικνύουν, επίσης, ότι η θέα και η οσμή των δένδρων είναι ευεργετικές για την υγεία και την καλή διάθεση.