Δεν υπάρχει άνθρωπος στον κόσμο που να μη γνωρίζει την Μπιγιονσέ. Αυτό που ελάχιστοι γνωρίζουν, όμως, είναι τι σημαίνει το όνομά της. Κατάλοιπο της κρεολικής καταγωγής της, από τη Λουιζιάνα, αρχικά γραφόταν Beyincé, που μεταφράζεται στην τοπική διάλεκτο ως «αυτός/η που ξεπερνά τους άλλους». Και της ταιριάζει απόλυτα.
Το πατρικό της μητέρας της, της Τίνα Νόουλς, ήταν Beyincé, αλλά το προσωπικό του νοσοκομείου στο οποίο γεννήθηκε η κόρη της, το έγραψε λάθος στο πιστοποιητικό γέννησής της και αρνήθηκε να το διορθώσει.
Το γαλλικό λεξικό Larousse, γράφουν οι Times, εισήγαγε λήμμα για την τραγουδίστρια στην επιλεγμένη ομάδα διασημοτήτων που απαριθμεί μεταξύ των ουσιαστικών. Η καταχώριση αναφέρει την Beyoncé Knowles ως «Αμερικανίδα τραγουδίστρια της R&B και της ποπ». Η Μπιγιονσέ είναι μία από τις 40 εγχώριες και αλλοδαπές προσωπικότητες που επιλέχθηκαν για τη φετινή ενημέρωση του περίφημου Petit Larousse Illustré, ένα εγκυκλοπαιδικό λεξικό που δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 1905.
Μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων καταρτίζει μια ετήσια λίστα 150 λέξεων και ανθρώπων που θεωρείται ότι έχουν εμπεδωθεί αρκετά στον γαλλόφωνο κόσμο, ώστε το λεξικό να την εγκρίνει. Η Καρίν Ζιράκ-Μαρινιέ, επικεφαλής λεξικών και εγκυκλοπαιδειών στον εκδοτικό οίκο Larousse, είπε ότι είναι επίσης σημαντικό οι προσωπικότητες να ταιριάζουν με τις «αξίες του Petit Larousse, που είναι η αριστεία και η προώθηση της γαλλικής κουλτούρας».
Η Μπιγιονσέ μπορεί να βοηθήθηκε από τις ρίζες της για να μπει στο γαλλικό λεξικό, καθώς και οι δύο παππούδες από την πλευρά της μητέρας της ήταν γαλλόφωνοι Κρεόλ από τη Λουιζιάνα. Η ηθοποιός Κέιτ Μπλάνσετ, ο σκηνοθέτης σερ Κρίστοφερ Νόλαν και ο αστέρας του μπάσκετ ΛεΜπρόν Τζέιμς μπήκαν επίσης στη νέα έκδοση.
Ενώ η Larousse έχει αρχίσει να υιοθετεί αγγλόφωνες διασημότητες, εξακολουθεί να είναι αρνητική με την ταχύτατη διάδοση της αγγλοσαξονικής ορολογίας που έχει διεισδύσει στα γαλλικά τις τελευταίες δεκαετίες, παρά τις αντιδράσεις της Γαλλικής Ακαδημίας, του θεματοφύλακα της γλώσσας. Παρ’ όλα αυτά, όπως γράφουν οι Times, το λεξικό δέχεται όρους από τη «γλώσσα του Σαίξπηρ» εάν έχουν κερδίσει δημοτικότητα. Φέτος, αποδέχτηκε τις φράσεις «γρήγορη μόδα» και το «πάρκο για skate», ενώ πέρυσι ασπάστηκε το le wokisme και άλλους όρους πολιτισμικού πολέμου.
Συνεχίζει, όμως, να ενθαρρύνει τη χρήση γαλλικών ισοδύναμων, αν και σπάνια βρίσκουν ανταπόκριση στους ομιλούντες τη γαλλική. Η Larousse υιοθέτησε τη λέξη «podcast» πριν από μερικά χρόνια, αν και η Ακαδημία την αποστρέφεται και αποφάσισε ότι οι Γάλλοι πρέπει να λένε αντ’ αυτού baladodiffusion, μια λέξη που ακούγεται πολύ σπάνια.
Δύο γαλλοποιημένοι αγγλισμοί που εισέρχονται στο λεξικό της Larousse φέτος είναι το le masculinisme, η ανδρική αντίδραση κατά του φεμινισμού και το l’empouvoirement, μια απόδοση της λέξης «ενδυνάμωση», αν και τα γαλλικά έχουν τις δικές τους λέξεις για αυτό, χειραφέτηση και αυτονόμηση.
Ο Μπερνάρ Σερκιλινί, καθηγητής Γλωσσολογίας που συμβουλεύει τον οίκο Larousse, είπε ότι το 8% των νέων καταχωρίσεων ήταν αγγλικές λέξεις. «Οποτε εισάγουμε έναν κοινό αγγλισμό, προτείνουμε πάντα και έναν γαλλικό όρο», είπε στο ραδιόφωνο France Info. «Λέμε στους ανθρώπους που ανοίγουν το λεξικό: “Αν θέλετε, μπορείτε να μιλήσετε γαλλικά”».
Οι ετήσιες εγκρίσεις για τους νέους όρους που θα εισαχθούν στο λεξικό Larousse αντικατοπτρίζουν τις ιδέες και τις έννοιες που απασχολούν την κοινωνία, είπε ο Σερκουλινί. Ογδόντα από τις 150 συμμετοχές του 2021 προήλθαν από την πανδημία και τις επιπτώσεις της.
Οι θαυμαστές των θεωριών συνωμοσίας αναγνωρίστηκαν φέτος με την είσοδο του όρου le platisme, την πεποίθηση ότι η γη είναι επίπεδη, ή plat στα γαλλικά.
Πολλές από τις νέες καταχωρίσεις αντικατοπτρίζουν το άγχος για την πολιτική, τα κοινωνικά κινήματα και το περιβάλλον, είπαν οι συντάκτες. Στη φετινή λίστα περιλαμβάνονται επίσης οι όροι cyberterrorisme (κυβερνοτρομοκρατία), agrotoxique (τοξικές χημικές ουσίες στη γεωργία), zéro-déchet (μηδενικά απόβλητα) και écogeste (μια ενέργεια ή χειρονομία για να βοηθήσουμε το περιβάλλον, όπως η ανταλλαγή του αυτοκινήτου με ένα ποδήλατο).