Πανέμορφη και αστεία.
Αυτό υπήρξε, κατά κύριο λόγο, η Μόνικα Βίτι, που στις 3 Νοεμβρίου έκλεισε 89 χρόνια ζωής.
Η Βίτι κατάφερνε να συνδυάζει την απαράμιλλη ομορφιά της με το χιούμορ-σήμα κατατεθέν της και αυτό που την καθιέρωσε ως μια μεγάλη, κωμική κυρίως, ηθοποιό των ταινιών του Μάριο Μονιτσέλι στα ’70s.
Αλλά και του Πυγμαλίωνα της, Μικελάντζελο Αντονιόνι, ο οποίος διέκρινε πρώτος το ταλέντο της και την έκανε πρωταγωνίστρια στη μεγάλη οθόνη, αλλά και στην καρδιά του, όντας ο επί έτη σύντροφός της τη δεκαετία του ’60.
Η νόσος του Αλτσχάιμερ την έχει αναγκάσει να αποσυρθεί από το 2001 από το προσκήνιο, λόγω της αρρώστιας της. Οι κοντινοί (και οι όχι τόσο κοντινοί…) της άνθρωποι, όμως, έχουν πάντα να πουν κάτι για τη σπουδαία αυτή ιταλίδα ηθοποιό.
Οπως η συγγραφέας Ελεονόρα Μαρανγκόνι, το βιβλίο της οποίας με θέμα τη Βίτι και τίτλο «E siccome lei» (εκδόσεις Feltrinelli) κυκλοφορεί ήδη στα ιταλικά βιβλιοπωλεία.
Μέσα σε αυτό, περιγράφει εκτενώς τη ζωή του μαζί της, όλα αυτά τα χρόνια, ο επί δεκαετίες σύζυγός της, Ρομπέρτο Ρούσο, ο μόνος άνθρωπος που εμπιστεύεται.
Εκεί δίπλα της, μέχρι το τέλος, όποτε και αν έρθει αυτό.
«(Για τα γενέθλιά της) Της έφτιαξα ένα κέικ με ένα και μόνο συμβολικό κεράκι και μαζί περάσαμε και την ημέρα αυτή – μία από τις πολλές μέρες που μοιραστήκαμε», λέει ο Ρούσο, που επισημαίνει ότι «γνωρίζουμε ο ένας τον άλλο για 47 χρόνια. Το 2000 παντρευτήκαμε στο Καπιτώλιο. Πλέον, για σχεδόν 20 χρόνια είμαι δίπλα της, παρόλο που αυτή νομίζει ότι βρίσκεται κλεισμένη σε μια ελβετική κλινική. Οχι, η Μόνικα ήταν πάντα εδώ, στο σπίτι μας στη Ρώμη, όπου τη φροντίζω με τη βοήθεια ενός νοσοκόμου».
Από την «Περιπέτεια», τη «Νύχτα» και την «Εκλειψη», την απίστευτη τριλογία της υπαρξιακής μοναξιάς του Αντονιόνι, στην «Κόκκινη έρημο» και από εκεί στην κωμωδία με την commedia italiana των 70s: «Βοήθησέ με αγάπη μου!», «Σκάνδαλα παντρεμένων», «Δώδεκα φορές θηλυκό» και άλλες, πολλές ακόμη ταινίες, πολλοί ρόλοι: συνολικά 47 χαρακτήρες γυναικών ερμήνευσε στην καριέρα της η Βίτι, που όλοι τους αναλύονται με θέρμη και λεπτομέρεια στο βιβλίο της Μαρανγκόνι.
Και μπορεί να έχουν μείνει ατάκες της όπως «Μόνο αυτό ξέρεις να λες: “δεν ξέρω”», που αντιτείνει ως «Βιτόρια» στον συμπρωταγωνιστή της στην «Εκλειψη», Αλέν Ντελόν («Πιέρο»), ωστόσο το μεγάλο όνομά της με την κωμωδία το έφτιαξε.
«Μοιραία κωμικό» την αποκαλούσε ο Μονιτσέλι, έναν κινηματογραφικά «θανατηφόρο» συνδυασμό μοιραίας και αστείας γυναίκας.
Αλλά μέχρι να γίνει ευρύτερα γνωστή στο σινεφίλ κοινό, στην αρχή της καριέρας της έκανε ντουμπλάζ στις φωνές των ηθοποιών.
Διέθετε, άλλωστε, μια φωνή με χαρακτηριστικό ηχόχρωμα, που μπορούσε να «υποδυθεί» διάφορους ρόλους.
«Ο Μονιτσέλι με έβαζε να ντουμπλάρω τις φωνές αλκοολικών, ο Παζολίνι αυτές των ζητιάνων και ο Φελίνι τις φωνές από τις πόρνες», θυμόταν η ίδια πριν από χρόνια.
Μέχρι το 1957, όπου κατά το ντουμπλάρισμα της «Κραυγής», έγινε η μοιραία για την ίδια συνάντηση με τον Αντονιόνι.
Η Βίτι είχε γράψει παλιότερα σε ένα βιβλίο ότι η ανθρώπινη μνήμη είναι «μια απάτη», εξηγώντας το γιατί:
«Είναι όλα ανάμικτα στη μνήμη μου, η ζωή με τους χαρακτήρες που κατά καιρούς υποδύθηκα. Λέτε όλα να είναι ψεύτικα; Οχι, όχι, όλα είναι αλήθεια, ειδικά οι ρόλοι που υποδύθηκα», είχε πει η ίδια.
Πού τελειώνει η αλήθεια και πού ξεκινάει το ψέμα;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι στη μέση θα βρίσκεται πάντα η Βίτι ως μεγάλη καρατερίστα, ως μια σπουδαία κωμικός του 20ού αιώνα.
«Η Μόνικα έπαιζε πάντα σε δύο ταμπλό. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι έγραψε επίσης μια κωμωδία με τον Καμιλέρι (ιταλός συγγραφέας που ήταν ιδιαίτερα γνωστός για τα αστυνομικά μυθιστορήματά του, με κεντρικό ήρωα τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο), την οποία μάλιστα ο Αντονιόνι δεν τόλμησε ποτέ του να σκηνοθετήσει, παρόλο που το ήθελε», καταλήγει με νόημα ο Ρούσο.