Η δημιουργία ενός εκτεταμένου σιδηροδρομικού δικτύου μεταξύ των χωρών του Περσικού Κόλπου και άλλων αραβικών κρατών στη Μέση Ανατολή και η άμεση σύνδεση της ευρύτερης περιοχής με την Ινδία, μέσω της χάραξης νέων θαλάσσιων οδών: αυτό ήταν το βασικό θέμα της συνάντησης αξιωματούχων από τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Ινδία που έλαβε χώρα το Σαββατοκύριακο στο Ριάντ, παρουσία του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν.
Οσον αφορά τη σημασία αυτού του μεγαλεπήβολου σχεδίου, «το έργο είναι μία από τις βασικές πρωτοβουλίες που θέλει να προωθήσει ο Λευκός Οίκος στη Μέση Ανατολή καθώς αυξάνεται η επιρροή της Κίνας στην περιοχή», εξηγεί ο Μπαράκ Ραβίντ του Axios, θυμίζοντας πως η Μέση Ανατολή έχει εξαιρετική σημασία και για το Πεκίνο, καθώς αποτελεί σημείο αναφοράς της αποκαλούμενης Belt and Road Initiative, μιας παγκόσμιας αναπτυξιακής στρατηγικής που υιοθέτησε η κινεζική ηγεσία το 2013 με στόχο να αυξήσει την επιρροή της ανά την υφήλιο.
Η ιδέα για τη νέα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ πρωτοβουλία, προέκυψε κατά τη διάρκεια συνομιλιών που διεξήχθησαν τους τελευταίους 18 μήνες στο πλαίσιο των συνόδων του I2U2 Group, μιας νέας αναπτυξιακής συμμαχίας που συνάφθηκε στο τέλος του 2021 με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, του Ισραήλ, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Ινδίας και στόχο τη συνεργασία για την κατασκευή σημαντικών έργων υποδομής.
«Κανείς δεν το είπε φωναχτά, αλλά αφορούσε την Κίνα από την πρώτη μέρα», δήλωσε στο Axios πρώην ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος που συμμετείχε άμεσα στις πρώτες συζητήσεις για το θέμα.
Την ιδέα της σύνδεσης της ευρύτερης περιοχής με σιδηροδρομικές γραμμές, στο τραπέζι των συζητήσεων του I2U2 Group την έθεσε πέρυσι η αντιπροσωπεία του Ισραήλ, επισημαίνοντας, συγχρόνως, τη σημασία της συμμετοχής της Ινδίας στο πρότζεκτ, λόγω της τεχνογνωσίας που έχει σε παρόμοια, μεγάλης κλίμακας, έργα υποδομής. Τους προηγούμενους μήνες, η κυβέρνηση Μπάιντεν διεύρυνε περαιτέρω την ιδέα, προτείνοντας τη συμμετοχή και της Σαουδικής Αραβίας.
Οι πρεσβείες της Ινδίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και η Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσιγκτον δεν ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα του Axios για κάποιο σχόλιο. Ωστόσο ο Τζέικ Σάλιβαν έθιξε εμμέσως το ζήτημα την προηγούμενη εβδομάδα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στη δεξαμενή σκέψης The Washington Institute for Near East Policy.
«Εάν πρόκειται ξεχάσετε τα πάντα από την ομιλία μου, να θυμάστε μόνο το I2U2, γιατί θα ακούτε περισσότερα για αυτό όσο προχωράμε», είπε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Εξήγησε ότι η θεμελιώδης ιδέα είναι η σύνδεση της Νότιας Ασίας με τη Μέση Ανατολή και με τις ΗΠΑ «με τρόπους που προάγουν την οικονομική τεχνολογία και τη διπλωματία μας». Είπε επίσης ότι μια σειρά από έργα βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, κάνοντας λόγο και για «κάποια νέα συναρπαστικά βήματα που ανυπομονούμε να κάνουμε τους επόμενους μήνες», με απώτερο στόχο την περιφερειακή ολοκλήρωση στην περιοχή.
«Μια πιο ενοποιημένη, συνδεδεμένη Μέση Ανατολή ενδυναμώνει τους συμμάχους και τους εταίρους μας, προάγει την περιφερειακή ειρήνη και ευημερία και μειώνει τις απαιτήσεις πόρων από τις ΗΠΑ σε αυτήν την περιοχή μακροπρόθεσμα, χωρίς να θυσιάζονται τα θεμελιώδη συμφέροντά μας ή η εμπλοκή μας στην περιοχή», ανέφερε ο Τζέικ Σάλιβαν.
Οσον αφορά τα «νέα συναρπαστικά βήματα», ο δημοσιογράφος του Axios γράφει πως στην παρούσα φάση το Ισραήλ δεν συμμετέχει στην πρωτοβουλία που αποσκοπεί στη σύνδεση των αραβικών χωρών της Μέσης Ανατολής με τα κράτη του Κόλπου και την Ινδία.
«Αλλά, θα μπορούσε να ενταχθεί σε αυτήν στο μέλλον, εάν οι προσπάθειες για περαιτέρω εξομάλυνση των σχέσεων στην περιοχή σημειώσουν πρόοδο», προσθέτει ο Μπαράκ Ραβίντ. «Υπάρχει και το ενδιαφέρον και ο χώρος που απαιτούνται για να προωθήσουμε την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας», ανέφερε σχετικά ο Σάλιβαν, θυμίζοντας πως ήταν ο Μπάιντεν αυτός που έκανε το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Δεν αποκλείεται, οπότε, (αν και απαιτείται ακόμη πολλή δουλειά), κάποια στιγμή μια σιδηροδρομική γραμμή να ενώνει και την Ιερουσαλήμ με το Ριάντ.