Επιδιώκοντας να χαϊδέψει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους, ο Μάικλ Δουκάκης, υποψήφιος των Δημοκρατικών για την προεδρία των ΗΠΑ το 1988, πόζαρε πάνω σε ένα άρμα μάχης. Δεκαέξι χρόνια χρόνια μετά, το 2004, για να κερδίσει τους ψηφοφόρους της υπαίθρου, ο επίσης Δημοκρατικός Τζον Κέρι απαθανατίστηκε με στολή παραλλαγής να κυνηγάει χήνες.
Η αμερικανική δημοκρατία βρίθει από παρόμοια περιστατικά, αναφέρει σε άρθρο του ο Εντουαρντ Λους των Financial Times. Αντιθέτως, ελάχιστα είναι τα παραδείγματα πολιτικών που προέβησαν συνειδητά σε κάποια δήλωση ή ενέργεια, γνωρίζοντας πως θα αποξενώσουν και θα δυσαρεστούν τους ψηφοφόρους.
«Οταν η Λιζ Τσέινι, η οποία το βράδυ της Τρίτης ηττήθηκε στην περιφέρειά της, το Γουαϊόμινγκ, αντιτάχθηκε στην ηγεσία του κόμματός της το 2021, παρέθεσε ένα στίχο από το Eυαγγέλιο του Ιωάννου: “Η αλήθεια θα σε ελευθερώσει”. Η εμμονή της να επιφέρει τον πολιτικό θάνατο του Ντόναλντ Τραμπ –ιδανικά με τη μορφή μιας ποινής φυλάκισης– κατέστησε την Τσέινι την πιο διάσημη εκλογική αυτόχειρα των ΗΠΑ», γράφει ο Λους.
Θεωρεί, όμως, πως σε αντίθεση με την πραγματική αυτοκτονία, η πολιτική αυτοκτονία μπορεί να καταστεί «βάση για αναγέννηση». Παρά τις προσπάθειές τους να κερδίσουν την εύνοια των ψηφοφόρων, τόσο ο Δουκάκης όσο και ο Κέρι έχασαν την προεδρία από έναν Τζορτζ Μπους, από τον πρεσβύτερο ο πρώτος και από τον νεότερο ο δεύτερος. «Αυτό ήταν το τέλος των ελπίδων τους για τον Λευκό Οίκο. Δεν υπάρχει επιστροφή από… χαϊδέματα που αποτυγχάνουν», γράφει ο βρετανός δημοσιογράφος.
Αντιθέτως, η Τσέινι έθεσε ένα ζήτημα που θα μπορούσε να καθορίσει τη μοίρα του συντηρητισμού στις ΗΠΑ. «Εάν ο Ρεπουμπλικανισμός είναι ο Τραμπ και ο Τραμπ είναι ο Ρεπουμπλικανισμός, το κόμμα και η χώρα οδεύουν προς ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών», εξηγεί ο Λους.
Ο αρχισυντάκτης των Financial Times στις ΗΠΑ θεωρεί τη συντριβή της Λιζ Τσέινι ιδιαίτερα αποκαλυπτική για το μέλλον της αμερικανικής δημοκρατίας. Καταρχάς αποδεικνύει πως το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έχει καταστεί μια «αυταρχική αίρεση».
Η Τσέινι συγκαταλέγεται μεταξύ των πιο συντηρητικών νομοθετών στις ΗΠΑ. Κατά τη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ψήφισε υπέρ του σε ποσοστό 93%. Τάσσεται επίσης υπέρ κάθε μείωσης φόρων και κάθε νέου οπλικού συστήματος και κατά όλων των αμβλώσεων. Οπως και ο διαβόητος πατέρας της, ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Ντικ Τσέινι, ενσαρκώνει σε απόλυτο βαθμό τις αξίες τής βαθιά συντηρητικής Αμερικής. Με λίγα λόγια, είναι κάθε άλλο παρά μετριοπαθής. Οπότε, η συντριβή της θέτει σύμφωνα με τον Λους το εξής ερώτημα: «Τι καθορίζει το σημερινό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα;»
«Η βάση του κινητοποιείται από δύο πάθη: της λατρείας και του μίσους. Θεοποιεί τον Τραμπ και όλοι στην Ουάσιγκτον γνωρίζουν ότι το ίδιο δεν ισχύει για πολλούς, εάν όχι για τους περισσότερους εκλεγμένους Ρεπουμπλικάνους», εξηγεί.
Επιφανείς Ρεπουμπλικάνοι, όπως ο Μάρκο Ρούμπιο από τη Φλόριντα και ο Τεντ Κρουζ από το Τέξας, εξέφραζαν ειλικρινά τη γνώμη τους το 2016, απεικονίζοντας τον Τραμπ ως απατεώνα. Και η Χάριετ Χέιγκμαν, η υποστηριζόμενη από τον Τραμπ Ρεπουμπλικανή που κέρδισε την Λίζ Τσέινι την περασμένη Τρίτη, ήταν μάλλον εξίσου ειλικρινής το 2016, όταν αποκάλεσε τον Τραμπ ρατσιστή και ξενοφοβικό.
Ωστόσο «η φιλοδοξία, και ο φόβος του όχλου, μετέτρεψε όλα αυτά τα πρόσωπα σε κούφιους μίνι Τραμπ», υποστηρίζει ο Λους, σημειώνοντας πως σε αντίθεση με τα συμβατικά κόμματα που περιορίζουν και ελέγχουν τα όποια ακραία στοιχεία τους, στο σημερινό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, «η ακρότητα καθορίζει το αφήγημα».
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν. Σε άλλες περιόδους η βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος από τη Τζόρτζια θα χαρακτηριζόταν ως «πολιτικό φρικιό», καταρχάς γιατί ασπάζεται ανοιχτά την θεωρία QAnon, σύμφωνα με την οποία τον πρώτο λόγο στο αμερικανικό κατεστημένο τον έχουν παιδόφιλοι. Ομως «όσο πιο προσβλητικές είναι οι απόψεις της, τόσο περισσότερα χρήματα συγκεντρώνει» και αυτό σημαίνει πως το σημερινό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα «ανήκει στην Γκριν, όχι στην Τσέινι».
Οι σημερινοί συντηρητικοί των ΗΠΑ γνωρίζουν, χάρη στον Ντόναλντ Τραμπ, πως για να επιτύχουν το μόνο που χρειάζεται να κάνουν είναι «να προκαλούν όσους τους υποτιμούν» και «να εξοργίζουν τους υπερμορφωμένους ηθικολόγους της αστικής Αμερικής». Με αυτόν τον τρόπο προσελκύουν την προσοχή των Μέσων, την οποία στη συνέχεια αξιοποιούν για την περαιτέρω ανάδειξή τους.
«Οσο περισσότερο ανίδεοι ακούγονται, τόσο περισσότερο τους περιφρονούν οι πολιτιστικές ελίτ, και αυτό αξίζει το βάρος του σε εκλογικό χρυσό», συνοψίζει ο Λους, προσθέτοντας ότι κάθε άλλο παρά ξεκάθαρο είναι πώς θα μπορούσε η Λιζ Τσέινι να ξεπεράσει αυτήν την «νοσηρή διαλεκτική».
H 56χρονη αμερικανίδα πολιτικός πιστεύει πως πρεσβεύει και υπερασπίζεται διαχρονικές Ρεπουμπλικανικές αξίες, όπως την ακεραιότητα, τον χαρακτήρα και το θάρρος. Η Τσέινι είναι σίγουρα ακέραια και θαρραλέα, ενώ διαθέτει και χαρακτήρα, αναγνωρίζει ο Λους. «Αλλά καμία από αυτές τις ιδιότητες δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη σημασία για πολλούς μεταξύ των Ρεπουμπλικάνων συμπολιτών της», επισημαίνει, ολοκληρώνοντας το άρθρο του.
Η Λιζ Τσέινι ενδέχεται να σχεδιάζει να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στον Ντόναλντ Τραμπ στις εσωκομματικές εκλογές του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος για την ανάδειξη του/της υποψηφίου για την προεδρία, «θυσιάζοντας τον εαυτό της για έναν ευρύτερο σκοπό». Δεν αποκλείεται επίσης να σκέφτεται πως το 2025 ή αργότερα, θα μπορούσε να είναι έτοιμη να ηγηθεί ενός Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που θα πάσχει από «σύνδρομο μετατραμπικού στρες». Το ζήτημα, ωστόσο, είναι «τι συμβαίνει μεταξύ του τώρα και του τότε», καταλήγει ο Λους.