Ο θρήνος των Αργεντινών για τη νέα συμφορά που βρήκε την εθνική τους ομάδα -την απώλεια του επετειακού Κόπα Αμέρικα– κράτησε μόνο λίγα λεπτά. Μέχρι να έρθει η μεγαλύτερη (συμφορά): η ανακοίνωση του Λιονέλ Μέσι, μπροστά στις κάμερες της αργεντίνικης τηλεόρασης, οτι -μάλλον- δεν θα ξαναφορέσει τη φανέλα της «Αλμπισελέστε». Τότε, ο θρήνος έγινε αγωνία – και η ανελέητη κριτική, παρακάλια να ανακαλέσει την απόφασή του. Τα social media έπεσαν στα πόδια του. Οι ίδιοι που τον κατηγορούσαν, του ζητούσαν να μη φύγει.
Το εννοεί, άραγε; Μήπως δεν μιλούσε εκείνος, αλλά η συντριβή του για την τρίτη παταγώδη αποτυχία του -μέσα σε δυο χρόνια- να οδηγήσει την πατρίδα του σε ένα τρόπαιο; Πάντως, ανάμεσα στις λέξεις του άφησε μια ελπίδα, οτι θα το ξανασκεφτεί:
«Είναι απίστευτο. Μας συνέβη ξανά, στα πέναλτι και πάλι. Είναι ο τρίτος τελικός στη σειρά… Προσπαθήσαμε, όμως δεν ήταν γραφτό να νικήσουμε. Είναι δύσκολο, αυτή τη στιγμή, να κάνουμε οποιαδήποτε ανάλυση. Το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό, είναι να σταματήσω από την εθνική ομάδα. Φτάσαμε σε τέσσερις τελικούς, ήθελα έναν τίτλο όσο τίποτ’ άλλο, όμως δεν τα καταφέραμε. Πιστεύω πως… τέλος. Ετσι αισθάνομαι τώρα. Ετσι νομίζω, τουλάχιστον. Δεν μπορώ άλλο, είναι μεγάλη η στενοχώρια. Για μένα, δεν είναι αρκετό να πηγαίνεις σε τελικούς και να μην κατακτάς το τρόπαιο. Νομίζω πως το ίδιο ισχύει και για τους υπόλοιπους. Δεν είναι κάτι με το οποίο μπορώ να συμβιβαστώ. Δυστυχώς, χάσαμε ξανά στα πέναλτι. Αστόχησα κι εγώ… Προσπάθησα πολύ. Δεν υπάρχει κάτι άλλο να κάνω. Παίρνω την απόφαση για μένα και για πολύ κόσμο που το θέλει αυτό. Πάλεψα σκληρά, όμως φεύγω χωρίς να τα έχω καταφέρει».
Ο παιδικός του φίλος, Σέρχιο Αγουέρο, ο οποίος τον παρηγορούσε μέσα στο γήπεδο την ώρα της στέψης των Χιλιανών, πέταξε κι άλλη… βόμβα on camera: «Ειλικρινά, δεν τον έχω ξαναδεί ποτέ τόσο λυπημένο. Του συμπεριφέρονται λες και είναι εγκληματίας. Του ρίχνουν την ευθύνη για κάθε αποτυχία, για κάθε ήττα… Δεν ξέρω πόσοι θα τον ακολουθήσουν (στην έξοδο), πάντως θα είναι κι άλλοι».
Ενας απ’ αυτούς φαίνεται πως θα είναι ο Χαβιέ Μασεράνο, ο 32χρονος αμυντικός που έχει περιοριστεί στο μετάλλιο του ηττημένου σε τέσσερα Κόπα Αμέρικα κι ένα Παγκόσμιο Κύπελλο. Το είχε σκεφτεί και πέρυσι, μετά τον χαμένο τελικό κόντρα στη Χιλή: «Αυτή τη στιγμή υποφέρω. Απολαμβάνω να παίζω για την εθνική ομάδα, όμως -πλέον- αυτό μου προκαλεί μεγάλο πόνο».
Ο πόνος του Μέσι και του Μασεράνο είναι ο ίδιος, αβάσταχτος πόνος μιας ποδοσφαιρικής υπερδύναμης που δεν έχει κατακτήσει κανέναν τίτλο, σε κανένα μεγάλο τουρνουά, εδώ και 23 ολόκληρα χρόνια. Από το 1993, που πήρε για τελευταία φορά το Κόπα Αμέρικα (νικώντας 2-1 το Μεξικό με δύο γκολ του Μπατιστούτα), η Αργεντινή μετράει πέντε χαμένους τελικούς. Το 2004 και το 2007 έχασε το «μικρό Μουντιάλ» -όπως ονομάζουν οι Λατινοαμερικάνοι το Κόπα Αμέρικα- από τη Βραζιλία. Φέτος και πέρυσι, της το άρπαξε η Χιλή. Και στο μεταξύ, το 2014 στη Βραζιλία, έχασε και το μεγάλο Μουντιάλ, στην παράταση από τους Γερμανούς. Μάλιστα, στους τρεις τελευταίους τελικούς η Αργεντινή δεν κατάφερε καν να σκοράρει, σε 120 λεπτά αγώνα και στις τρεις περιπτώσεις.
Ολα αυτά τα χρόνια, ο Μαραντόνα δεν έχανε ευκαιρία να μειώνει τον σπουδαιότερο παίκτη που ανέδειξε η πατρίδα του έπειτα απ’ αυτόν
Μόνο που, ο πόνος του Μέσι δεν συγκρίνεται με τον πόνο των συμπαικτών του. Επειδή είναι ο Μέσι. Ο κορυφαίος του καιρού του. Ο ποδοσφαιριστής γύρω από τον οποίο έχει «χτιστεί» η εθνική ομάδα της Αργεντινής τα τελευταία χρόνια. Ο παίκτης που όλοι τα περιμένουν όλα απ’ αυτόν. Ο «μικρός μάγος». Ο διάδοχος του Ντιέγκο Μαραντόνα. Αυτό το τελευταίο, μάλιστα, είναι η ρίζα του κακού.
Ηταν το 2010. Διψώντας για ένα τρόπαιο, οι Αργεντινοί φόρεσαν στον -23χρονο, τότε- Μέσι το περιβραχιόνιο του αρχηγού, και του ζήτησαν κάτι… πολύ απλό για την κλάση του: να τους φέρει το Παγκόσμιο Κύπελλο εκείνης της χρονιάς. Στα γήπεδα της Νοτίου Αφρικής η «Αλμπισελέστε» αποκλείστηκε στους προημιτελικούς (4-0 από τη Γερμανία), και ο Μαραντόνα φρόντισε να δείξει σε όλο τον κόσμο τον υπεύθυνο της αποτυχίας, όταν τον αγκάλιασε μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες. Απ’ όλους τους παίκτες, μόνον εκείνον. Αυτή η αγκαλιά «έπνιξε» τον Μέσι της Αργεντινής. Γιατί τότε άρχισαν οι συγκρίσεις. Του «μεγάλου ηγέτη» Ντιέγκο που κατέκτησε… με τον τσαμπουκά του το Μουντιάλ του 1986, με τον λιπόψυχο Λιονέλ που δεν μπορεί να εμπνεύσει την ομάδα.
Ολα αυτά τα χρόνια, ο Μαραντόνα δεν έχανε ευκαιρία να μειώνει τον σπουδαιότερο παίκτη που ανέδειξε η πατρίδα του έπειτα απ’ αυτόν. Η τελευταία φορά ήταν πριν από λίγες εβδομάδες, στο Παρίσι, όταν συναντήθηκε με τον Πελέ για την προώθηση μιας φίρμας ρολογιών. Ο «Ντιεγκίτο» ρωτήθηκε -δημοσίως- από τον βραζιλιάνο θρύλο για τον Μέσι και τον Ρονάλντο. Αφού αποθέωσε τον Κριστιάνο, τονίζοντας με νόημα ότι «είναι από εκείνους που μπορούν από μόνοι τους να οδηγήσουν μία ομάδα στον τελικό», έριξε στον συμπατριώτη του άλλη μια μαχαιριά: «Είναι εκπληκτικός άνθρωπος (ο Μέσι), όμως υστερεί σε προσωπικότητα. Δεν έχει αυτό που χρειάζεται για να είναι ηγέτης».
Ο πολύς κόσμος πιστεύει οτι κάτι τέτοια σχόλια δεν επηρεάζουν τον άσο της Μπαρτσελόνα, όμως μάλλον συμβαίνει το αντίθετο. Μόλις μία μέρα μετά τις δηλώσεις του Μαραντόνα πως δεν έχει «τσαγανό», ο Μέσι -στο παιχνίδι με τη Βολιβία- κόλλησε το πρόσωπό του στη μούρη αντιπάλου του. Σε έναν εντελώς κόντρα ρόλο για τον πράο χαρακτήρα του.
Καθώς τα χρόνια παρέρχονταν «πέτρινα» για την Αργεντινή, στον Μέσι φορτώθηκε και το… προπατορικό αμάρτημα. Του χρέωσαν ακόμη και το χαμένο Κόπα Αμέρικα του 2007 (0-3 από τη Βραζιλία), αν και τότε ήταν 20 ετών και μετρούσε μόλις δυο χρόνια στην ομάδα, στην οποία δέσποζαν προσωπικότητες όπως ο Ρικέλμε και ο Κρέσπο. Κανείς δεν ανέφερε οτι ο Μέσι οδήγησε τη χώρα του σε τρεις μεγάλους τελικούς μέσα σε δυο χρόνια. Ολοι μετρούσαν τις αποτυχίες του να την φτάσει σε ένα τρόπαιο. Δυο φορές στα πέναλτι και μια στην παράταση.
Κανείς δεν βγήκε να τον υπερασπιστεί, όταν του «τα ‘χωνε» ο Μαραντόνα. Τι να πει; Την ψυχρή αλήθεια: Μάλιστα, κύριοι. Ο Ντιέγκο πήρε μόνος του το Μουντιάλ του 1986. Αλλά δεν τα κατάφερε σε άλλες τρεις περιπτώσεις: το 1982, το 1990 και το 1994. Ο Μαραντόνα έκλεισε την καριέρα του στην εθνική ομάδα της Αργεντινής με 91 συμμετοχές και 34 γκολ. Ο Μέσι, στα 29 του (τα έκλεισε στις 24 του μηνός), έχει ήδη 113 συμμετοχές με 55 γκολ. Κι ο Μπατιστούτα, που όλοι τον αποθεώνουν για τη συμβολή του στους τελευταίους τίτλους της Αργεντινής (τα Κόπα Αμέρικα του 1991 και του 1993), πήγε 33 ετών και χρειάστηκε 144 εμφανίσεις για να πετύχει τα 54 γκολ.
Για να καταλάβει κάποιος οτι ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Μέσι της Αργεντινής είναι το βάρος των προσδοκιών που κουβαλάει στην πλάτη του, αρκούν δυο στιγμιότυπα.
Μετά την ήττα από τη Γερμανία, στον Τελικό του 2014, ο τηλεσκηνοθέτης εστίασε πάνω του. Οχι στους παγκόσμιους πρωταθλητές. Ο «Ψύλλος» -όπως είναι το ποδοσφαιρικό του παρατσούκλι- ήταν το κεντρικό πρόσωπο. Ο αστέρας που απέτυχε να λάμψει. Η προσωποποίηση της μάταιης ελπίδας του μισού πλανήτη – εκείνου που δεν υποστήριζε τους Γερμανούς. Οι κάμερες τον έδειχναν ξανά και ξανά να κοιτάζει περίλυπος το βραβείο του καλύτερου παίκτη του Μουντιάλ που (κακώς) τού είχε απονεμηθεί. Για όλο τον κόσμο, ο Τελικός ήταν Γερμανία εναντίον Μέσι. Λες κι αγωνιζόταν μόνος, χωρίς συμπαίκτες.
Η δεύτερη σκηνή εκτυλίχθηκε τα ξημερώματα (Δευτέρας), στο Νιού Τζέρσι. Ο Μέσι ξέσπασε σε λυγμούς. Εκλαψε, αν και γνώριζε πως όλες οι κάμερες είναι στραμμένες πάνω του. Για πρώτη φορά από τότε που ήρθε στην Ευρώπη, στα 13 του, άφησε τον κόσμο να δει τα δάκρυά του. Να τρυπώσει στα πάντοτε επτασφράγιστα συναισθήματά του. Σε αυτό που ο ίδιος πιστεύει οτι είναι μέρος της προσωπικής του ζωής – και κανέναν δεν αφορά. Εκλαψε, επειδή δεν άντεξε στην ιδέα οτι απογοήτευσε την πατρίδα του για ακόμη μια φορά. Επειδή δεν αντέχει άλλο, να παριστάνει τον «νέο Μαραντόνα». Επειδή αλλιώς μεγάλωσε, αλλιώς έμαθε – τη ζωή και το ποδόσφαιρο.
Υπάρχει και κάτι άλλο, πιο χειροπιαστό, ως απάντηση στο ερώτημα: «Μα, πώς μπορεί να είναι τόσο ηττοπαθής με την Αργεντινή, ένας παίκτης που με την Μπαρτσελόνα έχει σαρώσει -μεταξύ άλλων- τέσσερα Champions League, επτά Πρωταθλήματα Ισπανίας, τρία Ευρωπαϊκά Σούπερ Καπ, δυο Παγκόσμια Κύπελλα Συλλόγων, κι ένα χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο;». Οσοι τον γνωρίζουν καλά, αντιλαμβάνονται οτι πρόκειται για έναν αθλητή που έχει μάθει να λειτουργεί μόνο μέσα σε ένα οικείο και καλά οργανωμένο περιβάλλον. Από τότε που πέτυχε το πρώτο του γκολ με την πρώτη ομάδα της Μπαρτσελόνα, σε ηλικία 17 ετών, με ένα εντυπωσιακό ψηλοκρεμαστό σουτ, το στιλ του παιχνιδιού του εξελίχθηκε, όμως ποτέ δεν άλλαξε. Στηρίζεται πρωτίστως στη συνεργασία, στους συνδυασμούς με τους συμπαίκτες του που δοκιμάζει ώρες ατέλειωτες -κάθε μέρα- στις προπονήσεις, στην ομαδική προσπάθεια. Ο Μέσι δεν ήταν ποτέ -και δεν θα γίνει- ένας μοναχικός σολίστ ή ένας στρατηγός που θα διατάζει τους συμπαίκτες του, όπως ο Μαραντόνα.
Στο Κόπα Αμέρικα, όλον τον προηγούμενο καιρό, αν και εξουθενωμένος από τα περίπου 80 ματς υψηλού επιπέδου που έπαιξε μέσα στη χρονιά, ο Μέσι πρόσφερε στην εθνική του τον καλύτερό του εαυτό. Το λένε οι αριθμοί, αλλά και όλοι όσοι τον παρακολούθησαν. Με εξαίρεση το πρώτο παιχνίδι του τουρνουά, ήταν ο πρωταγωνιστής του καλπασμού της Αργεντινής προς τον Τελικό, με 18 γκολ υπέρ και μόλις δυο κατά, σε πέντε αγώνες. Αλλά, την κρίσιμη στιγμή, το βάρος τον λύγισε και πάλι. Οπως και τους συμπαίκτες του. Ο Ιγκουαΐν και ο Αγκουέρο, για παράδειγμα, έχασαν τα… άχαστα.
Εκτός κι αν οι αποτυχίες του είναι… καρμικές. Αυτό ισχυρίζονται, όσοι θυμούνται το ντεμπούτο του: στις 17 Αυγούστου 2005, στο φιλικό της Αργεντινής με την Ουγγαρία, ο Μέσι μπήκε στο 65ο λεπτό της αναμέτρησης και στην πρώτη του επαφή με την μπάλα, αντίκρισε την κόκκινη κάρτα του διαιτητή (Μάρκους Μερκ), για μια αγκωνιά σε αντίπαλό του. Από τότε -λένε- ήθελε να τα παρατήσει!
Ο Λιονέλ Μέσι δεν θα γίνει ποτέ το αγαπημένο παιδί των Αργεντινών. Ποτέ δεν τον αισθάνθηκαν «δικό τους άνθρωπο». Ισως επειδή δεν έπαιξε μπάλα στην πατρίδα του, και στα 13 του έφυγε για την Ισπανία. Ισως επειδή δεν τους χάρισε τίτλο. Ισως επειδή διαφέρει τόσο πολύ από τον λατρεμένο τους Ντιέγκο. Ποιος ξέρει; Ενα είναι βέβαιο: χωρίς αυτόν, η Αργεντινή θ’ αργήσει πολύ να ξαναβρεθεί σε τελικό μεγάλης διοργάνωσης.