Σημαντικά είναι τα ευρήματα της πανελλαδικής έρευνας υγείας «Hellas Health VIII», για τη δημόσια υγεία και τους δείκτες στον πληθυσμό της χώρας μας, που παρουσίασε την Τρίτη ο Γιάννης Τούντας, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής (ΙΚΠΙ) και ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο διάστημα από τις 5 έως και τις 12 Νοεμβρίου 2021, με τη συμμετοχή 1.001 ατόμων και τη συνεργασία με τη Metron Analysis.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο αντίκτυπος της πανδημίας δεν αφορούσε μόνο τη νοσηρότητα και τη θνητότητα από τη λοίμωξη Covid-19, αλλά επεκτάθηκε και επηρέασε και ασθενείς με άλλα νοσήματα.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 3% του πληθυσμού με χρόνια νοσήματα αναγκάστηκε να διακόψει τη θεραπεία του λόγω της πανδημίας και το 5% να την αναβάλει.
Την ίδια στιγμή, από τα αποτελέσματα της μελέτης προκύπτει ότι το 74% του ενήλικου πληθυσμού έχει εμβολιαστεί για τη λοίμωξη Covid-19, τo 43% για τη γρίπη, το 25% για τον πνευμονιόκοκκο, το 14% για την ηπατίτιδα Β, το 11% για τον έρπητα ζωστήρα και το 10% για διφθερίτιδα, τέτανο και κοκκύτη.
Παράλληλα, το 88% από όσους έχουν ήδη εμβολιαστεί κατά της Covid-19 είναι διατεθειμένο να κάνει και την τρίτη δόση, ενώ το 36% έχει εμβολιάσει τα παιδιά και τo 33% σκοπεύει να τα εμβολιάσει. Κάτι που σημαίνει ότι αφού ήδη έχει εμβολιαστεί το 74% του ενήλικου πληθυσμού, σύντομα θα ξεπεράσουμε το 80% του εμβολιασμού στον γενικό πληθυσμό, φτάνοντας το απαιτούμενο ποσοστό για τη δημιουργία ανοσίας αγέλης.
Οι βασικές διαπιστώσεις της έρευνας
• Το 74% του ενήλικα πληθυσμού έχει εμβολιαστεί για την Covid-19, τo 43% για τη γρίπη, το 25% για τον πνευμονιόκοκκο, το 14% για την ηπατίτιδα Β, το 11% για τον έρπητα ζωστήρα και το 10% για διφθερίτιδα, τέτανο, κοκκύτη.
• Το 88% από όσους έχουν ήδη εμβολιαστεί κατά της Covid-19 είναι διατεθειμένο να κάνει και την τρίτη δόση.
• Το 36% έχει εμβολιάσει τα παιδιά κατά της Covid-19.
• To 33% σκοπεύει να τα εμβολιάσει.
• Το 38% έκανε λιγότερα από θα όσα ήθελε κατά τη διάρκεια των τεσσάρων τελευταίων εβδομάδων λόγω συναισθηματικών προβλημάτων (35% το 2017).
• Το 12% ένιωθε αρκετά συχνά απελπισμένο και μελαγχολικό κατά τη διάρκεια των τεσσάρων τελευταίων εβδομάδων, το 7% τις πιο πολλές φορές και το 2% πάντα.
• Το 55% αναφέρει την ύπαρξη χρόνιου νοσήματος, εκ των οποίων το 16% αναφέρει υπέρταση, το 14% υπερχοληστερολαιμία, το 8% σπαστική κολίτιδα, το 8% αγχώδεις διαταραχές, το 7% οστεοαρθίτιδα ισχίου ή γόνατου, το 7% σακχαρώδη διαβήτη, το 6% κατάθλιψη και το 6% άσθμα.
• Το 3% αναγκάστηκε να διακόψει τη θεραπεία κάποιο χρόνιο νόσημα λόγω πανδημίας, το 8% να την παρατείνει και το 5% να την αναβάλει.
• Το 40% καπνίζει (36% το 2017). Το 31% καπνίζει καθημερινά και το 9% καπνίζει αλλά όχι καθημερινά.
• Το 11% αναφέρει πως τους τελευταίους 12 μήνες δεν έλαβε τις αναγκαίες θεραπευτικές ή/και διαγνωστικές υπηρεσίες που χρειάζονταν.
• Το 49% αναφέρει ως λόγο το κόστος, το 24% την απόσταση και το 23% την πανδημία.
• Το 24% αναφέρει πως η πληρωμή των φαρμάκων τους τελευταίους 12 μήνες αποτελεί σημαντικό πρόβλημα και το 28% μικρό πρόβλημα.
• Το 21% μείωσε την αγορά ειδών πρώτης ανάγκης προκειμένου να μπορέσει να αγοράσει συνταγογραφούμενα φάρμακα, το 10% πήρε λιγότερα φάρμακα από αυτά που του συνέστησε ο γιατρός και το 9% καθυστέρησε να εκτελέσει ή δεν εκτέλεσε συνταγή.
• Το 24% δεν γνωρίζει καθόλου τι είναι τα γενόσημα φάρμακα, το 11% λίγο και το 26% μέτρια.
• Το 32% δεν γνωρίζει ότι τα γενόσημα φάρμακα κοστίζουν τα 2/3 της τιμής των αντίστοιχων πρωτοτύπων.
Εμβολιασμοί
• Το 18% δηλώνει πως η πανδημία έχει επηρεάσει την απόφασή του για εμβολιασμό με άλλα εμβόλια εκτός του εμβολίου για τον κορωνοϊό, θετικά σε ποσοστό 72% και αρνητικά σε ποσοστό 28%.
• Από όσους δεν έχουν εμβολιαστεί για πνευμονιόκοκκο ή γρίπη, το 56% δεν το θεωρεί απαραίτητο, το 24% είναι επιφυλακτικό με τα εμβόλια και το 20% δηλώνει αμέλεια.
• Το 36% έχει εμβολιάσει τα παιδιά κατά της Covid-19.
Η υγεία των ενηλίκων
• Το 38% δηλώνει εξαιρετική ή πολύ καλή υγεία (42% το 2017), το 37% καλή, το 23% μέτρια και το 2% κακή.
• Το 17% αναφέρει πως ο ύπνος του επηρεάστηκε αρκετά και το 11% πολύ λόγω μελαγχολίας ή άγχους.
• Το 12% δεν καταναλώνει καμία μερίδα λαχανικών την ημέρα (6% το 2017), το 54% καταναλώνει έως 1 μερίδα και μόνο το 34% καταναλώνει περισσότερες από 1,1 μερίδες την ημέρα, αντί για τουλάχιστον 2 μερίδες την ημέρα.
• Το 12% δεν καταναλώνει καμία μερίδα φρούτων την ημέρα (8% το 2017), το 48% καταναλώνει μέχρι 1 μερίδα και μόνο το 40% καταναλώνει περισσότερες από 1,1 μερίδες την ημέρα, αντί για τουλάχιστον 2 μερίδες την ημέρα.
Χρόνια νοσήματα
• Το 40% αναφέρει ότι μεταξύ πρώτου συμπτώματος και έναρξης θεραπείας για κάποιο χρόνιο νόσημα από το οποίο πάσχει, μεσολάβησε διάστημα μεγαλύτερο από 6 μήνες.
• Το 22% αναφέρει ότι μεταξύ τελικής διάγνωσης και χορήγησης θεραπείας μεσολάβησε διάστημα μεγαλύτερο από 6 μήνες.
• Το 37% αναφέρει συμμετοχή στη διαδικασία λήψης απόφασης για τη θεραπεία (πάρα πολύ και αρκετά), ενώ το 23% καθόλου.
• Το 10% από τους χρόνιους πάσχοντες έχει απευθυνθεί σε συλλόγους ασθενών.
Χρήση υπηρεσιών υγείας
• Το 46% επηρεάστηκε από την πανδημία ως προς την επιλογή μεταξύ δημόσιας ή ιδιωτικής ιατρικής υπηρεσίας.
• Υψηλά ποσοστά αναφέρονται για τη μέτρηση της χοληστερίνης (82%), του σακχάρου (81%), της αρτηριακής πίεσης (75%) στο σύνολο του δείγματος και τη διενέργεια καρδιογραφήματος (83%) στους άνω των 40 ετών, ενώ χαμηλά είναι τα ποσοστά για τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας (58%) στους ,άνδρες άνω των 70 ετών και στις γυναίκες άνω των 65 ετών, καθώς και της αιματολογικής εξέτασης κοπράνων στους άνω των 45 ετών (27%).
• Το 21% των ανδρών ηλικίας 50-75 ετών δεν έχει μετρήσει το PSA και το 56% δεν έχει κάνει δακτυλική εξέταση για καρκίνο του προστάτη.
• Το 9% των γυναικών ηλικίας 21-65 ετών δεν έχει κάνει τεστ Παπανικολάου, το 8% των γυναικών ηλικίας 40-75 ετών δεν έχει κάνει μαστογραφία και το 10% δεν έχει κάνει ψηλάφηση μαστού από γιατρό.
Κατανάλωση φαρμάκων
• Το 51% δαπάνησε για φάρμακα τους τελευταίους 12 μήνες 10-50 ευρώ τον μήνα, το 11% 50-100 ευρώ, το 4% 100-200 ευρώ και το 1% 200-500 ευρώ τον μήνα.
• Το 29% ανησυχεί πολύ για τη δυνατότητά του να καλύψει το κόστος για συνταγογραφούμενα φάρμακα τα επόμενα δύο χρόνια και το 31% ανησυχεί λίγο.
Γενόσημα φάρμακα
• Το 17% δεν εμπιστεύεται καθόλου τα γενόσημα φάρμακα, το 12% λίγο και το 29% μέτρια.
• Το 6% είναι πολύ αρνητικό στη χρήση γενόσημων φαρμάκων, το 11% μάλλον αρνητικό και το 39% ούτε αρνητικό ούτε θετικό.
• Το 22% έχει ενημερωθεί για τα γενόσημα φάρμακα από τον φαρμακοποιό, το 20% από γιατρό γενικής ιατρικής, το 15% από τους οικείους και το 13% από γιατρό άλλης ειδικότητας.
• Το 34% θα προτιμήσει γενόσημο εάν η επιπλέον επιβάρυνση για το πρωτότυπο είναι μεγάλη, το 34% προτιμά το πρωτότυπο σε κάθε περίπτωση και το 22% πάντα προτιμά το γενόσημο.
Οι έρευνες υγείας Hellas Health πραγματοποιούνται από το 2006. Στις οκτώ έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα καταγράφεται κάθε φορά και ένας βασικός κορμός δεδομένων, ο οποίος περιλαμβάνει την αυτοαναφερόμενη κατάσταση υγείας, βασικές συμπεριφορές που επηρεάζουν την υγεία, όπως διατροφή και κάπνισμα, καθώς και τη χρήση των υπηρεσιών υγείας.
Σε κάθε έρευνα διερευνώνται σε βάθος ορισμένα από αυτά ή άλλα ενδιαφέροντα θέματα, όπως οι επίκαιροι εμβολιασμοί και η χρήση φαρμάκων.
Η διαχρονική παρακολούθηση αυτών των δεδομένων παρέχει τη δυνατότητα διαπίστωσης σημαντικών αλλαγών, όπως η αρνητική επίδραση της οικονομικής κρίσης στην υγεία του πληθυσμού και, τώρα, οι παράπλευρες αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας.