Ενα κρίσιμης σημασίας δίλημμα καλείται να λύσει τα επόμενα χρόνια η Σουηδία.
Με δεδομένη την όλο και πιο ισχυρή παρουσία της Ρωσίας στα ανατολικά της, αλλά και τις πολύ καλές σχέσης που διατηρεί η Στοκχόλμη με το ΝΑΤΟ και τα μέλη του, έχει νόημα η ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία ή η διατήρηση μιας παμπάλαιας, αλλά πολύ αποτελεσματικής, ουδετερότητας;
Το ζήτημα της ένταξης στο NATO έχει αρχίσει από τώρα να έρχεται στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης, έστω και αν απέχουμε αρκετά από τις εκλογές του 2022, ανέφερε το Politico.
Η κυβέρνηση συνασπισμού (είναι και μειοψηφίας) μεταξύ των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων, αλλά και το Αριστερό Κόμμα που συμμαχεί μαζί τους, τάσσεται σθεναρά κατά της ένταξης, εξηγώντας ότι η χώρα πρέπει να μείνει ουδέτερη μέσα σε κόσμο που πολώνεται όλο και περισσότερο. Παρά ταύτα, οι επαφές και η συνεργασία με το ΝΑΤΟ είναι συνεχείς, καθώς μεταξύ άλλων η Σουηδία φιλοξενεί άσκηση χειμερινού πολέμου.
Η άλλη πλευρά, κόμματα που τοποθετούνται στην Κεντροδεξιά και τη Δεξιά, ζητεί την ένταξη για να απολαμβάνει η χώρα τα πλεονεκτήματα της ΝΑΤΟϊκής ομπρέλας ασφαλείας. Το μπλοκ «κέρδισε» πρόσφατα άλλο ένα μέλος: Οι ακροδεξιοί Σουηδοί Δημοκράτες έκαναν στροφή από την αντιΝΑΤΟϊκή στάση τους και στήριξαν ένα κοινοβουλευτικό ψήφισμα που επιτρέπει στην σουηδική κυβέρνηση να εξετάσει κάποια στιγμή στο μέλλον την ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Αν και δεν συνιστά δέσμευση για την κυβέρνηση, η «επιλογή του ΝΑΤΟ» βοηθά στο να μένει το ζήτημα στην επικαιρότητα – όχι αναγκαστικά στην πρώτη γραμμή. (Η Φινλανδία έχει ενεργή μια τέτοια επιλογή από το 1995).
Πέρα από τις πολιτικές αντιπαραθέσεις, το ενδεχόμενο ένταξης της Σουηδίας στη συμμαχία θα είναι μια μείζονος σημασίας στροφή για τη χώρα, έπειτα από δύο αιώνες στρατιωτικής ουδετερότητας.
Από την εποχή του Ναπολέοντα…
Η Σουηδία έχει να πάρει μέρος σε πολεμική αντιπαράθεση στην Ευρώπη από την εποχή του Ναπολέοντα, ενώ έχει χτίσει την εικόνα ενός ουδέτερου διαμεσολαβητή. Αν ενταχθεί τώρα στο ΝΑΤΟ, θα μεταβάλει τις ισορροπίες στη Βαλτική και τη Σκανδιναβία, καθώς Δανία, Νορβηγία, Πολωνία, Λετονία, Εσθονία και Λιθουανία μετέχουν ήδη στη συμμαχία ενώ η Φινλανδία μένει εκτός. Απέναντι όλων, η Ρωσία.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει λόγους. Ρωσικά αεροσκάφη παραβιάζουν συχνά τον εναέριο χώρο της, ενώ υπάρχουν υποψίες ότι ρωσικό υποβρύχιο κινείτο στα νερά της, ακόμη και ανοιχτά της Στοκχόλμης.
Εστω και μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα, οι Σοσιαλδημοκράτες στην κυβέρνηση δεν επιθυμούν να βάλουν τη χώρα σε αυτόν που λένε ότι είναι ένας περιπετειώδης δρόμος ανταγωνισμών με τη Ρωσία. Η φιλονατοϊκή πτέρυγα εξηγεί από την πλευρά της ότι η Ρωσία βλέπει τη Σουηδία σαν μια γκρίζα ζώνη, δηλαδή μέρος του συστήματος ασφαλείας στην Ευρώπη, αλλά χωρίς τις εγγυήσεις ασφαλείας του ΝΑΤΟ.
Η κοινή γνώμη μοιάζει και αυτή να αγκαλιάζει την ιδέα της ένταξης. Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι οι πολίτες υπέρ της ένταξης είναι περίπου ίσοι με όσους είναι κατά, από 30% για κάθε ομάδα, ενώ πριν από 25 χρόνια υπέρ της ένταξης τα ποσοστά ήταν 15% υπέρ και 48% κατά.
Αν μάλιστα ο κυβερνητικός συνασπισμός χάσει στις εκλογές του 2022 και κερδίσει η δεξιά πτέρυγα, είναι πιθανό ότι η ένταξη θα τεθεί σε δημοψήφισμα.