Το ξημέρωμα της Πέμπτης βρήκε την Ισπανία σε εθνικό πένθος, με μια τεράστια περιοχή της χώρας να έχει καταστραφεί, μαζί με τις καλλιέργειες, από τις πλημμύρες, πόλεις ξακουστές και πανέμορφες να προσπαθούν να ανοίξουν δρόμους ανάμεσα σε τεράστια ποτάμια λάσπης, μπάζων και παρασυρμένων αυτοκινήτων. Οι νεκροί από τα καταστροφικά πλημμυρικά φαινόμενα που έπληξαν τη νοτιοανατολική Ισπανία –ιδίως την περιφέρεια της Βαλένθια– την Τρίτη και την Τετάρτη, αυξήθηκαν στους 140, όπως μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων EFE.
Η χώρα της Ιβηρικής έζησε τη χειρότερη καταιγίδα τους είδους της –γνωστή τοπικά ως DANA, ή «gota fria» (ψυχρή σταγόνα) παλαιότερα– τον τελευταίο αιώνα. «Οταν το νερό άρχισε να ανεβαίνει, ήρθε σαν τεράστιο κύμα. Ηταν σαν τσουνάμι», είπε ο Γκιγιέρμο Σεράν Πέρεθ, κάτοικος της Παϊπόρτα, παραθαλάσσιας κωμόπολης δίπλα στη Βαλένθια.
Ο πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης της Βαλένθια, Κάρλος Μαθόν, ανακοίνωσε σχέδιο μέσω του οποίου η περιφέρεια θα εκταμιεύσει 250 εκατ. ευρώ για τους πληγέντες –6.000 ευρώ θα δοθούν, ως άμεση βοήθεια, σε κάθε θύμα.
Επιπλέον, προβλέπονται επιδοτήσεις για μετακινήσεις, καθώς και στήριξη για αποκατάσταση των κατοικιών.
Η κατάσταση είναι δραματική. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εξακολουθούν να μην έχουν ηλεκτρικό ρεύμα, το εμφιαλωμένο νερό εξαφανίστηκε από τα ράφια των σουπερμάρκετ και οι δρόμοι, ακόμα και μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι που ενώνουν τη Βαλένθια, την τρίτη πολυπληθέστερη πόλη της Ισπανίας, με πληθυσμό 800.000 κατοίκους, με την πρωτεύουσα, Μαδρίτη, είχαν κλείσει από παρασυρμένα οχήματα.
Την ώρα όμως που επανεκκινούσαν, από το πρώτο πρωινό φως της Πέμπτης, οι επιχειρήσεις διάσωσης, με τη συνδρομή ειδικής στρατιωτικής μονάδας έκτακτης ανάγκης, δύναμης 1.000 ατόμων, άρχισε διατυπώνεται κριτική για την αντίδραση του κρατικού μηχανισμού και κυρίως για το γεγονός ότι η προειδοποίηση προς τους κατοίκους των περιοχών που επλήγησαν εστάλη με μεγάλη καθυστέρηση.
«Η βροχή άρχισε το μεσημέρι, αλλά ειδοποιηθήκαμε ώρες αργότερα», είπε ένας κάτοικος της Βαλένθια. Το πλημμυρικό φαινόμενο χτύπησε με μεγάλη βία στις 8 το βράδυ, όταν πολλοί που είχαν βγει για δουλειές προσπαθούσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους για να προφυλαχτούν.
Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε το BBC, καθώς τα νερά υποχωρούν αναδύεται το blame game, η αναζήτηση ευθυνών, καθώς καταγγέλλεται πως η πολιτική προστασία καθυστέρησε δύο ώρες να στείλει μήνυμα στους κατοίκους της περιοχής, προειδοποιώντας τους για το μέγεθος της καταστροφής που πλησιάζει.
«Υπάρχουν κυβερνήσεις που ιδιωτικοποιούν και διαλύουν τα πάντα όταν καταφέρουν να εκλεγούν, και μάλιστα είναι περήφανες γι’ αυτό», δήλωσε δηκτικά ο Γκαμπριέλ Ρουφιάν τής Καταλανικής Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς (ERC), αναφερόμενος στη συντηρητική διοίκηση του Κάρλος Μαθόν, ο οποίος κατάργησε τη Μονάδα Εκτακτης Ανάγκης της Βαλένθια (UVE) με την ανάληψη των καθηκόντων του το 2023, υποστηρίζοντας ότι ήταν αναποτελεσματική και απορροφούσε άσκοπα δημόσιο χρήμα.
Μιλώντας στο ραδιόφωνο, ο Μαθόν υπερασπίστηκε τον χειρισμό της κυβέρνησής του στην παρούσα κρίση, λέγοντας ότι «οι ειδικοί μιλούν για μια απολύτως άνευ προηγουμένου κατάσταση». Απάντησε επίσης στους ισχυρισμούς ότι οι προειδοποιήσεις για τις πλημμύρες δεν ήταν αρκετά ισχυρές, λέγοντας ότι αυτές έγιναν «με τον σωστό τρόπο» και πως το ξαφνικό γεγονός και το μέγεθος της βροχής έπιασαν τους πάντες εξαπίνης.
Η υπουργός Αμυνας της Ισπανίας, Μαργαρίτα Ρόμπλες, δήλωσε επίσης ότι οι πλημμύρες σε όλη την περιοχή ήταν «ένα φαινόμενο άνευ προηγουμένου», ενώ πρόσθεσε πως «κατά τη διάρκεια της νύχτας οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης βρίσκονταν στην περιοχή, όμως ο όγκος της βροχής ήταν απερίγραπτα μεγάλος».
Η κρατική μετεωρολογική υπηρεσία περιέγραψε επίσης την καταιγίδα ως «αναπάντεχη», σχολιάζοντας χαρακτηριστικά πως η μικρή πόλη Τσίβα δέχθηκε σε λίγες ώρες την ποσότητα βροχής που λαμβάνει συνήθως σε διάστημα ενός έτους.