To όραμά του για την αναγέννηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσίασε κατά την ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το πρωί της Τετάρτης ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Πηγές κοντά στο περιβάλλον του, αναφέρουν ότι επιθυμία του Λουξεμβούργιου πολιτικού είναι να αφήσει ως πρόεδρος της Κομισιόν το στίγμα του στην ΕΕ, καθώς κλείνει δύο δεκαετίες ενεργούς παρουσίας στους θεσμούς της Ένωσης. Πολιτικοί αναλυτές στο Στρασβούργο παραλληλίζουν τις προτάσεις του με εκείνες του Ζακ Ντελόρ την δεκαετία του 90 για την εμβάθυνση της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης.
Για την Ευρωζώνη ο πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε την ανάγκη να αποκτήσει τον δικό της υπουργό Οικονομικών, ο οποίος θα έχει στη διάθεσή του όλα τα εργαλεία της Ενωσης, καθώς επίσης θέση αντιπροέδρου στην Κομισιόν και προέδρου στο Eurogroup. Ωστόσο, όπως είπε, η Ευρωζώνη δεν χρειάζεται δικό της κοινοβούλιο, ούτε ξεχωριστό προϋπολογισμό. Όσο για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), υποστήριξε πως θα πρέπει σταδιακά να γίνει το «ευρωπαϊκό ΔΝΤ», με την Κομισιόν να καταθέτει τις σχετικές προτάσεις της τον Δεκέμβριο
Ο άνεμος επέστρεψε στα πανιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οφείλουμε να τον εκμεταλλευθούμε. Ενα παράθυρο ευκαιρίας έχει ανοίξει σήμερα, δέκα χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης, αλλά δεν θα μείνει ανοικτό για πάντα, σημείωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην αρχή της ομιλίας του από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Πλέον, τόνισε, ήρθε η ώρα να οικοδομήσουμε μία πιο ενωμένη, ισχυρή και δημοκρατική Ευρώπη για το 2025.
Kατά την ομιλία του ο κ. Γιούνκερ παρουσίασε το έκτο σενάριο της λεγόμενης «Λευκής Βίβλου», τα πέντε σημεία της οποίας παρουσίασε αναλυτικά τον περασμένο Μάρτιο.
Η Ευρώπη πρέπει να βασίζεται σε τρεις βασικές αρχές: Της ελευθερίας, της ισοτιμίας και του κράτους δικαίου, είπε και τόνισε την ανάγκη να εξελιχθεί σε μια ήπειρο της ισοτιμίας μεταξύ των μελών της. Μια Ευρώπη ισοτιμίας δεν μπορεί να έχει πολίτες δυο κατηγοριών. Σε μια Ένωση ίσων, δεν μπορεί να υπάρχουν εργαζόμενοι δυο κατηγοριών. Ανθρωποι που κάνουν την ίδια δουλειά στην Ευρώπη, θα πρέπει να παίρνουν τον ίδιο μισθό, ανέφερε μεταξύ άλλων και τάχθηκε υπέρ της θέσπισης κοινής αρχής εποπτείας της εργασίας στην Ευρώπη.
Οσον αφορά την ευρωπαϊκή ενοποίηση, υπογράμμισε πως η Ενωση πρέπει να εναγκαλισθεί το όραμα του Εμανουέλ Μακρόν για την Ευρώπη και την ιδέα για την ευρεία δημόσια διαβούλευση για το μέλλον. Η ΕΕ, ανέφερε, πρέπει να είναι σε θέση να υπερβεί τα βέτο των χωρών μελών σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και στο μέλλον να συνδυάσει τους ρόλους του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο ίδιος -όπως είχε αφήσει να διαρρεύσει κατά το χρονικό διάστημα που προηγήθηκε της ομιλία του- απέκλεισε το ενδεχόμενο να θέσει υποψηφιότητα για δεύτερη θητεία στην προεδρία της Κομισιόν.
Για το Brexit, εκτίμησε πως οι Βρετανοί σύντομα θα μετανιώσουν την απόφαση να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Brexit δεν είναι το μέλλον της Ευρώπης, η Ευρώπη θα συνεχίσει το δρόμο της, διεμήνυσε και πρότεινε τη διεξαγωγή συνόδου κορυφής της ΕΕ μία ημέρα μετά το Brexit, στις 30 Μαρτίου του 2019, στη ρουμανική πόλη Σίμπιου για να χαρτογραφηθεί η μελλοντική πορεία της Ενωσης.
Στο πλαίσιο της ρητορικής του υπέρ των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, ο κ. Γιούνκερ ανέφερε επίσης πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να ξεκινήσει εμπορικές συνομιλίες με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, συμπληρώνοντας ότι θα πρέπει να ολοκληρώσει τις νέες εμπορικές συμφωνίες έως το 2019.
Παράλληλα όμως, προανήγγειλε τη θέσπιση λεπτομερούς ελέγχου για ξένες επενδύσεις σε στρατηγικής σημασίας τομείς και επιχειρήσεις της ΕΕ.
Στο σημείο αυτό ο πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε «σοκαρισμένος» από το σκάνδαλο της παραποίησης των τιμών των εκπομπών ρύπων από την αυτοκινητοβιομηχανία, σχόλιο το οποίο συνοδεύθηκε από την απαίτησή του για καθαρά αυτοκίνητα στο μέλλον.
Για το φλέγον ζήτημα του προσφυγικού, προανήγγειλε ριζική αλλαγή της πολιτικής απελάσεων μεταναστών και προσφύγων στο τέλος του μήνα. «Πρέπει να μπει ένα τέλος στις σκανδαλώδεις συνθήκες κράτησης στη Λιβύη. Πρέπει να εντείνουμε τις δράσεις μας προχωρώντας σε απελάσεις όσων μεταναστών δεν δικαιούνται προστασίας», ξεκαθάρισε, διευκρινίζοντας όμως, πως η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να δέχεται αιτούντες άσυλο καθώς -όπως χαρακτηριστικά ανέφερε- η Ευρώπη δεν πρέπει να γίνει ένα φρούριο.
Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δεν μπορούσε να μην αναφερθεί και στο θέμα της επιδείνωσης των σχέσεων με την Τουρκία, με το μήνυμά του προς τον τούρκο πρόεδρο να είναι σαφές: «Αφήστε να φύγουν (σ.σ. ελεύθερους) οι δημοσιογράφοι μας», τόνισε αναφερόμενος στις συλλήψεις ευρωπαίων πολιτών από το καθεστώς Ερντογάν -μεταξύ των οποίων και ανταποκριτές ευρωπαϊκών ΜΜΕ- οι οποίοι παραμένουν υπό κράτηση στις τουρκικές φυλακές.
«Απευθύνω σήμερα έκκληση προς τους τούρκους αξιωματούχους, απελευθερώστε τους δημοσιογράφους μας και όχι μόνο τους δικούς μας, σταματήστε να καθυβρίζετε τα κράτη μέλη μας, τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων χαρακτηρίζοντάς τους φασίστες και ναζί», ήταν η αυστηρή παρατήρησή του προς την τουρκική ηγεσία.
Ο κ. Γιούνκερ επανέλαβε πως η Τουρκία απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η ΕΕ, είπε, θα τείνει πάντα το χέρι προς τους τουρκικό λαό, αλλά η Τουρκία φαίνεται ότι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την αποτυχία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Παρακολουθήστε τη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε ζωντανή σύνδεση από το Στρασβούργο: