«Το ένα χέρι νίβει το άλλο. Και οι δύο ηγέτες χρειάζονται ο ένας τον άλλον». Από τη φράση αυτή για τη σχέση Πούτιν και Ερντογάν, που ανήκει στον επικεφαλής του Ινστιτούτου Εξωτερικής Πολιτικής στην Aγκυρα, Χουσεΐν Μπαγκτσί, οι Financial Times (FT) έβγαλαν τίτλο για ένα ακόμη ρεπορτάζ που περιγράφει στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των δύο ηγετών.
Οι FT και άλλα μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης της Δύσης διαπιστώνουν ότι οι δυτικές κυρώσεις και η διεθνής απομόνωση έχουν αφήσει τη Ρωσία να εξαρτάται όλο και περισσότερο από την Τουρκία. Και αντιστρόφως δίνουν την ευκαιρία στον Ερντογάν να υπερηφανεύεται ότι χάρη στην προσωπική σχέση του με τον Πούτιν πετυχαίνει διάφορα πράγματα και είναι χρήσιμος στους Δυτικούς.
Για παράδειγμα, την περασμένη εβδομάδα ο «σουλτάνος» δήλωσε ότι χάρη στις δικές του ενέργειες αναθερμάνθηκε η συμφωνία που επέτρεψε την εξαγωγή περισσότερων από 9 εκατομμυρίων τόνων αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές. «Αυτός (ο Πούτιν) δεν συμφωνούσε μέσω τρίτων να ανοίξει ο διάδρομος σιτηρών. Αλλά μαζί μου, όταν του τηλεφώνησα… αμέσως άνοιξε τον διάδρομο των σιτηρών» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ερντογάν στον τουρκικό κανάλι ATV στις 2 Νοεμβρίου.
Και ο Πούτιν αποδείχτηκε λαρτζ, αφήνοντας τον Ερντογάν να διεκδικήσει τα εύσημα για τη μεσολάβηση και την επιστροφή της Ρωσίας στην εφαρμογή της συμφωνίας για τα σιτηρά η οποία κατέστησε δυνατή την συνέχιση των δρομολογίων των πλοίων που μεταφέρουν τα ουκρανικά γεωργικά προϊόντα στις διεθνείς αγορές. Ενώ ο «σουλτάνος», δίνοντας και μια… ανθρωπιστική διάσταση στις ευρύτερες αποφάσεις του Πούτιν είπε ότι τα πρώτα φορτία ρωσικών σιτηρών θα κατευθυνθούν σε χώρες όπως το Τζιμπουτί, το Σουδάν και η Σομαλία που αντιμετωπίζουν επισιτιστικό κίνδυνο.
Οι «αβρότητες» αυτές έρχονται σε συνέχεια της άρνησης της Τουρκίας να εφαρμόσει τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και της συνεχιζόμενης συνεργασίας ανάμεσα στο Κρεμλίνο και την Αγκυρα για την παράκαμψη των κυρώσεων και την τροφοδοσία της ρωσικής αγοράς με αγαθά που μπλοκάρουν οι Δυτικοί – ακόμη και iPhone…
Οι τουρκικές εξαγωγές προς τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά 86% τον Οκτώβριο σε ετήσια βάση, φτάνοντας τα 1,15 δισ. δολάρια, ενώ οι εισαγωγές από τη Ρωσία υπερδιπλασιάστηκαν στα 5,03 δισ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία του τουρκικού υπουργείου Εμπορίου. Από την πλευρά της, η Τουρκία υποδέχθηκε το 2022 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά από τη Ρωσία, περιλαμβανομένων των περίπου 10 δισ. δολαρίων που επενδύθηκαν σε ένα εργοστάσιο ατομικής ενέργειας. Η Τουρκία εισάγει περίπου το ήμισυ του φυσικού αερίου που χρησιμοποιεί από τη Ρωσία, ενώ οι εισαγωγές ρωσικού αργού πετρελαίου εκτινάχθηκαν φέτος στο 60% περίπου των συνολικών εισαγωγών της Τουρκίας από 20% τα προηγούμενα χρόνια.
Και τον Οκτώβριο ο Πούτιν υποστήριξε ξαφνικά τη δημιουργία ενός κόμβου για το ρωσικό φυσικό αέριο στην Τουρκία που θα μπορούσε να γίνει η νέα διαδρομή τροφοδοσίας της Γηραιάς Ηπείρου. Δεν πρόλαβε να το πει βέβαια και αντιμετώπισε αμέσως την άρνηση των Ευρωπαίων, με πρώτη τη Γαλλία.
Ευρύτερα, πέρα από τα συμφραζόμενα του πολέμου στην Ουκρανία «οι δύο άνδρες έχουν δημιουργήσει μια περίπλοκη σχέση συνεργασίας σε μια σειρά συγκρούσεων, από τη Συρία στον Καύκασο και έως τη Λιβύη, παρά το γεγονός ότι υποστηρίζουν τις αντίθετες πλευρές» σημείωσαν οι FT.
Αλλά και πέρα από τον Ερντογάν, η υπόλοιπη παρέα του Πούτιν δεν είναι ιδιαιτέρως ζηλευτή. Οπως σημείωσε ο Guardian παρατηρείται ολοένα και μεγαλύτερη σύγκλιση στρατηγικών και διπλωματικών συμφερόντων ανάμεσα στο Κρεμλίνο και σε δύο χώρες που θεωρούνται παρίες: το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Από τη μια πλευρά έχουμε τις αυξανόμενες προμήθειες οπλικών συστημάτων εκ μέρους της Ρωσίας σε Ιράν και Β. Κορέα και από την άλλη η Μόσχα εισάγει μεγάλες ποσότητες πυρομαχικών πυροβολικού από την Πιονγκγιάνγκ, καθώς και πυραύλους και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη από το Ιράν.