Οταν πέθανε ο Πρινς στις 21 Απριλίου, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο θρήνησαν. Το ίδιο συνέβη και τον Ιανουάριο όταν πέθαναν ο Ντέιβιντ Μπάουι και ο Αλαν Ρίκμαν. Θυμηθείτε και στη χώρα μας τους εκατοντάδες που ήρθαν στην Αθήνα από όλη την Ελλάδα για να παρευρεθούν στην κηδεία του Παντελή Παντελίδη, χωρίς απαραίτητα να τον έχουν προσωπικά γνωρίσει.
Τι είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους να πενθούν τους διάσημους; Πώς κανείς οικειοποιείται έναν άγνωστό του και πενθεί γι’ αυτόν;
Μολονότι αρκετοί έχουν επικρίνει όλη αυτήν την συναισθηματική έκρηξη τόσο για τον θάνατο του Πρινς όσο και για εκείνον του Ντέιβιντ Μπόουι ως «ανειλικρινή», υπάρχει στην πραγματικότητα μια ψυχολογική αιτία πίσω από τη θλίψη που νιώθουμε για τους θανάτους των διασήμων. «Ο θαυμαστής δεν πενθεί μόνο την απώλεια της διασημότητας αλλά και άλλες πτυχές της προσωπικής του ζωής που έχουν συνδεθεί με τη διασημότητα», είπε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων, ο κοινωνιολόγος Μάικλ Μπρέναν από το Πανεπιστήμιο Λίβερπουλ.
Ο θάνατος μιας διασημότητας μας υπενθυμίζει τη δική μας θνητότητα.
Ο Μπρέναν εξήγησε πως όταν ακούμε μουσική –ιδιαίτερα ως νεαροί ενήλικες- είναι πιο πιθανό να σχηματίσουμε αναμνήσεις συνδεδεμένες με τα τραγούδια. Οταν στο μέλλον σκεφτόμαστε τη μουσική τους, αναπολούμε σχέσεις που για καιρό είναι χαμένες ή όνειρα και ίσως πάλι λυπούμαστε για ό,τι δεν ήταν να γίνει. «Στον θρήνο της απώλειας μιας διασημότητας, ο θαυμαστής πιθανόν θρηνεί και την απώλεια μιας προσωπικής σχέσης ή την απώλεια της προσωπικής του σύνδεσης με τις αναμνήσεις από τη μουσική της διασημότητας», λέει χαρακτηριστικά ο καθηγητής.
Ο θάνατος μιας διασημότητας μας υπενθυμίζει ακόμη τη δική μας θνητότητα. «Μπορεί να πεθάνεις μόνος σε ένα ασανσέρ ανεξάρτητα από το πόσο πλούσιος ή ταλαντούχος είσαι», δήλωσε επίσης στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων η Χαμίρα Ριάζ ψυχολόγος με έδρα το Λονδίνο.
Πιο κυνικά, το «Scientific American» αναφέρει ότι υπάρχουν πτυχές του πένθους για τα δημόσια πρόσωπα που επιβεβαιώνουν τη δική μας ταυτότητα ως κοσμοπολίτικα άτομα. Ποστάροντας στο Twitter ή στο Facebook, δείχνουμε ότι έχουμε γνώση για τα παγκόσμια γεγονότα.
Ο Μπρέναν ωστόσο υποστηρίζει ότι το πώς παρουσιάζουν τις διασημότητες τα ΜΜΕ –ιδιαιτέρως τους μουσικούς- τους κάνει πραγματικά μέρος της ζωής μας. «Αυτό δεν αναιρεί τις αντιδράσεις θλίψης αλλά μάλλον υποδηλώνει τη δύναμη των σύγχρονων ΜΜΕ».
Αν η πραγματικότητά μας «βλέπει» μια διασημότητα καθημερινά, μπορεί κάλλιστα να αισθανόμαστε πραγματική θλίψη για την απώλειά της.