Προεκλογικό Ισραήλ: ο Μπένιαμιν Νετανιάχου και η σύζυγός του Σάρρα σε παζάρι του Τελ Αβίβ στις 2 Απριλίου  | REUTERS/Tomer Appelbaum/File Photo
Επικαιρότητα

Ανάλυση: Γιατί οι εθνικιστές ηγέτες ανά τον κόσμο θαυμάζουν το Ισραήλ

Ενας εβραίος αρθρογράφος των Financial Times επισημαίνει τις ιδεολογικές συγγένειες του Νετανιάχου με πολιτικούς όπως ο Τραμπ, ο Ορμπαν, ο Μπολσονάρο
Protagon Team

Με αφορμή τις εκλογές της 9ης Απριλίου στο Ισραήλ, ο (εβραίος) αρθρογράφος των FT Γκίντεον Ράχμαν επισημαίνει μία αξιοπαρατήρητη παραδοξότητα των καιρών μας: το εβραϊκό κράτος σήμερα το θαυμάζουν λαϊκιστές ή και ακροδεξιοί πολιτικοί ανά τον κόσμο, μάλιστα το υποστηρίζουν όπου μπορούν εκκινώντας από ισλαμοφοβικές θέσεις – στην εποχή μας, γράφει, η ευρωπαϊκή Ακροδεξιά είναι πολύ πιο εχθρική απέναντι στους μουσουλμάνους απ’ ό,τι απέναντι στους εβραίους.

Πώς γίνεται αυτό; Η εξήγηση είναι μία: η δεξιά διακυβέρνηση Νετανιάχου τους θέλγει, υπάρχουν ιδεολογικές συγγένειες. Αλλιώς δεν εξηγείται, λόγου χάρη, πώς ο απηνής διώκτης του εβραίου κροίσου Τζορτζ Σόρος και των ιδρυμάτων του, ο ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν δηλαδή, μπορεί και συνδυάζει τον απροκάλυπτο αντισημιτισμό του με τη «φιλία» του προς το Ισραήλ. Προς το Ισραήλ του Νετανιάχου.

Η περίεργη ώσμωση

Ορμπαν και Νετανιάχου, γράφει ο Ράχμαν, είναι και οι δύο εθνικιστές. «Η Ουγγαρία ανήκει στους Ούγγρους» ο ένας, «το Ισραήλ ανήκει στους εβραίους» ο άλλος – είναι παρόμοιες οι ιδέες τους. Ο Νετανιάχου δεν ενοχλείται από τον αντισημιτισμό του Ορμπαν επειδή ως σιωνιστής θεωρεί ότι εξ ορισμού ο μη εβραϊκός κόσμος είναι αντισημιτικός. Ο Νετανιάχου πιστεύει ότι μία τακτική συμμαχία με μια προσωπικότητα σαν τον Ορμπαν είναι δικαιολογημένη εφόσον βοηθάει το Ισραήλ.

Η περίεργη ώσμωση έχει αποτελέσματα. Τον περασμένο χρόνο, οι Τσέχοι, οι Ούγγροι και οι Ρουμάνοι άσκησαν βέτο στην ευρωπαϊκή πρόθεση καταδίκης της μεταφοράς της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ. Ο πρωθυπουργός της Ρουμανίας δήλωσε κιόλας, συνεχίζει ο Ράχμαν, ότι και η δική του κυβέρνηση θα μπορούσε να μεταφέρει την πρεσβεία της Ρουμανίας στην Ιερουσαλήμ.

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός αγωνίζεται να κερδίσει τις εκλογές σε ένα εσωτερικό τοπίο αμφισβήτησης για θέματα δημοκρατικότητας και στο μόνιμο σκηνικό της συνεχούς αναταραχής στη Λωρίδα της Γάζας. Διεθνώς όμως το Ισραήλ επωφελείται από την άνοδο μιας νέας κοπής εθνικιστών-λαϊκιστών πολιτικών (από την Ουάσινγκτον μέχρι το Δελχί και από τη Βουδαπέστη μέχρι την Μπραζίλια- οι οποίοι θαυμάζουν το εβραϊκό κράτος.

Ο ρόλος του Τραμπ

Η σημαντικότερη μεταστροφή για τους Ισραηλινούς ήταν φυσικά η εκλογή του Τραμπ στις ΗΠΑ. Ο αμερικανός πρόεδρος μετέφερε την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, ενώ πρόσφατα αναγνώρισε την ισραηλινή κυριαρχία στα Υψίπεδα του Γκολάν τα οποία το Ισραήλ κατέλαβε στον Πόλεμο των Εξι Ημερών του 1967.

O Ράχμαν υπογραμμίζει τη σημασία των επισκέψεων στο Ισραήλ του βραζιλιάνου προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρο, του πρωθυπουργού των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε και του ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι. Οι στενές σχέσεις με την Κίνα τονίζονται επίσης με αφορμή τη συμφωνία για τη διαχείριση του λιμανιού της Χάιφας, όπου και η βάση του Πολεμικού Ναυτικού του Ισραήλ.

Ακόμη και από την άποψη του «πολιτικού ρεαλισμού», η διπλωματία του Νετανιάχου εγκυμονεί κινδύνους για το Ισραήλ, λέει ο Ράχμαν: συνυπάρχοντας με τους νέας κοπής εθνικολαϊκιστές του κόσμου (πολλοί εκ των οποίων έχουν αμφισβητούμενα δημοκρατικά διαπιστευτήρια) το Ισραήλ θα αποδυναμώσει περαιτέρω τον ισχυρισμό του ότι είναι ο φάρος της δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή.