Το στάδιο στην Ατλάντα που φιλοξενεί τον τελικό του NFL. Για λίγες ώρες το κέντρο του κόσμου | REUTERS/Kevin Lamarque
Επικαιρότητα

Γιατί να ξενυχτήσω για να δω το Super Bowl;

Για εμάς τους Ευρωπαίους, το made in USA φούτμπολ είναι ένα ακαταλαβίστικο, «μπρουτάλ» σπορ. Κι ο τελικός του, μια «αμερικανιά». Ενας τρίωρος τζερτζελές γύρω από μιας ώρας αγώνα. Αξίζει, όμως, έστω μια φορά, να δούμε τι είναι αυτό που τον κάνει το πιο εμπορικό ματς, παγκοσμίως
Sportscaster

Οταν έρθει η ώρα του, οι δρόμοι στις αμερικανικές μεγαλουπόλεις ερημώνουν. Τα ντελιβεράδικα κάνουν «χρυσές δουλειές». Η τηλεόραση φλερτάρει με τα ρεκόρ της και η διαφήμιση βιώνει τις καλύτερες στιγμές της. Το Super Bowl, ο αγώνας που κρίνει τον πρωταθλητή της NFL (National Football League), είναι το μεγαλύτερο μονοήμερο αθλητικό event στη Γη. Ενα τετράωρο υπερθέαμα με ιλιγγιώδη τζίρο, που -χρόνο με τον χρόνο- βοηθά το… εξωτικό αμερικανικό φούτμπολ να αυξήσει τη δημοφιλία του και πέρα από τις ΗΠΑ.

Η ώρα του ήρθε. Την Κυριακή 3 Φεβρουαρίου (ξημερώματα Δευτέρας στην Ελλάδα) το «Mercedes-Benz Stadium», στην Ατλάντα της Τζόρτζια, φιλοξενεί τον τελικό Λος Αντζελες Ραμς – Νιού Ινγκλαντ Πάτριοτς. Το… πάρτι θα διαρκέσει σχεδόν τέσσερις ώρες και θα μεταδοθεί σε περίπου 200 χώρες. Μπορούμε να το δούμε και στην Ελλάδα, από την Cosmote TV και τη Nova, μέσω του αθλητικού καναλιού Fox Sports HD, στη 01:00.

Είναι το παιχνίδι με την υψηλότερη τηλεθέαση στη Βόρειο Αμερική -πιο πάνω ακόμα και από τους τελικούς του NBA- και τη δεύτερη μεγαλύτερη παγκοσμίως, έστω κι αν το συγκεκριμένο σπορ δεν είναι από τα πιο δημοφιλή στον Κόσμο. Ο μέσος όρος τηλεθεατών ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια στις ΗΠΑ και το ένα δισεκατομμύριο σε ολόκληρο τον πλανήτη. Εννέα στα δέκα Super Bowl περιλαμβάνονται στο top-10 των τηλεοπτικών προγραμμάτων με τη μεγαλύτερη τηλεθέαση στα χρονικά της αμερικανικής τηλεόρασης.

Ως εθνικό άθλημα των ΗΠΑ θεωρείται το μπέιζμπολ, όμως το Νο 1 σε δημοφιλία σπορ είναι το αμερικάνικο φούτμπολ. Η μέρα του Super Bowl είναι κάτι σαν εθνική αργία, σαν μεγάλη θρησκευτική γιορτή. Την Κυριακή αυτή καταγράφεται η δεύτερη υψηλότερη κατανάλωση φαγητού στις ΗΠΑ, μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών. Πάνω από 1,5 δισεκατομμύρια φτερούγες κοτόπουλου και 52 εκατομμύρια κιβώτια μπύρας καταναλώνονται, μέσα σε ένα 24ωρο, μπροστά στην TV.

Ολα τα Super Bowl είναι sold-out, εδώ και δεκαετίες. Παρά τις εξωφρενικές τιμές των εισιτηρίων, που μετριώνται σε χιλιάδες δολάρια και φτάνουν τα 25.000 για τους πιο προνομιούχους θεατές, στο γήπεδο… δεν πέφτει καρφίτσα. Για τους Αμερικανούς, είναι το απόλυτο αθλητικό event. Και για τους απατεώνες, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να τα ‘κονομήσουν. Σύμφωνα με το FBI, στην περιοχή της Ατλάντα βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 285.000 πλαστά εισιτήρια και αντικείμενα – «μαϊμούδες» (που σχετίζονται με τον τελικό) συνολικής αξίας 24 εκατομμυρίων δολαρίων.

Φεστιβάλ διαφήμισης

Για τις εταιρείες-κολοσσούς είναι ευκαιρία να απευθυνθούν σε μια εξαιρετικά ευρεία γκάμα ανθρώπων. Μόνον που, για να αγοράσουν διαφημιστικό χρόνο, χρειάζεται να πληρώσουν αδρά: πέντε εκατομμύρια δολάρια για 30 δευτερόλεπτα (από 2,5 εκατ. δολάρια το 2010). Δηλαδή, 166.666 δολάρια το δευτερόλεπτο. Κι όμως, όλος ο διαθέσιμος χρόνος έχει πωληθεί, εδώ και μήνες.

Πρόκειται, άλλωστε, για ένα άτυπο φεστιβάλ διαφήμισης. Τα σποτάκια είναι καινούργια και θα παίξουν μόνο πριν, κατά τη διάρκεια, ή στο τέλος του παιχνιδιού – πουθενά αλλού. Μιλάμε για πανάκριβες παραγωγές (έως και 30 εκατομμυρίων δολαρίων), σκηνοθετημένες από μεγάλες φίρμες, στις οποίες πρωταγωνιστούν διασημότητες της show-biz όπως ο Ντέιβιντ Μπέκαμ, η Σκάρλετ Γιόχανσον, ο Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ, ο Μπεν Κίνγκσλεϊ, ο Μαρκ Στρονγκ, κ.ά. Αρκετές από αυτές έχουν βραβευτεί ως «διαφημίσεις της χρονιάς». Κρίμα, που εμείς στην Ελλάδα δεν μπορούμε να τις δούμε.

Ο τελικός του Super Bowl είναι ένα τεράστιο τηλεοπτικό event και από τεχνικής πλευράς. Η πιο άρτια «κάλυψη» αθλητικού γεγονότος στον πλανήτη. Κάθε νέα τεχνολογία μετάδοσης εφαρμόζεται πρώτα σε αυτά τα παιχνίδια. Είναι, όμως, κι ένα σπουδαίο καλλιτεχνικό γεγονός. Ενα σημαντικό μέρος των τηλε/θεατών παρακολουθεί το Super Bowl για τη μίνι συναυλία στο ημίχρονο του αγώνα, στην οποία αστέρες του Χόλιγουντ και της ποπ και ροκ μουσικής παρακαλούν να εμφανιστούν.

Το 2015, το σόου της Κέιτι Πέρι το είχαν παρακολουθήσει 118,5 εκατομμύρια τηλεθεατές (μόνο στις ΗΠΑ). Το ματς το είδαν λίγο λιγότεροι (114,4 εκατομμύρια). Περίπου 114 εκατομμύρια Αμερικανοί παρακολούθησαν το σόου της Μαντόνα στο Super Bowl το 2012, εξασφαλίζοντάς της μια θέση στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες. Το 2016 ήταν η σειρά της Lady Gaga. Από τα half-time shows έχουν παρελάσει, μεταξύ άλλων, ο Μάικλ Τζάκσον, ο Πρινς, οι Ρόλινγκ Στόουνς, οι U2, ο Τζάστιν Τίμπερλεϊκ με την Τζάνετ Τζάκσον, και η Μπιγιονσέ με τον Μπρούνο Μαρς. Το σόου του ημιχρόνου το έχουν αναλάβει, εφέτος, οι Maroon 5, Τράβις Σκοτ και Μπιγκ Μπόι. Πριν από την έναρξη του τελικού θα τραγουδήσει τον εθνικό ύμνο των Ηνωμένων Πολιτειών η Γκλάντις Νάιτ.

Το american football είναι ένα άθλημα που συνδυάζει τη δύναμη και την τακτική. Αν και δεν του φαίνεται, έχει στρατηγική, περισσότερη ακόμα και από αυτή του μπάσκετ. Στην Ευρώπη δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε, τι του βρίσκουν οι Αμερικανοί. Εμάς μας φαίνεται μπρουτάλ, υπερβολή, «αμερικανιά». Ισως (και) επειδή δεν γνωρίζουμε τους κανονισμούς του.

Ο καθαρός αγώνας διαρκεί μόλις μια ώρα και είναι χωρισμένος σε τέσσερα quarters των 15 λεπτών. Θα βρεθούν αντιμέτωποι οι Νιού Ινγκλαντ Πάτριοτς και οι Λος Αντζελες Ραμς. Στους Πάτριοτς αγωνίζεται ο Τομ Μπρέιντι, ο 42χρονος θρύλος που έχει κατακτήσει πέντε τίτλους Super Βowl. Είναι ο παίκτης με τις περισσότερες νίκες στην ιστορία του αθλήματος. Για τους Πάτριοτς των πέντε τροπαίων, ο αποψινός είναι ο τέταρτος τελικός τους την τελευταία πενταετία. Οι Λος Αντζελες Ραμς επιστρέφουν στο Super Bowl για πρώτη φορά μετά το 1999, όταν και το κατέκτησαν.

Oι στοιχηματικές εταιρίες προσφέρουν ως φαβορί τους Νιού Ινγκλαντ Πάτριοτς. Αλλά υπάρχουν δεκάδες ειδικά στοιχήματα γύρω από τον μεγάλο αγώνα: από το τι χρώμα παπούτσια θα φοράει ο τραγουδιστής των Maroon 5, Ανταμ Λεβίν (και ποιο τραγούδι θα πει), μέχρι το αν θα πάει στο γήπεδο ο Ντόναλντ Τραμπ. Κι αν δεν πάει, πόσα tweets θα κάνει γύρω από τον τελικό.