Και πάνω που ο ξεχασμένος από την εποχή των μνημονίων καυστήρας πετρελαίου ετοιμαζόταν να «ξανασυναντήσει» τους διαχειριστές σε μερικές πολυκατοικίες, που μαύρα μάτια έκανε να τους «δει», ο καβγάς των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία, του Μπάιντεν με τον Μπιν Σαλμάν, μπορεί να ανεβάσει ξανά τις τιμές του πετρελαίου με ευθύνη του τελευταίου.
Οπως αναφέρουν οι Financial Times, o Λευκός Οίκος προειδοποίησε ότι όλες οι αντιδράσεις είναι πάνω στο τραπέζι αφότου ο ΟΠΕΚ+ (τα 13 μέλη του οργανισμού των πετρελαιοπαραγωγών χωρών συν τη Ρωσία) υπό την καθοδήγηση της Σαουδικής Αραβίας, πήρε το μέρος του Πούτιν και ανακοίνωσε σημαντικότατη μείωση της παραγωγής πετρελαίου.
Παράλληλα, στο κύριο άρθρο της, η οικονομική εφημερίδα επισημαίνει ότι η απόφαση του ΟΠΕΚ+ βασίστηκε σε λάθος εκτίμηση της κατάστασης και μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ για το καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών κρατών που ελέγχεται από τους Σαουδάραβες και τον πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν.
Ο Μπάιντεν αναδιπλώθηκε για χάρη του Σαλμάν το καλοκαίρι και πήγε να τον συναντήσει τον Ιούλιο στη Σαουδική Αραβία, επιδιώκοντας την αύξηση της παραγωγής πετρελαίου από τον ΟΠΕΚ ώστε να πέσουν και οι τιμές της βενζίνης για τους αμερικανούς καταναλωτές ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ.
Ο Σαλμάν ουδέποτε ανταποκρίθηκε και η απόφαση για μείωση της παραγωγής η οποία ελήφθη αυτή τη βδομάδα δεν δημιουργεί μόνο πρόβλημα στον Μπάιντεν, καθώς ο κίνδυνος να αυξηθούν σημαντικά οι τιμές του πετρελαίου αφορά κάθε νοικοκυριό και κάθε επιχείρηση και στην Ευρώπη.
Η Goldman Sachs αναθεώρησε ήδη προς τα πάνω τις προβλέψεις για τις τιμές του πετρελαίου και αναμένει αύξηση του Brent στα 104 δολάρια το βαρέλι το 2022 και στα 110 δολάρια το 2023. Παράλληλα, όπως ανέφερε το Bloomberg την Παρασκευή, αυτή την εβδομάδα οι τιμές του πετρελαίου κατέγραψαν σωρευτική άνοδο 11% που αποτελεί την υψηλότερη εβδομαδιαία μεταβολή από την άνοιξη.
Ο Πρόεδρος Μπάιντεν, χαρακτήρισε «απογοητευτική» την Πέμπτη την απόφαση του ΟΠΕΚ+ για μείωση της παραγωγής πετρελαίου και πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν κάθε εναλλακτική. Η Αμερική θα ρίξει στην αγορά μεγαλύτερες ποσότητες από τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου προσπαθώντας να ελέγξει τις τιμές. Στέλεχος του Λευκού Οίκου δεν απέκλεισε ακόμη και την απαγόρευση εξαγωγών βενζίνης και άλλων διυλισμένων πετρελαϊκών προϊόντων. Παράλληλα, ο πρόεδρος Μπάιντεν θα προτείνει στο Κογκρέσο νομοθεσία ώστε να μειωθεί ο έλεγχος του ΟΠΕΚ+ στις τιμές της ενέργειας.
Πολιτικά η κίνηση του Μπιν Σαλμάν ερμηνεύεται ως επιβεβαίωση της σύσφιξης των σχέσεών του με τον Πούτιν, τον οποίο ο ισχυρός άνδρας της Σαουδικής Αραβίας θαυμάζει εδώ και χρόνια -όπως ανέφεραν μέλη των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών στον Guardian– για το μοντέλο της εξουσίας που ασκεί και τον τρόπο που εξουδετερώνει τους διαφωνούντες.
Θα «ξηλώσουν» οι ΗΠΑ την αεράμυνα;
Ωστόσο, διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι ο πρίγκιπας έκανε αυτή τη φορά στρατηγικό λάθος τραβώντας το σχοινί της σχέσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αδειασε ουσιαστικά τον ίδιο τον Πρόεδρο Μπάιντεν που τον είχε επισκεφθεί και ενίσχυσε τον Πούτιν, ο οποίος όσο αυξάνονται οι τιμές του πετρελαίου τόσο αυξάνει την πίεση στη Δύση και παράλληλα τα έσοδα με τα οποία χρηματοδοτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Διότι το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, μπορεί να θεωρεί ότι προστατεύει τα συμφέροντά του κρατώντας ψηλά τις τιμές του μαύρου χρυσού, αλλά όσο κι αν διαβεβαιώνουν τα μέλη του ΟΠΕΚ ότι δεν υπάρχουν πολιτικά κίνητρα πίσω από τις αποφάσεις που ελήφθησαν, τα πράγματα μοιραία περιπλέκονται και σε πολιτικό επίπεδο. Ηδη τρία μέλη του Κογκρέσου από την πλευρά των Δημοκρατικών ανέφεραν ότι θα παρουσιάσουν νομοθετική πρόταση για την απόσυρση αμερικανών στρατιωτών και αμερικανικών συστημάτων αεράμυνας από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Τα μέλη του ΟΠΕΚ δικαιολόγησαν την απόφασή τους επικαλούμενα τον κίνδυνο ύφεσης στην Ευρώπη που ενδέχεται να συμπιέσει τη ζήτηση καθώς και την απόφαση των Ευρωπαίων να ακολουθήσουν το αμερικανικό σχέδιο για την επιβολή πλαφόν στις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Δεν έπεισαν όμως τις ΗΠΑ και τους διεθνείς αναλυτές. Και μοιραία η κίνηση για τη μείωση της παραγωγής κατά 2 εκατ. βαρέλια ημερησίως, ειδικά στο χρόνο που γίνεται, εντάσσεται στον ευρύτερο ανταγωνισμό για τον έλεγχο της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου.
Το καρτέλ του πετρελαίου θέλησε να δείξει στην Αμερική ότι ελέγχει την αγορά και έχει ακόμα τη δύναμη να καθορίζει τις τιμές. Και η Σαουδική Αραβία που έπαψε για λίγο να αντιμετωπίζεται ως κράτος «παρίας» από τις ΗΠΑ -λόγω του βάρβαρης σφαγής και του τεμαχισμού του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι- και βγήκε από την απομόνωση χάρη στην πετρελαϊκή της δύναμη, κινδυνεύει πάλι να βρεθεί στο στόχαστρο.
Το Ριαντ, από την πλευρά του, θεωρεί ότι οι ΗΠΑ δεν στηρίζουν όσο θα έπρεπε στο πεδίο της ασφάλειας -στην ευρύτερη περιοχή- τη Σαουδική Αραβία και τελευταία θέλησε να δείξει ότι έχει κι άλλους φίλους: στη Μόσχα, το Πεκίνο και το Νέο Δελχί. Ωστόσο «ο σαουδάραβας πρίγκιπας ρισκάρει αν το παρατραβήξει, όπως το έχει κάνει και στο παρελθόν» σχολίασαν του FT. Γιατί η Ρωσία, η Κίνα και η Ινδία δεν μπορούν προσφέρουν τις ίδιες εγγυήσεις ασφαλείας που προσφέρει η Ουάσιγκτον εδώ και δεκαετίες.
Από την άλλη πλευρά, το μάθημα για τις ΗΠΑ και ευρύτερα τις δυτικές χώρες από τις τελευταίες εξελίξεις, είναι ότι τα κράτη του Περσικού Κόλπου δεν είναι πάντοτε αξιόπιστα σε ό,τι αφορά την ενέργεια, ενώ είναι δεδομένο ότι ο ΟΠΕΚ θέλει να μεγιστοποιήσει τα κέρδη του από ένα προϊόν, το πετρέλαιο, από το οποίο η Δύση έχει αποφασίσει να «απεξαρτηθεί» για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή.
Σε πολιτικό επίπεδο, ο Μπάιντεν δήλωσε την Πέμπτη ότι δεν μετανιώνει για την επίσκεψή του τον Ιούλιο στη Σαουδική Αραβία, σημειώνοντας ότι το ταξίδι δεν αφορούσε ουσιαστικά στο πετρέλαιο αλλά ευρύτερα τη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ και «τον εξορθολογισμό ορισμένων θέσεων». Ωστόσο, οι περισσότερες αναλυτές εκτιμούν ότι η οργή του Λευκού Οίκου θα έχει επιπτώσεις για τη Σαουδική Αραβία.