Λαβρόβ και Τσαβούσογλου στη Μόσχα την Τρίτη. Η επίσκεψη του τούρκου υπ. Εξωτερικών στη Μόσχα ήταν προγραμματισμένη αλλά συνέπεσε με τη δολοφονία στην Αγκυρα | REUTERS/Maxim Shemetov
Επικαιρότητα

Ο φόνος που δεν θα (ξανα)διχάσει Ρώσους και Τούρκους

H δολοφονία του ρώσου πρεσβευτή στην Αγκυρα έγινε για το Χαλέπι. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι Ρωσία και Τουρκία θα χαλάσουν τη συμφωνία στην οποία έχουν καταλήξει για τη Συρία, εκτιμούν οι New York Times
Protagon Team

Υπάρχει μια τραγική ειρωνεία σε όλο αυτό. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ταξίδευε προς τη Μόσχα για επίσημη προγραμματισμένη επίσκεψη, όταν στην Αγκυρα ο ρώσος πρεσβευτής έπεφτε νεκρός από τις σφαίρες του 22χρονου απότακτου αστυνομικού Μεβλούτ Μερτ Αλτιντάς. Το ταξίδι του επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας στη ρωσική πρωτεύουσα ήταν στο πλαίσιο της επαναπροσέγγισης των δύο χωρών. Τουρκία και Ρωσία είχαν βρεθεί στα πρόθυρα της οριστικής ρήξης όταν τον Νοέμβριο του 2015 ο τουρκικός στρατός κατέρριψε ρωσικό μαχητικό. Αλλά οι σχέσεις τους επανήλθαν σε μια ομαλότητα μετά το πραξικόπημα του περασμένου Ιουλίου και ο εκλεπτισμένος διάλογος μεταξύ Μόσχας και Αγκυρας επιβεβαιώθηκε με τη συμφωνία για το Χαλέπι.

Το Χαλέπι ήταν αυτό που φώναξε και ο δράστης της δολοφονίας. Τι θα συμβεί τώρα στις σχέσεις των δύο γειτόνων. Είναι ένα κομβικής σημασίας επεισόδιο. Οι New York Times βλέπουν τη δολοφονία σαν άλλο ένα σοβαρό -τραυματικό ίσως- επεισόδιο στην ταραχώδη ιστορία των σχέσεων των δύο χωρών που εδώ και 13 μήνες πέρασαν από τη ρήξη στην επαναπροσέγγιση και από την σύγκλιση και τώρα πάλι στην ένταση.

Τι θα πρέπει να περιμένουμε, όμως, από την επίθεση και τι γνωρίζουμε ως τώρα;

Το ότι ο δράστης, αμέσως μετά τη δολοφονία του πρεσβευτή, φώναξε «Μην ξεχνάτε το Χαλέπι», μας δίνει μια εικόνα για τα κίνητρά του. Ανάληψη ευθύνης δεν υπάρχει ακόμα, άρα δεν μπορούμε να εντάξουμε τη δολοφονία σε ένα πλαίσιο γνωστών ομάδων και οργανώσεων.

Πάντως, η υπενθύμιση του Χαλεπίου μας οδηγεί ευθέως στην ρωσοτουρκική πολιτική για τη μαρτυρική πόλη. Η ρωσική αεροπορία παρείχε σημαντική βοήθεια στις συριακές δυνάμεις για να κάμψουν οριστικά την αντίσταση των ανταρτών στο ανατολικό τμήμα της πόλης. Παράλληλα, σε άλλο μέτωπο, τουρκικές δυνάμεις βάλλουν κατά θέσεων κούρδων ανταρτών, αν και οι καλές σχέσεις Αγκυρας και Δαμασκού ανήκουν στο παρελθόν.

Κατά κάποιο τρόπο, επισημαίνει στους New York Times αναλυτής του Atlantic Council, οι δύο πλευρές έχουν κάνει μια άτυπη συμφωνία: «Εμείς το Χαλέπι, εσείς το Αλ Μπαμπ», με τη Μόσχα να βοηθά στην κατάληψη τα δεύτερης μεγαλύτερης πόλης και την Τουρκία να επιτρέπει σε ανταρτικές ομάδες να καταλάβουν θέσεις γύρω από την πόλη.

Οι επιδιώξεις των δύο χωρών μετά την επαναπροσέγγιση του περασμένου καλοκαιριού φαίνεται να έχουν ευθυγραμμιστεί και τα συμφέροντα ταυτίζονται ως ένα βαθμό.

Η δολοφονία, γράφει ο Μαξ Φίσερ, φαίνεται ότι δεν θα εκτροχιάσει αυτή τη προσέγγιση. «Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Τουρκία ή η Ρωσία θα μεταβάλουν την πολιτική τους για τη Συρία», επισημαίνει.

Αντίθετα, μάλιστα, ο Ταγίπ Ερντογάν ίσως προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί το περιστατικό για να αποκομίσει εσωτερικά οφέλη επιρρίπτοντας ευθύνες για τον δολοφόνο στην οργάνωση του Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο έχει κατηγορήσει για την οργάνωση του αποτυχημένου πραξικοπήματος του Ιουλίου.

Ενα πάντως μοιάζει σίγουρο: Παρά τους βιαστικούς αναλυτές των social media που έσπευσαν να θυμηθούν τη δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστρίας το 1914 στο Σεράγεβο, η οποία έγινε αφορμή για το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν πρόκειται να υπάρξει κάτι τόσο δραματικό.

Ή, μάλλον, δύο είναι τα δεδομένα: αυτή η δολοφονία που έγινε μπροστά στα μάτια των δημοσιογράφων μας έχει δώσει κάποιες τις πιο δυνατές φωτογραφίες των τελευταίων ετών.