Με το παγκόσμιο κύμα ανατιμήσεων στα αγροτικά προϊόντα ασχολήθηκαν οι (συνδρομητικοί) Financial Times, οι οποίοι και θέτουν το ερώτημα ποιος θα πληρώσει τώρα τον αλμυρό λογαριασμό. Ακριβώς επειδή πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση τιμών γεωργικών προϊόντων μέσα στη δεκαετία.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ έδωσε τα σχετικά στοιχεία: σύμφωνα με τον τελευταίο μηνιαίο δείκτη τιμών τροφίμων, λοιπόν, τον περασμένο Μάιο παρατηρήθηκε αύξηση τιμών σε διεθνές επίπεδο και για δωδέκατο σερί μήνα, αύξηση η οποία αποτυπώνεται σε ένα +40% σε ετήσια βάση. Δηλαδή τα τρόφιμα πέρυσι τον Μάιο ήταν κατά 40% φθηνότερα εν συγκρίσει με το 2021.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι η περίοδος των εξακολουθητικών ανατιμήσεων στα τρόφιμα διεθνώς συμπίπτει με τον χρόνο επιβολής των κορονοϊκών lockdown απ’ άκρου εις άκρον της Γης, με το σταμάτημα των εργοστασιακών μηχανών, με το πάγωμα των θαλασσίων μεταφορών, με το σπάσιμο των τροφοδοτικών αλυσίδων κ.λπ. Το θέμα των αυξήσεων τιμών σχετίζεται αντικειμενικά με την πανδημία.
Πάντως, το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό είναι θέμα απλό, απαντάται μάλλον εύκολα: θα τον πληρώσουμε όλοι μας, ο καθένας βάσει της οικονομικής ισχύος του. Δηλαδή ο νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης θα καθορίσει και αυτήν τη φορά ποιος θα καλοφάει και ποιος δεν θα τσιμπήσει καν σπυρί και κόκκο από τις αλμυρές αγροτικές τροφές.
Στις αναπτυγμένες χώρες οι ανατιμήσεις δεν θα κοστίσουν ιδιαίτερα, ενώ στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, στην Αφρική βασικά, θα πέσει πείνα, πιθανώς και λιμός. Μέσα στις κοινωνίες των πλουσίων χωρών, βέβαια, η ταξικότητα είναι αυτή που θα φροντίσει να επιμεριστούν ανισομερώς τα βάρη.
Η επιστροφή εκείνου του πληθωρισμού που μια χαρά τον καταλαβαίνει ο καθένας στο πετσί του αποδίδεται από το Μέσο του Σίτι στην ολοένα και μεγαλύτερη κατανάλωση της Κίνας όσον αφορά τα δημητριακά και τη σόγια, σε ξηρασίες ανά παραγωγικούς τόπους και εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, όπως λόγου χάρη στη Βραζιλία, αλλά και στην έξοδο μέρους της φυτικής παραγωγής από τις αγορές τροφίμων, καθώς αρκετές ποσότητες αγροτικών προϊόντων απορροφώνται πλέον από τον ενεργειακή βιομηχανία όπου χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοκαυσίμων.
Ο πληθωρισμός στις τιμές τροφίμων σημαίνει συναγερμό όχι μόνο στη Νιγηρία, που παλεύει με το θηρίο του τιμαρίθμου τα τελευταία 15 χρόνια, όχι μόνο σε χώρες όπως το Σουδάν, αλλά και στη Μέση Ανατολή, σε άλλοτε εύρωστα κράτη όπως ήταν η Συρία και ο Λίβανος, όπου ο πόλεμος, ο ξένος παράγοντας, το πολιτικό χάος, η πανδημία, αλλά και τυχαία συμβάντα συνετέλεσαν στην απαξίωση των εθνικών νομισμάτων και στη γενική οικονομική κατάρρευση.
Οι Financial Times σχολίασαν ότι στη Βόρεια Αμερική και στην Ευρώπη τις αυξήσεις θα κληθούν να τις πληρώσουν οι φτωχοί, επειδή αυτοί καταναλώνουν βιομηχανικά είδη μαζικής διατροφής, και όχι οι προτιμώντες τα ντελικατέσεν και premium προϊόντα πλούσιοι. Μάλιστα γίγαντες της παγκόσμιας βιομηχανίας τροφίμων όπως η Nestlé και η Coca-Cola και άλλες μεγάλες εταιρείες ανακοίνωσαν ήδη ότι τα προϊόντα τους θα ανατιμηθούν.
Κίνα: «Δεν ευθυνόμαστε»
Το Μέσο του ΚΚ Κίνας Global Times, αν και παραδέχτηκε ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας τροφίμων στον κόσμο, σχολίασε ότι είναι «άδικη», «ανεύθυνη» και «λανθασμένη» η από πλευράς Δυτικών (από πλευράς FT εν προκειμένω) σύνδεση της κινεζικής ζήτησης με τη ραγδαία αύξηση των παγκόσμιων τιμών τροφίμων και με τη δυνητική επισιτιστική κρίση σε κάποιες αναπτυσσόμενες χώρες. Οι Κινέζοι τόνισαν με έμφαση ότι «στις προμήθειες βασικών τροφίμων όπως το ρύζι και το σιτάρι» διατηρούν την αυτάρκειά τους, παρά τις εισαγωγές σιτηρών που κάνουν (50,79 εκατ. τόνοι, μόνο στο πρώτο τετράμηνο του 2021).
Οπως είναι λογικό και επόμενο, η κινεζική πλευρά, για το ράλι τιμών των τροφίμων, ενοχοποίησε την «αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές» και αθώωσε τον εαυτό της. Η ζήτηση χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες των κρατών και η κερδοσκοπία των επενδυτών ευθύνονται για το φαινόμενο. Οι Κινέζοι έδωσαν κιόλας το τρέχον παράδειγμα της διαρκούς αύξησης των τιμών των εμπορευμάτων σε δολάρια ως αντιπροσωπευτικό της κατάστασης, «από την οποία δεν εξαιρούνται οι τιμές των τροφίμων».
Με δεδομένο τον λεγόμενο «εμπορικό πόλεμο» μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, τον οποίο ο νέος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θέλει να κερδίσει, σημασία έχει η διαλλακτική πρόταση που του έκαναν οι Κινέζοι για τη «μεταπανδημική εποχή», όπως σημείωσαν, πρόταση περί «συντονισμού ενεργειών» όσον αφορά την «παγκόσμια προμήθεια τροφίμων».