Τους τελευταίους μήνες η άνοδος της Ακροδεξιάς στη Γερμανία, όπου βρίσκεται πλέον στη δεύτερη θέση των δημοσκοπήσεων, κινητοποίησε τους πολίτες που βγήκαν συχνά στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι κατά του νεοναζισμού.
Ενας πρώην πρόεδρος της Μπούντεσταγκ παρακίνησε τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων να εκμεταλλευτούν την δυναμική που έχουν δημιουργήσει οι διαμαρτυρίες και να χτίσουν μία «συμμαχία δημοκρατών» για να αποτρέψουν τα χειρότερα.
Ο Βόλφγκανγκ Τίρσε συνέκρινε μάλιστα την οργή των πολιτών με τις διαδηλώσεις που οδήγησαν στην πτώση του Τείχους του Βερολίνου, το 1989.
Ο βετεράνος Σοσιαλδημοκράτης, τον οποίο πολλοί θεωρούν ως «ηθική αυθεντία» στη Γερμανία τού σήμερα, όπως γράφει ο Guardian, δηλώνει σοκαρισμένος από την άνοδο της AfD τον τελευταίο χρόνο και τις νίκες σε τοπικές εκλογές, κυρίως στην ανατολική Γερμανία.
Στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση, αυτή την εβδομάδα, η AfD έχασε μεν μία μονάδα, αλλά παραμένει στη δεύτερη θέση με 17%, τη χειρότερη επίδοσή της από τον περασμένο Ιούνιο.
Τον Δεκέμβριο του 2023, το ακροδεξιό κόμμα βρισκόταν στο 23%.
Η AfD παραμένει σε καθοδική δημοσκοπικά πορεία μετά τις αποκαλύψεις για επαφές με νεοναζιστικές οργανώσεις και από κοινού επεξεργασία σχεδίου ομαδικών διά της βίας απελάσεων μεταναστών από την Γερμανία.
Για τον ίδιο λόγο, αποστάσεις από το ακροδεξιό κόμμα έλαβε ακόμα και η Μαρίν Λεπέν, η οποία απείλησε να αποκλείσει την AfD από την κοινή ομάδα «Ταυτότητα και Δημοκρατία» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μετά τις αποκαλύψεις.
Μιλώντας στον Guardian, ο 80χρονος Τίρσε επαίνεσε τους διαδηλωτές και κάλεσε τους πολιτικούς αρχηγούς να εκμεταλλευτούν τις διαμαρτυρίες και να επιδείξουν δημόσια «πολιτικό θάρρος».
«Πρέπει να προστατέψουμε και να υπερασπιστούμε τη δημοκρατία μας, να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να ψηφίσουν. Δεν είναι ώρα για να σηκώσουμε τους ώμους», είπε.
Ο Τίρσε, που ήταν πρόεδρος του Κοινοβουλίου για επτά χρόνια, έως το 2005, πήρε θέση υπέρ της απαγόρευσης της AfD, κάτι που διχάζει τους Γερμανούς, καθώς πολλοί το θεωρούν αντιδημοκρατικό και μέτρο που θα φέρει αντίθετο από το επιθυμητό αποτέλεσμα.
«Πρέπει να εξετάσουμε την πιθανότητα απαγόρευσης. Δεν υπάρχει πολιτικό επιχείρημα που να λέει ότι δεν πρέπει να απαγορευτεί και άλλωστε, το κόμμα, όπως και η νεολαία του, θεωρούνται εξτρεμιστικά σε περιοχές της Γερμανίας από τις υπηρεσίες πληροφοριών. Αυτή η απειλή πρέπει να κρέμεται ως Δαμόκλειος σπάθη πάνω από το κόμμα», επισήμανε.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι τυχόν απαγόρευση του κόμματος δεν θα πρέπει να αντικαταστήσει την πραγματική πολιτική συζήτηση. Ούτε θα πρέπει να απαλλάξει τους πολίτες από το σημαντικό έργο της καθημερινής δημόσιας συζήτησης με την AfD, τους πιθανούς υποστηρικτές της και ψηφοφόρους».
Σε ορισμένες περιοχές, η δημοτικότητα του ακροδεξιού κόμματος φτάνει το 48% και το φθινόπωρο, θεωρείται πιθανό να κερδίσει σε τρεις τοπικές εκλογές.
Αυτό το Σαββατοκύριακο, το έβδομο στη σειρά, διαδηλωτές θα συγκεντρωθούν σε μικρές και μεγάλες πόλεις της Γερμανίας εναντίον της Ακροδεξιάς, η οποία προτάσσει την απαγόρευση της μετανάστευσης, τον ιστορικό αναθεωρητισμό και ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις στην παιδεία, τα ΜΜΕ και το δικαστικό σύστημα.
Σύμφωνα με τον Τίρσε, οι διαδηλώσεις των τελευταίων εβδομάδων απέδειξαν ότι «η λεγόμενη σιωπηλή πλειοψηφία είναι δυνατή και καταλαβαίνει ότι έχει ευθύνη να υπερασπιστεί τη δημοκρατία, ότι αυτό δεν μπορεί να αφεθεί μόνο στους πολιτικούς και στο νομικό σύστημα, είναι και δική μας ευθύνη».
Όπως το 1989 έτσι και τώρα, οι πολίτες βγαίνουν και φωνάζουν, «εμείς είμαστε η φωνή του λαού, όχι αυτοί και δεν θα σας παραδώσουμε τους δρόμους και τις πλατείες μας», πρόσθεσε.
Αλλά, είπε ότι η επιθυμία του λαού -που ενισχύεται από τον φόβο- για μια ομαλή μετάβαση, «σε με εποχή ταραχώδους αναταραχής», του θύμισε επίσης πώς οι Ανατολικογερμανοί είχαν ανταποκριθεί στη «γρήγορη και ανώδυνη λύση» που τους υποσχέθηκε ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού.
«Πίστεψαν στις υποσχέσεις του, ότι όλα στην ενωμένη Γερμανία θα ήταν σύντομα διορθωμένα και ρόδινα και ψήφισαν μαζικά το CDU (Χριστιανοδημοκρατική Ενωση). Θα έπρεπε να ήταν ειλικρινής μαζί τους, όπως ακριβώς θα έπρεπε να είναι τώρα ο Σολτς, λέγοντας: “Δεν πρόκειται (η ενσωμάτωση) να γίνει χωρίς πόνο, ταλαιπωρία και κόστος”. Ακόμη και αν αυτό δεν είναι αυτό που οι άνθρωποι θέλουν να ακούσουν», τόνισε.
Ο Τίρσε, ο οποίος κατάγεται από το ανατολικογερμανικό κρατίδιο της Θουριγγίας, όπου η AfD σημειώνει τα μεγαλύτερά της ποσοστά, δήλωσε ότι η απογοήτευση των ανθρώπων όταν η περίφημη υπόσχεση του Κολ για «ανθισμένα τοπία» απέτυχε να υλοποιηθεί για πολλούς -όσον αφορά την ισότητα των αμοιβών, την ευημερία, τις συντάξεις και τις ευκαιρίες ζωής- οδήγησε σημαντικό αριθμό ψηφοφόρων της ανατολικής Γερμανίας να απομακρυνθούν από το CDU και να πέσουν στην αγκαλιά του Ακροαριστερού Die Linke και στη συνέχεια της AfD.
Αυτό πρέπει να είναι ένα μάθημα για τους σημερινούς ψηφοφόρους και πολιτικούς, είπε. Ξεχωρίζοντας την AfD και ένα νέο ακροαριστερό κόμμα που ιδρύθηκε από τη Σάχρα Βάγκενκνεχτ, την πρώην συναρχηγό του Die Linke, ο Τίρσε είπε ότι οι ψηφοφόροι πρέπει να προσέχουν όσους ισχυρίζονται «ότι μπορούν να κάνουν θαύματα για να διορθώσουν τα πράγματα».
Ενώ η AfD κέρδιζε υποστήριξη προσφέροντας απλές λύσεις σε πολύπλοκα ζητήματα και «κατασκευάζοντας θυμό», είπε χαρακτηριστικά, ο Σολτς θα πρέπει να αγκαλιάσει μια πιο «άμεση και ξεκάθαρη επικοινωνία» με το εκλογικό σώμα, ιδίως για να τους εξηγήσει ότι δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή -από την Ουκρανία μέχρι την κλιματική κρίση».
Επέκρινε ιδιαίτερα τον Φρίντριχ Μερτς, τον ηγέτη του συντηρητικού CDU, ο οποίος, όπως είπε, «παίζει επικίνδυνα το ίδιο παιχνίδι με την AfD».
Οι πολιτικοί του κυρίαρχου ρεύματος έπρεπε να αναγνωρίσουν ότι διακυβεύεται η δημοκρατική σταθερότητα, αν δεν οικοδομήσουν «μια συμμαχία δημοκρατών και αν δεν ενωθούν για να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που αναγκάζουν τους ανθρώπους να υποστηρίξουν την Ακροδεξιά από φόβο και αβεβαιότητα», τόνισε ο Τίρσε στον Guardian.
Πρόσθεσε ακόμα, ότι ναι μεν είναι λάθος να συγκρίνει κανείς τη σημερινή Γερμανία με την εποχή της Βαϊμάρης, η οποία άνοιξε τον δρόμο για την άνοδο των Ναζί στην εξουσία το 1933, αλλά αυτό δεν αποτελεί λόγο για εφησυχασμό.
«Αρκεί να σκεφτούμε ότι το 1930, το ναζιστικό κόμμα βρισκόταν στο 15% και τρία χρόνια αργότερα στην εξουσία. Σήμερα, η AfD βρίσκεται στο 19% , ενώ στα ανατολικογερμανικά κρατίδια, στο 30% ή περισσότερο. Καταλαβαίνετε πόσο γρήγορα μπορούν να συμβούν τα πάντα», είπε χαρακτηριστικά.