Το Βερολίνο χρειάζεται μία αξιόπιστη Ρωσία που θα μπορέσει να προμηθεύσει με αέριο την Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, είπε η Αναλένα Μπέρμποκ, μετά το πέρας των συνομιλιών της με τον Σεργκέι Λαβρόφ, στη Μόσχα, την Τρίτη.
«Η Γερμανία είναι έτοιμη να υπερασπιστεί θεμελιώδεις αξίες στη σύγκρουση με τη Ρωσία για την Ουκρανία. Δεν έχουμε άλλη επιλογή, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα πληρώσουμε μεγάλο οικονομικό τίμημα», δήλωσε η Μπέρμποκ σε συνέντευξη Τύπου.
«Η Γερμανία επανέλαβε (στη συνάντηση) πως, σε περίπτωση που η ενέργεια χρησιμοποιηθεί ως όπλο, αυτό θα έχει συνέπειες στον αγωγό», σημείωσε.
Αυτή ήταν η απάντηση της γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών, κατά την πρώτη της επίσημη επίσκεψη στη Ρωσία, στις δηλώσεις του ρώσου ομολόγου της, για τον αγωγό Nord Stream 2, που δεν αποτελεί μόνο αγκάθι στις σχέσεις Γερμανίας – ΗΠΑ, αλλά απειλεί και να διαλύσει τον γερμανικό κυβερνητικό συνασπισμό, πριν καλά-καλά ξεκινήσει την θητεία του.
Το έργο έχει μεν ολοκληρωθεί αλλά δεν έχει ακόμη πιστοποιηθεί από την γερμανική αρμόδια αρχή.
Ο Λαβρόφ ζήτησε την άμεση επίλυση του θέματος: «Επιστήσαμε την προσοχή των γερμανών συναδέλφων μας στο πόσο αντιπαραγωγικές είναι οι απόπειρες πολιτικοποίησης του εγχειρήματος. Πρόκειται για το μεγαλύτερο εμπορικό έργο της τελευταίας δεκαετίας, που έχει στόχο την ενεργειακή ασφάλεια για τη Γερμανία και όλη την Ευρώπη».
Τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού της Γερμανίας έχουν διαφορετική θέση στο θέμα του αγωγού. Οι επικριτές του, οι Πράσινοι, υποστηρίζουν ότι θα αυξήσει δραστικά την εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία για την προμήθεια φυσικού αερίου, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες του καγκελαρίου Ολαφ Σολτς στηρίζουν το έργο.
Η Αναλένα Μπέρμποκ έχει πει ότι η πιστοποίηση του αγωγού δεν μπορεί να προχωρήσει αν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία. Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) που παραδοσιακά στηρίζουν μία άτυπη συμμαχία με τη Μόσχα, είναι πιο διστακτικοί στο να απορρίψουν το έργο τονίζοντας τη σημασία του για τη γερμανική βιομηχανία. Οπως αναφέρουν οι Financial Times, ο Ολαφ Σολτς έχει αρνηθεί να μιλήσει δημοσίως για κυρώσεις κατά του αγωγού.
Ο διχασμός αυτός «αποδυναμώνει τη Γερμανία και την ΕΕ», είπε ο Στέφαν Μάιστερ, ειδικός σε ζητήματα της Ανατολικής Ευρώπης στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Βλέπουμε ότι η γερμανική κυβέρνηση δεν έχει σταθερή θέση και ακόμα ψάχνει την πολιτική της για τη Ρωσία».
Το χάσμα ανάμεσα στα διαφορετικά κόμματα της κυβέρνησης έγινε πιο εμφανές αυτές τις ημέρες, όταν δύο ανώτερα στελέχη του SPD προσπάθησαν να διαχωρίσουν το θέμα του αγωγού από το ουκρανικό ζήτημα.
Η υπουργός Αμυνας, Κριστίν Λάμπρεχτ είπε ότι «δεν θα έπρεπε να συρθεί ο αγωγός στην κρίση (Ρωσίας-Ουκρανίας)», ενώ ο Κέβιν Κούνερτ, γενικός γραμματέας του κόμματος είπε ότι διεθνείς διαμάχες ενθαρρύνονται επίτηδες «για να θάψουν έργα που ήταν πάντα αγκάθι στο πλευρό κάποιων», μία προφανής αναφορά στους Πράσινους, σύμφωνα με τους FT.
Αντίθετα, η Μπέρμποκ έχει αναφερθεί επανειλημμένα στη συμφωνία ΗΠΑ – Γερμανίας του περασμένου Ιουλίου, ότι αν η Ρωσία χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως όπλο, ή προβεί σε εχθρικές ενέργειες κατά της Ουκρανίας, το Βερολίνο θα προχωρήσει σε ενεργειακές κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Κάποιοι λένε ότι η Μόσχα ήδη χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο κατά της Ευρώπης, από τη στιγμή που περιορίζει τη ροή φυσικού αερίου κατά το ένα τρίτο, κάτι που η Ρωσία αρνείται.
Η κρίση Ρωσίας – Ουκρανίας είναι η πρώτη που αντιμετωπίζει ο Σολτς ως καγκελάριος.
Ο Σολτς ακολουθεί τη μετριοπαθή γραμμή της Ανγκελα Μέρκελ και είναι πολύ προσεκτικός στις δημόσιες διατυπώσεις του, τονίζοντας την ανάγκη για ειρηνική επίλυση της κρίσης.
Ομως, παράλληλα, αντιστέκεται σθεναρά στην πίεση αμερικανών αξιωματούχων της κυβέρνησης Μπάιντεν να δηλώσει ότι ο Nord Stream 2 θα σταματήσει αν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι παραδέχονται πάντως ότι η γερμανική κυβέρνηση έχει κάνει σημαντικά βήματα στο παρασκήνιο για να καθυστερήσουν την διαδικασία της έγκρισης της λειτουργίας του.
Δημοσίως, ο Σολτς επαναλαμβάνει ότι πρόκειται για έργο του ιδιωτικού τομέα, που δεν έχει καμία σχέση με την ουκρανική κρίση.
Αυτό έρχεται βέβαια σε αντίθεση με την παραδοχή της Μέρκελ το 2018, ότι δεν είναι μόνο οικονομικό έργο, αλλά πρέπει να ληφθούν υπόψιν και πολιτικοί παράγοντες, όπως η ανάγκη να διατηρηθεί η θέση της Ουκρανίας, ως χώρα τράνζιτ για τη μεταφορά του ρωσικού αερίου.
Υπάρχουν όμως, και Σοσιαλδημοκράτες αντίθετοι με την προσέγγιση του Σολτς, όπως ο Μίκαελ Ροθ, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής διεθνών σχέσεων, που είπε ότι η Γερμανία πρέπει να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα στη Μόσχα ότι δεν θα ανάψει το πράσινο φως στον αγωγό αν επιτεθεί κατά της Ουκρανίας.