Ο Γιώργος Γεραπετρίτης έγινε πρόσωπο των ημερών –άθελά του κάπως, αφού η πολιτική ατζέντα των ημερών δεν ήταν τόσο στον τομέα ευθύνης του, δηλαδή στην ελληνική διπλωματία, αλλά η πρωτοβουλία του να διατάξει την απόσυρση έργου τέχνης από τους χώρους ελληνικού προξενίου της Νέας Υόρκης προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. Ως εκ τούτου η συνέντευξή του, το βράδυ της Πέμπτης, στην εκπομπή «Επίλογος» του Απόστολου Μαγγηριάδη είχε ξεχωριστικό ενδιαφέρον.
Ο τυπουργός Εξωτερικών επέμεινε στο επιχείρημα ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με το έργο τέχνης, τη ροζ σημαία της Γεωργίας (Τζόρτζια) Λάλε, αλλά με τον χώρο: «Η ανάρτηση των εκθεμάτων δεν έγινε σε εκθεσιακό χώρο, αλλά στον χώρο του προξενείου. Δεν επρόκειτο, δηλαδή, για ειδικό χώρο. Το κάθε έργο βρίσκεται στο πεδίο της ελευθερίας της Τέχνης. Εδώ όμως δεν πρόκειται για μια γκαλερί», επανέλαβε ο κ. Γεραπετρίτης.
Ο ίδιος διαμαρτυρήθηκε για τα όσα του καταλογίστηκαν. «Τα όσα άκουσα είναι εντελώς ακραία (…) Το να χαρακτηρίζομαι ακροδεξιός ή ανελεύθερος δεν έχει ανταπόκριση στην πραγματικότητα», είπε.
Υποστήριξε δε ότι δεν ισχύει πως αποφάσισε να αποσυρθεί το έργο της κυρίας Λάλε εξαιτίας των διαμαρτυριών του Δημήτρη Νατσιού, του γνωστού και μη εξαιρετέου επικεφαλής της «Νίκης», την περασμένη Κυριακή στη Βουλή.
«Η απόφαση για να κατέβει το συγκεκριμένο έργο πάρθηκε πολύ πριν το ζήτημα ανακινηθεί στη Βουλή. Η διασύνδεση που γίνεται με το ζήτημα της ανάδειξης από πολιτικό κόμμα στη βουλή δεν έχει καμία αντανάκλαση στην πραγματικότητα. Η εντολή είχε δοθεί, ήταν σαφώς καταγεγραμμένη, δεν επηρεάστηκε από κανένα άλλο γεγονός», τόνισε ο κ. Γεραπετρίτης, χωρίς πάντως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
«Οφείλουμε να σεβόμαστε τους χώρους που παρέχουν υπηρεσίες στους πολίτες», ήταν το μήνυμά του, εξηγώντας ότι οποιοσδήποτε πήγαινε στο προξενείο για να εξυπηρετηθεί θα έπεφτε πάνω στο συγκεκριμένο έργο.
«Τα πράγματα είναι πάρα πολύ συγκεκριμένα. Το συγκεκριμένο έργο και κάθε έργο βρίσκεται στο πεδίο της ελευθερίας της τέχνης. Εγώ σε όλη μου τη ζωή έχω υπηρετήσει την ελευθερία της έκφρασης και την ελευθερία της τέχνης, ίσως περισσότερο από τον καθένα και θα είμαι ο τελευταίος ο οποίος θα επέβαλε οποιοδήποτε περιοριστικό μέτρο. Πρέπει όμως να αντιληφθούμε ότι εδώ δεν πρόκειται για μια γκαλερί και δεν πρόκειται για ένα μουσείο. Με μεγάλη χαρά να φιλοξενηθεί μια έκθεση η οποία να αφορά έμπνευση νέων σύγχρονων έργων. Όμως προσέξτε έτσι, εδώ μιλούμε για τον χώρο που παρέχονται οι προξενικές υπηρεσίες», σημείωσε, για να συμπληρώσει: «Οι ομογενείς οι οποίοι προσέρχονται για να εκδώσουν διαβατήριο ή να βγάλουν ταυτότητα ή να εκδώσουν ΑΦΜ δεν έχουν άλλη επιλογή από το να πάνε στο προξενείο. Πηγαίνοντας στο προξενείο, θέλοντας και μη, πέφτουν πάνω στο συγκεκριμένο έργο. Εσάς και εμένα μπορεί να μη μας θίγει το συγκεκριμένο έργο, εκείνοι όμως οι οποίοι θα προσέλθουν για την υπηρεσία αυτή, χωρίς να έχουν άλλη επιλογή, δεν μπορούν να έχουν οτιδήποτε άλλο».
Σε άλλο σημείο της συνέντευξής του στη δημόσια τηλεόραση και αναφορικά με την αποστολή της ελληνικής φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα στη σκιά της απειλής των Χούθι και την αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σημείωσε:
«Υπάρχει ένα πολύ σοβαρό ζήτημα ασφάλειας στη ναυσιπλοΐα. Η ερυθρά θάλασσα είναι ένα πολύ κομβικό σημείο. Δεν θα κρυφτούμε ποτέ πίσω από οποιαδήποτε ευθύνη. Είναι εσφαλμένο να μην προστατεύουμε την ναυσιπλοΐα (…) Εμείς είμαστε αυτοί που θέτουμε τους όρους του παιχνιδιού».
Ειδικότερα, ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε:
«Εγώ θέλω να σας πω κάτι πάρα πολύ συγκεκριμένο. Υπάρχει ένα πολύ σοβαρό ζήτημα ασφάλειας ναυσιπλοΐας. Έχει προκληθεί εξαιτίας της κρίσης στη Μέση Ανατολή. Η Ερυθρά Θάλασσα είναι ένα κομβικό σημείο για τη μεταγωγή προϊόντων για την ελεύθερη ναυσιπλοΐα. Η Ελλάδα έχει τον κορυφαίο ναυτικό στόλο. Για εμάς ο ελληνικός στόλος είναι ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα τα οποία οφείλουμε να προστατεύουμε. Δεν θα κρυφτούμε ποτέ πίσω από οποιαδήποτε ευθύνη. Είναι, κατά την άποψή μου, εσφαλμένο να υποστηρίζουμε και να επερόμεθα για το γεγονός ότι έχουμε έναν τόσο ισχυρό στόλο, μια τόσο δυνατή φωνή στη ναυσιπλοΐα και από την άλλη, να μην πράττουμε τίποτε».
Σε ότι αφορά το κλίμα στα ελληνοτουρκικά, ανέφερε: «Προσπαθούμε να εδραιώσουμε το καλό κλίμα με την Τουρκία».
Πρόσθεσε, ανάμεσα σε άλλα: «Η βασική μου τοποθέτηση στα ζητήματα άσκησης εξωτερικής πολιτικής είναι ότι δεν κάνω προβλέψεις, αλλά προετοιμάζω τα σενάρια. Η ελληνική πλευρά είναι έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα. Εάν με ρωτάτε για το εάν η δική μου προδιάθεση είναι να συζητήσουμε τα μείζονα, θα σας απαντήσω “ναι”.
Η δική μου προδιάθεση με βάση την εντολή που έχω, που μου έχει δοθεί από τον πρωθυπουργό, είναι ότι όταν έλθουν οι συνθήκες, όταν ωριμάσουν τα πράγματα, να συζητήσουμε και την πιο δύσκολη, τη μόνη διαφορά, την οποία η οποία μπορεί να αχθεί ενώπιον διεθνούς δικαιοδοσίας
(…) Η όποια επιτυχία του ελληνοτουρκικού διαλόγου εξαρτάται, κατά την άποψή μου, από το πόσο καλά είναι οργανωμένος και δομημένος ο διάλογος αυτός. Μέχρι σήμερα έχουμε καταφέρει να έχουμε μια πολύ συγκεκριμένη χωροταξία, πολύ συγκεκριμένα ορόσημα, μια πραγματικά τακτοποιημένη συζήτηση. Υπάρχει ειλικρίνεια, αλλά κατά την άποψή μου το πιο σημαντικό είναι να είναι δομημένος ο διάλογος αυτός
(…) Στους τρεις πυλώνες που έχουμε, δηλαδή τον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, εντάσσονται επιμέρους κεφάλαια.
Ένα κεφάλαιο του πολιτικού διαλόγου είναι πράγματι το κομμάτι των διερευνητικών επαφών, δηλαδή η συζήτηση η οποία θα γίνει σχετικά με την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας.
Εκεί αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι η συζήτηση αυτή θα γίνει στο υψηλότερο επίπεδο, στο επίπεδο δηλαδή του υπουργού, των δύο υπουργών και των δύο υφυπουργών, οι οποίοι έχουν αναλάβει τον πολιτικό διάλογο. Βρισκόμαστε στο σημείο όπου προσπαθούμε να εδραιώσουμε το καλό κλίμα, να συνεχίσουμε την ηρεμία στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, να εδραιώσουμε την ειλικρίνεια των μερών».
Για τα γλυπτά του Παρθενώνα, ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Γίνεται μια συστηματική προσπάθεια από την ελληνική κυβέρνηση (…) Θα μπορούσε να αναζητηθεί μια λύση εντός του πλαισίου του νόμου. Σε κάθε περίπτωση θα μπορούσε να υπάρξει μια λύση (…) Θέλω να μείνω στην ορολογία των πραγμάτων: Δεν μιλούμε για επιστροφή, αλλά για επανένωση».
Ανάμεσε σε άλλα, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε:
«Πρόκειται για μια πάρα πολύ συστηματική προσπάθεια και είναι πολύπλευρη. Είναι προσπάθεια η οποία γίνεται προς το Βρετανικό Μουσείο, με το οποίο βρισκόμαστε πράγματι σε συζητήσεις – και οφείλω να ομολογήσω ότι παρά το γεγονός ότι δεν έχουμε πλησιάσει σε κάποια συμφωνία, είναι πολύ παραγωγικός ο διάλογος, ο οποίος γίνεται με την ελληνική, με την βρετανική κυβέρνηση και την αντιπολίτευση.
Θα μένει να το δούμε εάν θα ακολουθηθούν οι δημοσκοπήσεις και βεβαίως γίνεται και μια πολύ μεγάλη προσπάθεια σε επίπεδο διέγερσης της κοινής γνώμης για το ζήτημα αυτό.
Διότι πάντοτε το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα συνδέεται και με τη μεγάλη πίεση που ασκείται από τη διεθνή κοινή γνώμη αλλά και από τη βρετανική κοινή γνώμη. Υπάρχει ένας νόμος, ο βρετανικός νόμος του 1963, ο οποίος στην πραγματικότητα απαγορεύει τη μόνιμη αποξένωση των γλυπτών από το Βρετανικό Μουσείο, δεδομένου του γεγονότος ότι στην παρούσα φάση δεν προβλέπεται ότι θα υπάρχει αλλαγή του νόμου αυτού, τουλάχιστον με τις παρούσες πολιτικές ισορροπίες».
Θετικό βήμα από Εντι Ράμα
Με την απόφαση του αλβανικού δικαστηρίου και τη δήλωση του Εντι Ράμα έγινε ένα βήμα για την αποδοχή της εκλογής του Φρέντι Μπελέρη, αλλά απαιτείται ακόμη ένα βήμα: αυτό διεμήνυσε κατά τα άλλα ο υπουργός Εξωτερικών, στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ, αναφορικά με τις εξελίξεις στο θέμα του δημάρχου Χειμάρας.
«Πράγματι, υπήρξε ένα θετικό βήμα εκ μέρους του αλβανού πρωθυπουργού, ο οποίος αποδέχθηκε επί της αρχής ότι έχουμε ένα νέο δήμαρχο και θα πρέπει οπωσδήποτε να αποχωρήσει από την άσκηση των καθηκόντων ο πρώην δήμαρχος Γκόρο. Στη συνέχεια θα αξιολογήσουμε κατά πόσο οι επόμενες ενέργειες είναι συμβατές με εκείνα τα οποία έχουμε θέσει ως όρο» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γεραπετρίτης.
Σχολιάζοντας την ανάρτηση του Εντι Ράμα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο κ. Γεραπετρίτης παρατήρησε πως «για πρώτη φορά» ο πρωθυπουργός της Αλβανίας απεδέχθη το αποτέλεσμα των εκλογών και απεκάλεσε ρητά τον Φρέντι Μπελέρη ως εκλεγμένο δήμαρχο. Προσέθεσε πως ο Αλβανός πρωθυπουργός απεδέχθη ακόμη ότι δεν είναι δυνατόν να ασκεί καθήκοντα ο πρώην δήμαρχος και υπογράμμισε: «Αυτή τη στιγμή αυτό που θα πρέπει να γίνει είναι να αντικαταστηθεί αμέσως ο ασκών τη δημαρχία, κ. Γκόρο».
Αναφερθείς στην απόφαση του δικαστηρίου της Αλβανίας για θέματα διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος, επισήμανε ότι διέλαβε διάφορες σκέψεις, μεταξύ των οποίων ότι ο Φρέντι Μπελέρης είναι ο εκλεγμένος δήμαρχος της Χειμάρρας και ότι αυτή τη στιγμή ο περιορισμός του σε καθεστώς προσωρινής κράτησης τον εμποδίζει να ορκιστεί και να αναλάβει καθήκοντα, και ότι δεν μπορεί να ασκεί καθήκοντα δημάρχου ο πρώην δήμαρχος Γκόρο.