Σαράντα δύο ημέρες. Τόσο συμφωνήθηκε να διαρκέσει η εκεχειρία στη Γάζα, με ημέρα 1 την Κυριακή 19 Ιανουαρίου, μια ημέρα πριν από την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ ο όποιος διεκδικεί εύσημα για αυτή τη συμφωνία, όπως βέβαια και ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Θα είναι αρκετές αυτές οι 42 ημέρες για να σημάνουν τη λήξη του 15μηνου πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας; Και ποια θα είναι η επόμενη ημέρα; Αξιωματούχοι και διεθνείς αναλυτές δεν μπορούν να απαντήσουν με βεβαιότητα, γράφει την Πέμπτη ο βρετανικός Guardian.
Κανείς δεν «ορκίζεται» για την μακροπρόθεσμη ασφάλεια στην περιοχή ενώ θεωρείται βέβαιο ότι η ζημιά στη φήμη του Ισραήλ μπορεί να διαρκέσει δεκαετίες.
Ακόμη και ο Τζέικ Σάλιβαν, ο απερχόμενος σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τζο Μπάιντεν, εκφράζει αβεβαιότητα, αναφέρει ο Guardian. «Ποιο είναι το αποτέλεσμα όλων αυτών; Νομίζω ότι είναι πολύ νωρίς για προβλέψεις. Ακόμα και όταν συμβαίνουν καλά πράγματα, υπάρχουν κακά πράγματα στη γωνία. Αυτό ισχύει σε όλη την εξωτερική πολιτική. Ισχύει ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Σάλιβαν μετά την συμφωνία για κατάπαυση του πυρός.
Ομοίως, ο απερχόμενος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν, υποστήριξε ότι η εκεχειρία είναι μια «ιστορική ευκαιρία», αλλά πρόσθεσε ότι σε κάθε χώρα που απορροφήθηκε από τον πόλεμο Ισραήλ-Γάζας – Λίβανος, Συρία, Υεμένη, Ιράν, Ιράκ – και στο ίδιο το Ισραήλ, η ισορροπία δυνάμεων άλλαξε από τον πόλεμο, αλλά δεν μεταβλήθηκε αμετάκλητα.
Από τον Μάιο του 2024, η κυβέρνηση Μπάιντεν έκρινε ότι το Ισραήλ είχε επιτύχει τον κύριο στόχο του στη Γάζα, «να διασφαλίσει ότι η Χαμάς δεν θα ήταν σε θέση να διαπράξει άλλη μια θηριωδία όπως αυτή της 7ης Οκτωβρίου 2023». Αυτό σημαίνει ότι οι επόμενοι οκτώ μήνες συγκρούσεων ήταν υπό αμερικανική αμφισβήτηση.
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο μπορεί να ενίσχυσε την πίεση προς την κυβέρνηση του Ισραήλ, αλλά θεωρείται απίθανο ο επερχόμενος πρόεδρος να υιοθετήσει το σχέδιο του Μπλίνκεν για μια μεταρρυθμισμένη και ελεγχόμενη από τον ΟΗΕ Παλαιστινιακή Αρχή. Το Ισραήλ, από την πλευρά του, έχει αποκλείσει την συνεργασία με την Unrwa, την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους, και άλλες ΜΚΟ.
Επίσης, προσθέτει ο Guardian, δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα ότι η Παλαιστίνη θα έχει την ποιότητα ηγεσίας που απαιτείται για να αναλάβει την αποκλειστική διοικητική ευθύνη της Γάζας. «Η Παλαιστινιακή Αρχή, υπό την ηγεσία του γηράσκοντος Μαχμούντ Αμπάς, βάλλεται όλο και περισσότερο στη Δυτική Όχθη και απέτυχε να θάψει τις διαφορές της με τη Χαμάς στις συνομιλίες στη Μόσχα, το Πεκίνο και το Κάιρο».
Τι φέρνει η συμφωνία
Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς θα τεθεί σε ισχύ την Κυριακή, φέρνοντας ανακούφιση στον ταλαιπωρημένο και πεινασμένο πληθυσμό της Γάζας, καθώς και στους αιχμαλώτους που έχουν συλληφθεί και κρατούνται στον θύλακα για περισσότερους από 15 μήνες. Η συμφωνία πρέπει ακόμη να εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ και τα μέλη του κυβερνητικού συνασπισμού του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, με την ψηφοφορία να αναμένεται την Πέμπτη.
Στην πρώτη φάση της εκεχειρίας, ο ισραηλινός στρατός θα αποσυρθεί από ορισμένες περιοχές της Γάζας, επιρέποντας την εισροή βοήθειας και την ανταλλαγή των ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς με Παλαιστίνιους που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές.
Οι πρώτες έξι εβδομάδες της συμφωνίας αναμένεται να περιλαμβάνουν την απελευθέρωση 33 ομήρων.
Η επόμενη φάση, η οποία βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση, θα φέρει την απελευθέρωση όλων των ομήρων, την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα και την μόνιμη κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με όσα έχει γνωστοποιήσει η αμερικανική πλευρά.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι πιστεύουν ότι 98 όμηροι παραμένουν στη Γάζα και ότι περίπου 60 είναι ακόμη ζωντανοί.
Η διεθνής κοινότητα
Παγκόσμιοι ηγέτες και επικεφαλής διεθνών οργανώσεων πανηγύρισαν την Τετάρτη την συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες χαιρέτισε τη συμφωνία και προέτρεψε να εφαρμοστεί πλήρως, ενώ ο ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς ανέφερε στα κοινωνικά δίκτυα ότι «η ειρήνη είναι το καλύτερο φάρμακο»!
Φωτορεπόρτερ και χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε όλο τον κόσμο κατέγραψαν πανηγυρισμούς μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός, από την Τύνιδα έως το Βερολίνο, καθώς και τη Ραμάλα στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας.
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου σερ Κιρ Στάρμερ ζήτησε ένα «μόνιμα καλύτερο μέλλον» για την περιοχή μέσω μιας ενδεχόμενης λύσης δύο κρατών. Το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας δήλωσε ότι ελπίζει ότι η συμφωνία θα οδηγήσει σε μόνιμο τερματισμό του πολέμου και ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Ελ Σίσι, διαμεσολαβητής της συμφωνίας, χαιρέτισε την επίτευξή της «μετά από περισσότερο από ένα χρόνο επίπονων προσπαθειών».
«Με τη συμφωνία αυτή, υπογραμμίζεαι η επείγουσα ανάγκη να διευκολυνθεί η ταχεία παράδοση κρίσιμης ανθρωπιστικής βοήθειας στον λαό της Γάζας για την αντιμετώπιση της τρέχουσας καταστροφικής ανθρωπιστικής κρίσης, χωρίς κανένα εμπόδιο», δήλωσε ο Σίσι.
Η συμφωνία προκάλεσε ανάμεικτες αντιδράσεις στο Ισραήλ, σύμφωνα με την Washington Post. Ο πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ χαρακτήρισε την έγκριση της συμφωνίας «σωστή, σημαντική και αναγκαία». Oμως ο ακροδεξιός υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς απείλησε να αποχωρήσει από την κυβέρνηση συνασπισμού του Νετανιάχου εάν ο πόλεμος δεν συνεχιστεί «σε πλήρη κλίμακα», χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «κακή και επικίνδυνη».
Η Χαμάς, σε ανακοίνωσή της, ανέφερε ότι η συμφωνία ήταν αποτέλεσμα της «θρυλικής ανθεκτικότητας» των Παλαιστινίων και ευχαρίστησε την Αίγυπτο και το Κατάρ για τον ρόλο τους ως διαμεσολαβητές.