Λίγες στιγμές πριν οι κορυφαίοι παίκτες πόλο του κόσμου ετοιμάζονταν να αγωνιστούν στο πιο σημαντικό τουρνουά του σπορ στον κόσμο, τα αστέρια από δύο αντίπαλες ομάδες παρατάχθηκαν στο γήπεδο καβάλα, με το σφυρί του αθλήματος στο χέρι, για να αποτίσουν φόρο τιμής σε μια πρωταθλήτρια.
Το όνομά της ήταν Ντολφίνα Κουαρτετέρα. Ηταν ένας θρύλος στο Hall of Fame του πόλο της Αργεντινής και νικήτρια των πιο διάσημων βραβείων για άλογα στο άθλημα: ευκίνητη, εκρηκτική αλλά και πειθήνια, φοράδα με αντοχές και δύναμη να ξεπεράσει και να τρέξει γρηγορότερα από κάθε ανταγωνιστή της. Σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη της, τον παγκοσμίου φήμης παίκτη του πόλο Αδόλφο Καμπιάσο, «ήταν ιδιοφυΐα, ο Μέσι και ο Μαραντόνα του σπορ».
Η Κουαρτετέρα δεν ήταν παρούσα στο εφετινό πρωτάθλημα πόλο της Αργεντινής. Πέθανε τον περασμένο Μάιο, σε ηλικία 22 ετών. Αλλά οι τέσσερις εκπρόσωποι της πρωταθλήτριας ομάδας Λα Ντολφίνα –ανάμεσά τους ο Καμπιάσο και ο γιος του– καβαλούσαν άλογα που έμοιαζαν ακριβώς με αυτήν, με τον ίδιο πλούσιο καφετί χρωματισμό και μια πινελιά λευκού στη μύτη.
«Η Κουαρτετέρα ήταν η φοράδα που σημάδεψε την καριέρα του Αδολφίτο, αυτή που μας έκανε να τρέμουμε και να συγκινούμαστε σε τόσους πολλούς τελικούς, αυτή της οποίας τα τρεξίματα και τα συστήματα παραμένουν στη μνήμη όλων» είπε ο εκφωνητής, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Washington Post, «μέχρι ο ιδιοκτήτης της αποφασίσει να την πολλαπλασιάσει. Οι κλώνοι της και τα παιδιά των κλώνων της είναι παρόντες αυτή τη στιγμή στο γήπεδο, και στις δύο ομάδες».
Αυτό το φουτουριστικό πείραμα ξεκίνησε το 2006, όταν ο αγαπημένος επιβήτορας του Καμπιάσο, Αϊκεν Κούρα, έφυγε κουτσαίνοντας από το γήπεδο. Εγινε σαφές ότι το άλογο διένυε τις τελευταίες ημέρες της ζωής του. Ο ιδιοκτήτης του είχε, λοιπόν, μια ιδέα: ζήτησε από έναν κτηνίατρο να σώσει μερικά από τα κύτταρα του δέρματος του Κούρα.
Είχε περάσει ήδη μια δεκαετία από τη γέννηση της προβατίνας Ντόλι, του πρώτου κλωνοποιημένου θηλαστικού στον κόσμο. Επιστήμονες στην Ιταλία είχαν κλωνοποιήσει το πρώτο άλογο το 2003 και η εμπορική βιομηχανία κλωνοποίησης αλόγων είχε φτάσει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Καμπιάσο αποφάσισε να το ρισκάρει. Ανέθεσε σε ένα εργαστήριο του Τέξας να κλωνοποιήσει τον Αϊκεν Κούρα, και μετά την Ντολφίνα.
Αυτό που ξεκίνησε ως μια προσπάθεια να απαθανατιστούν οι πρωταθλητές έχει μετατραπεί πλέον σε μια τεράστια βιομηχανία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων. Ο νέος πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέ Μιλέι, ο οποίος έχει τέσσερις κλώνους του αείμνηστου σκύλου του, κάλεσε πρόσφατα έναν εξέχοντα ειδικό στην κλωνοποίηση για να ηγηθεί της κορυφαίας δημόσιας επιστημονικής υπηρεσίας της χώρας.
Οι δυνατότητες αυτού του πειράματος –αλλά και οι πιθανοί μακροπρόθεσμοι κίνδυνοί του– δεν έχουν γίνει ακόμη πλήρως κατανοητές. Αλλά ο βαθμός στον οποίο αυτή η χώρα, με πραγματική μανία για το πόλο, έχει ήδη μεταμορφώσει θεμελιωδώς το άθλημα και τη φύση της εκτροφής αλόγων ήταν εμφανής στο γήπεδο του Argentine Open, που διεξήχθη στη γειτονιά Παλέρμο του Μπουένος Αϊρες στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου.
Καθώς οι παίκτες και τα άλογα-κλώνοι παρακολουθούσαν ένα βίντεο μοντάζ να μνημονεύει την αείμνηστη πρωταθλήτρια φοράδα, το όνομά της άστραψε στην φωτεινή οθόνη του σταδίου. «Ντολφίνα Κουαρτερέρα», έγραφε. «3 Φεβρουαρίου 2001-∞».
Η εταιρεία βιοτεχνολογίας Kheiron Biotech, στο Μπουένος Αϊρες, κλωνοποιεί περίπου 100 άλογα ετησίως –περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη στον κόσμο–, συμπεριλαμβανομένων περίπου 10 κλώνων της Κουαρτερέρα. Το επόμενο έτος η εταιρεία αναμένει να διπλασιάσει την παραγωγή της.
Αν και οι κλώνοι εξακολουθούν να μην επιτρέπονται στις ιπποδρομίες, τα άλογα κορυφαίας κατηγορίας πωλούνται για πάνω από 1 εκατ. δολάρια στα καλύτερα κλαμπ πόλο της Αργεντινής, σε αναβάτες αντοχής της Μέσης Ανατολής και σε ιππείς που κάνουν άλματα επίδειξης σε όλον τον κόσμο.
Από πολλές απόψεις, είναι λογικό η συγκεκριμένη χώρα της Λατινικής Αμερικής να γίνει ηγέτης στην κλωνοποίηση αλόγων. Εκτός από το παγκοσμίου φήμης επίπεδό της στον χώρο του πόλο, διαθέτει ανεκτικούς κανονισμούς, έναν εξελιγμένο τομέα βιοτεχνολογίας και μεγάλες γεωργικές εκτάσεις.
Η Αργεντινή είναι επίσης μια από τις κορυφαίες χώρες εξαγωγής κρέατος αλόγου παγκοσμίως. Για να φτιάξουν ένα έμβρυο κλώνο οι επιστήμονες χρειάζονται ωάρια που εξάγονται από ωοθήκες αλόγων – και βρίσκουν πολλά στα σφαγεία της χώρας.
Στην αρχή, η κλωνοποίηση αλόγων αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό από πολλούς στη βιομηχανία του πόλο και με απόλυτη φρίκη από άλλους, που την είδαν ως έργο επιστημονικής φαντασίας. Οι ηθικολόγοι της επιστήμης εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι τα κλωνοποιημένα άλογα προσφέρουν αγωνιστικό πλεονέκτημα σε ένα άθλημα που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την απόδοση του αλόγου.
Ομως την τελευταία δεκαετία ολόκληρη η βιομηχανία πόλο αναγκάστηκε να συμμετάσχει στη διαδικασία. Ακόμη και ένας από τους πρώτους και βασικούς επικριτές της κλωνοποίησης αλόγων στο αργεντίνικο πόλο, ο σύλλογος Ελερστίνα, έχει πια τους δικούς του κλώνους.