Ενα ισχυρό «νάιν» είναι το λακωνικό αλλά απολύτως σαφές μήνυμα που στέλνει ο ευρωπαϊκός Νότος σε Βρυξέλλες και Βερολίνο. Και είναι η πρώτη φορά που οι «φτωχοί της Μεσογείου» έχουν το πάνω χέρι…
Η πρόταση της Κομισιόν να της εκχωρηθεί η εξουσία της κεντρικής διανομής του φυσικού αερίου σε όλα τα κράτη-μέλη δεν βρίσκει θετική ανταπόκριση στις μεσογειακές χώρες, καθώς φαίνεται πως ουδεμία εξ αυτών (και όχι μόνο) αμφιβάλει ότι η πρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα σχέδιο σωτηρίας της Γερμανίας σε περίπτωση που η Ρωσία κλείσει τη στρόφιγγα του Nord Stream.
Οι υπουργοί της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Κύπρου, της Ελλάδας αλλά και της Πολωνίας απέρριψαν με κατηγορηματικό τρόπο και συνοπτικές διαδικασίες το σχέδιο της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν για υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Αύγουστο έως τον Μάιο.
Κοινοτικοί παράγοντες αφού έκαναν τους απαραίτητους μαθηματικούς υπολογισμούς, αποφάνθηκαν ότι στην παρούσα φάση δεν υπάρχουν αρκετές ψήφοι για να περάσουν οι νέοι κανόνες (για να εγκριθούν απαιτείται ειδική πλειοψηφία – 15 χώρες που εκπροσωπούν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ).
Οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης πρόκειται να συζητήσουν την πρόταση και τη διαφαινόμενη χειμερινή κρίση φυσικού αερίου κατά τη συνάντησή τους την ερχόμενη Τρίτη, αλλά μέχρι τότε η πρόταση της Επιτροπής ίσως να είναι ήδη ένα καμένο χαρτί. Κάτι που σημαίνει ότι για πρώτη φορά η Γερμανία μπορεί να δει να μην περνάει το δικό της…
Οι εποχές που οι Νότιοι εκλιπαρούσαν τους «φειδωλούς» του Βορρά για οικονομική ρευστότητα και δάνεια, έχουν περάσει. Αυτοί έχουν πρόσβαση σε μη ρωσικό φυσικό αέριο και δεν είναι πρόθυμοι να το μοιραστούν. Είναι οι «φειδωλοί» της παρούσας κρίσης, θα έλεγε κάποιος παρατηρητής, ή έστω εκείνοι που μπορούν να θέτουν τους όρους.
Γερμανική επίκληση στην «αλληλεγγύη»
Ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ επέκρινε τις χώρες που εκφράζουν αντιρρήσεις επικαλούμενος την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. «Πρέπει να εξοικονομήσουμε ενέργεια στην Ευρώπη, και κυρίως φυσικό αέριο. Και αυτό σημαίνει επίσης ότι οι χώρες που δεν επηρεάζονται άμεσα από τις μειώσεις του φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα πρέπει να βοηθήσουν άλλες χώρες», δήλωσε.
«Ας πούμε ότι μειώνουμε κατά 15% τη χρήση φυσικού αερίου. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πηγαίνει περισσότερο φυσικό αέριο στη Γερμανία», δήλωσε ο Κώστας Σκρέκας και σχολίασε πως «είναι περίεργο το ότι η Επιτροπή έκανε αυτή την ανακοίνωση χωρίς προηγούμενη διαβούλευση».
«Είμαστε εντελώς αντίθετοι» ήταν η αντίδραση του πορτογάλου ομολόγου του υπουργού Ενέργειας, Ζοάο Γκαλάμπα, ενώ η ισπανίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα, κατήγγειλε το σχέδιο των Βρυξελλών ως «ούτε το πιο αποτελεσματικό, ούτε το πιο αποδοτικό, ούτε το πιο δίκαιο».
Αρνητικά είναι και τα νησιωτικά κράτη-μέλη της ΕΕ καθώς, όπως τόνισε κύπριος αξιωματούχος, όσο δεν είναι συνδεδεμένες με το κεντρικό ευρωπαϊκό δίκτυο δεν μπορούν να στέλνουν πολύτιμο φυσικό αέριο στους ηπειρωτικούς εταίρους.
Επιστολή με πολλές υπογραφές
Ο Κώστας Σκρέκας δήλωσε ότι ο ίδιος και η Ριμπέρα συνυπογράφουν επιστολή αντίδρασης την οποία εκτιμά ότι εκφράζει και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπως το Παρίσι, η Ρώμη, η Βαλέτα και η Μπρατισλάβα. Η Μαδρίτη επιβεβαιώνει το γεγονός καθώς και ότι υπάρχει ανοιχτή γραμμή με Ιταλία, Γαλλία και άλλες χώρες οι οποίες ωστόσο κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους.
Στο αντίθετο μπλοκ, αυτό του Βερολίνου έχουν συνταχθεί μέχρι στιγμής η Δανία, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο.
Σύμφωνα με τους κανόνες ψηφοφορίας, ακόμη και αν η Γαλλία είναι υπέρ, η πρόταση της Κομισιόν θα απορριφθεί αν η Ιταλία συνταχθεί με τους γείτονές της. Αυτό ουδείς μπορεί να το προβλέψει, δεδομένου ότι η κατάρρευση της κυβέρνησης Ντράγκι θολώνει το τοπίο, αν και αρχικά η Ρώμη δήλωνε δυσαρεστημένη για τους κανόνες που προωθούν οι Βρυξέλλες.
Ο χρόνος πιέζει αφόρητα την ευρωπαϊκή ηγεσία, καθώς σε περίπτωση που η Ιταλία απαντήσει αρνητικά, πρέπει οι υπηρεσίες των Βρυξελλών να σχεδιάσουν άμεσα ένα μοντέλο που θα κάμψει τις αντιστάσεις και θα εξασφαλίσει το «ναι» αρκετών χωρών στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ενέργειας την επόμενη Τρίτη.