Οι ιθαγενείς Μαρούμπο ζουν εδώ και εκατοντάδες χρόνια απομονωμένοι από τον έξω κόσμο και τον πολιτισμό, σε μικρές καλύβες κατά μήκος του ποταμού Ιτούι, στο δάσος του Αμαζονίου. Τελικά, τον περασμένο Σεπτέμβριο ο πολιτισμός τούς επισκέφθηκε υπό μορφήν διαδικτύου υψηλής ταχύτητας Starlink του Ελον Μασκ. Το αποτέλεσμα είναι εξίσου εντυπωσιακό όσο και αποκαρδιωτικό.
Η κοινότητα αγκάλιασε αμέσως την τεχνολογία, όπως γράφει η Telegraph, ιδιαίτερα τη σωτήρια ικανότητα που τους προσέφερε να καλούν αμέσως για βοήθεια όταν αντιμετωπίζουν περιστατικά όπως δαγκώματα δηλητηριωδών φιδιών, καθώς και τη δυνατότητα να διατηρούν επαφή με μακρινούς συγγενείς τους. Αυτή είναι η καλή πλευρά.
Από τότε, όμως, που μια ομάδα ανδρών έφτασε στο στρατόπεδο με κεραίες δεμένες στην πλάτη τους για να συνδέσουν την απομακρυσμένη φυλή των 2.000 ανθρώπων στο διαδίκτυο, υπήρξαν και κάποιες πολύ λιγότερο επιθυμητές συνέπειες.
Τα μέλη της φυλής έχουν γίνει «τεμπέληδες», επισημαίνουν οι παρατηρητές, και ξαπλώνουν σε αιώρες όλη μέρα κολλημένοι στα τηλέφωνά τους για να κουτσομπολεύουν στο WhatsApp ή να συνομιλούν με αγνώστους στο Instagram.
Επίσης, έχουν ήδη υπάρξει αρκετές αναφορές για νεαρούς άνδρες που επιδίδονται σε επιθετική σεξουαλική συμπεριφορά μετά την έκθεσή τους στην πορνογραφία, είπε στους New York Times ο Αλφρέντο Μαρούμπο, ηγέτης της ένωσης των χωριών των Μαρούμπο.
Νεαροί άνδρες που έχουν μεγαλώσει σε μια κουλτούρα όπου ακόμη και ένα δημόσιο φιλί θεωρείται σκανδαλώδες, μοιράζονται πλέον πορνογραφικά βίντεο μεταξύ τους σε ομαδικές συνομιλίες, είπε, προσθέτοντας: «Ανησυχούμε ότι οι νέοι θα θέλουν να δοκιμάσουν αυτά που βλέπουν».
Ο Αλφρέντο προειδοποίησε επίσης ότι τα μέλη της φυλής έχουν σταματήσει να μιλούν στις οικογένειές τους από τότε που απέκτησαν πρόσβαση στο διαδίκτυο.
«Τα πράγματα έχουν χειροτερέψει»
Ο πρεσβύτερος της φυλής, Τσαϊνάμα Μαρούμπο, 73 ετών, ανέφερε πως, ενώ όλοι «ήταν χαρούμενοι» όταν έφτασε το διαδίκτυο, «τώρα τα πράγματα έχουν χειροτερέψει. Οι νέοι έχουν τεμπελιάσει λόγω του διαδικτύου και μαθαίνουν τους τρόπους των λευκών ανθρώπων».
Ο Καΐπα Μαρούμπο, πατέρας τριών παιδιών, είπε ότι ανησυχούσε για τα παιδιά του που έπαιζαν βιντεοπαιχνίδια, φοβούμενος ότι μπορεί να θέλουν να μιμηθούν την επιθετικότητα που βλέπουν σε αυτά.
Ενας άλλος ηγέτης της φυλής, ο Ενόκε Μαρούμπο, 40 ετών, είπε ότι η φυλή έχει αρχίσει να περιορίζει τις ώρες πρόσβασης των μελών στο διαδίκτυο επειδή η εισαγωγή του στη ζωή τους έχει «αλλάξει τόσο πολύ την καθημερινότητα, που πλέον είναι επιζήμιο».
Τα μέλη μπορούν να περιηγούνται στο διαδίκτυο για δύο ώρες το πρωί και πέντε ώρες το απόγευμα και όλη την ημέρα τις Κυριακές. «Στο χωριό μας, αν δεν κυνηγάς, δεν ψαρεύεις και δεν φυτεύεις, δεν τρως» τόνισε ο Ενόκε.
Ο Ενόκε συνεργάστηκε με τη βραζιλιάνα ακτιβίστρια Φλόρα Ντούτρα προκειμένου να φέρει το διαδίκτυο στη φυλή. Επικοινώνησαν με την αμερικανίδα φιλάνθρωπο Αλισον Ρένο, η οποία φέρεται να δώρισε 20 μονάδες Starlink στη φυλή των Μαρούμπο.
Το Starlink του Μασκ κατέχει το 60% των περίπου 7.500 δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη και έχει συμβάλει στη σύνδεση ορισμένων από τα πιο δυσπρόσιτα μέρη στον κόσμο. Η τεχνολογία του διατέθηκε για πρώτη φορά στη Βραζιλία το 2022, αλλά έφτασε στις πιο απομακρυσμένες περιοχές του Αμαζονίου μόλις πέρυσι.
Η περιοχή όπου ζουν οι Μαρούμπο υπήρξε το τελευταίο σύνορο της σύγκρουσης των πολιτισμών που ξεκίνησε το 1492, όταν οι Ευρωπαίοι άρχισαν να φτάνουν μαζικά στην Αμερική, κατακτώντας δια της βίας τους αυτόχθονες πληθυσμούς και συντρίβοντάς τους με την ανώτερη τεχνολογία τους – κατά βάση στρατιωτική.
Χάρη στην πυκνή βλάστηση και το τεράστιο μέγεθός του, το μεγαλύτερο τροπικό δάσος παγκοσμίως παρέμεινε αποκομμένο από τον έξω κόσμο μέχρι την έκρηξη του εμπορίου καουτσούκ, στα τέλη του 19ου αιώνα.
Tις τελευταίες δεκαετίες, η αναζήτηση για πετρέλαιο, ξυλεία και γη για κτηνοτροφία έχει φέρει όλο και περισσότερες απομονωμένες φυλές σε επαφή με τον έξω κόσμο, για πρώτη φορά. Αυτό τους παρείχε και τα οφέλη της νεωτερικότητας, όπως το διαδίκτυο και η Δυτική ιατρική.
Αλλά κάποιοι υποφέρουν από νέες ασθένειες στις οποίες δεν έχουν ανοσία, καθώς και από αλκοολισμό, ρατσισμό, σεξουαλική εκμετάλλευση, υποδούλωση και σφαγές.
Σε ολόκληρο τον Αμαζόνιο, οι παραδοσιακοί πολιτισμοί κατατρώγονται πλέον από τον Δυτικό υλισμό. Η διαδικασία είναι ορατή σε πόλεις της ζούγκλας σε ολόκληρη τη λεκάνη του Αμαζονίου, όπου οι αυτόχθονες κάτοικοι καταναλώνουν μετά μανίας χολιγουντιανές ταινίες δράσης, μεξικανικές τηλενουβέλες και ποδόσφαιρο της Premier League.
Η 42χρονη Ταμά Σέι Μαρούμπο, η πρώτη γυναίκα αρχηγός της φυλής, είπε ότι ανησυχεί ότι οι παραδόσεις της φυλής της θα χαθούν, καθώς οι νέοι «απλώς θέλουν να περνούν όλο το απόγευμα στα τηλέφωνά τους».
Από την άλλη πλευρά, οι Μαρούμπο μπορούν τώρα να ζητούν άμεση ιατρική βοήθεια, αντί να αποστέλλουν ραδιοφωνικών σημάτων μεταξύ των χωριών και να περιμένουν έως ότου αυτά φτάσουν στις Αρχές.
Ο Ενόκε κατέληξε ότι αυτό «έχει ήδη σώσει ζωές» και πως «το διαδίκτυο θα μας φέρει πολύ περισσότερα οφέλη παρά κακό. Οι ηγέτες ήταν ξεκάθαροι. Δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς το διαδίκτυο».