Η Ρωσία και η Ουκρανία έχουν καταγράψει σημαντική πρόοδο σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο 15 σημείων το οποίο περιλαμβάνει κατάπαυση του πυρός και απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων, με την προϋπόθεση η Ουκρανία να διακηρύξει την ουδετερότητά της και να αποδεχθεί «οροφές» στις ένοπλες δυνάμεις της.
Επιπλέον η Ουκρανία πρέπει να αποσύρει το ενδιαφέρον της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να υποσχεθεί ότι δεν θα φιλοξενεί στο έδαφος της ξένα στρατεύματα ή οπλισμό ξένων δυνάμεων σε αντάλλαγμα για προστασία από συμμάχους της όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Τουρκία.
Ανθρωποι με γνώση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας αναφέρουν στους Financial Times ότι το σχέδιο συζητήθηκε για πρώτη φορά τη Δευτέρα. Από τη Μόσχα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, ανέφερε ότι είναι πολύ νωρίς να αποκαλυφθεί οποιαδήποτε σειρά πιθανών συμφωνιών μεταξύ Μόσχας και Κιέβου για την επίλυση του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο σύμβουλος του προέδρου Βολοντίμι Ζελένσκι, Μιχαήλο Ποντόλιακ, είπε στους FT ότι η συμφωνία θα πρέπει να προβλέπει την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από όλα τα ουκρανικά εδάφη που κατέλαβαν μετά τις 24 Φεβρουαρίου. Σε αυτά περιλαμβάνονται περιοχές στα νότια και τα ανατολικά, όπως και γύρω από το Κίεβο.
Ο Ποντόλιακ είπε ακόμη ότι η Ουκρανία «οπωσδήποτε θα διατηρήσει τον στρατό της» και επισήμανε ότι η παρουσία των ξένων δυνάμεων είναι στην πράξη μη-θέμα γιατί ήδη απαγορεύεται και δια νόμου.
Επιπλέον οι πηγές των FT λένε ότι διασφαλίζεται στη συμφωνία το καθεστώς της ρωσικής γλώσσας στην Ουκρανία. Η Ρωσία είχε δικαιολογήσει την εισβολή της λέγοντας ότι αφορά την «προστασία» των ρωσοφώνων από την «γενοκτονία» που υφίστανται από τους «νεοναζί». «Τα ανθρωπιστικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων και των γλωσσικών, συζητούνται μόνο μέσα από το πρίσμα των αποκλειστικών συμφερόντων της Ουκρανίας», λέει ο προεδρικός σύμβουλος.
Οι δυτικές εγγυήσεις για την ασφάλεια της Ουκρανίας και η αποδοχή τους από τη Μόσχα ενδέχεται να αποδειχθούν το μεγαλύτερο εμπόδιο για την όποια συμφωνία. Εξάλλου υπάρχει και η συμφωνία του 1994, με την οποία η Ουκρανία δέχτηκε να παραχωρήσει στη Ρωσία τα πυρηνικά της και έλαβε εγγυήσεις ασφαλείας από δυτικές χώρες, τις οποίες απλώς αγνόησε η Μόσχα κατά την εισβολή της.
Δεύτερο πρόβλημα, τι θα συμβεί με τις περιοχές που κατέλαβε η Ρωσία το 2014, τη Κριμαία και το Ντονμπάς που είναι στα χέρια των ρωσόφωνων. Η Κριμαία και η τύχη της είναι βέβαια το μεγαλύτερο «αγκάθι». Η Ρωσία απαιτεί να αναγνωρίσει η Ουκρανία την προσάρτηση (να δεχτεί δηλαδή ότι έχασε αυτό το έδαφός της) όπως και να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των δύο περιοχών στο Ντονμπάς.
Η Ουκρανία μέχρι στιγμής αρνείται να συμφωνήσει σε αυτό το αίτημα, αλλά, σύμφωνα με τον Ποντολιάκ, είναι πρόθυμη να διαχωρίσει τα ζητήματα. «Τα διαφιλονικούμενα εδάφη και οι εμπόλεμες ζώνες είναι ένα ξεχωριστό θέμα. Μέχρι στιγμής, συζητάμε για την αποχώρηση από τα εδάφη που κατελήφθησαν αφότου ξεκίνησε η στρατιωτική επιχείρηση στις 24 Φεβρουαρίου», επισήμανε.
Χθες, ο Ποντόλιακ έλεγε ότι οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται δύσκολα, αλλά υπάρχει έδαφος για συμβιβασμό – χωρίς φυσικά να δώσει πολλές λεπτομέρειες. Ο εκπρόσωπος του Βλαντίμιρ Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε την Τετάρτη στους δημοσιογράφους ότι η ουδετερότητα της Ουκρανίας, στα πρότυπα της Αυστρίας ή της Σουηδίας, είναι πιθανή.
Αν και η Μόσχα μιλά και αυτή για πρόοδο στις συνομιλίες, οι Ουκρανοί παραμένουν σκεπτικοί για το αν ο Πούτιν επιθυμεί την ειρήνη (λέει ότι η χώρα του θα πετύχει όλους τους στόχους της) και ανησυχούν ότι η Ρωσία αγοράζει χρόνο για ανασύνταξη των δυνάμεων και διεξαγωγή νέας επίθεσης.