Ενοπλοι της φιλοϊρανικής Χεζμπολάχ στα σύνορα Λιβάνου - Συρίας (φωτογραφία αρχείου) | REUTERS/Ali Hashisho
Επικαιρότητα

Φρένο από την Τεχεράνη στις επιθέσεις φιλοϊρανικών οργανώσεων κατά αμερικανικών στόχων

Το Ιράν δεν θέλει να επεκταθεί ο πόλεμος εκτός Γάζας και έχει στείλει μήνυμα στους ενόπλους που έχει υπό τον έλεγχό του στη Μέση Ανατολή να σταματήσουν να επιτίθενται εναντίον στρατευμάτων των ΗΠΑ. Μόνο οι Χούθι δεν έχουν υπακούσει τις δύο τελευταίες εβδομάδες
Protagon Team

Το Ιράν δεν θέλει να επεκταθεί η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή και ζητά από την Χεζμπολάχ και τις υπόλοιπες φιλοϊρανικές οργανώσεις στην περιοχή να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση απέναντι στις αμερικανικές δυνάμεις.

Oπως γράφει η Washington Post, ο πόλεμος στη Γάζα και οι δεκάδες επιθέσεις πολιτοφυλακών σε αμερικανικά στρατεύματα αποτελούν μεγάλη πρόκληση για την Τεχεράνη.

Λιβανέζοι και ιρακινοί αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι παρασκηνιακά, το ιρανικό καθεστώς εφιστά την προσοχή των οργανώσεων αυτών για να μην φύγει εκτός ελέγχου η κατάσταση.

Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι η πίεση της Τεχεράνης φαίνεται να έχει αποτέλεσμα. Oι πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από το Ιράν στο Ιράκ και τη Συρία δεν είχαν επιτεθεί στις αμερικανικές δυνάμεις για περισσότερες από 15 ημέρες, μια ασυνήθιστη ηρεμία από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα τον Οκτώβριο.

Οι ένοπλοι δεν αντέδρασαν ακόμη και μετά την επίθεση με drone των ΗΠΑ στη Βαγδάτη, που σκότωσε έναν ανώτερο αξιωματούχο της Κατάεμπ Χεζμπολάχ, οργάνωσης που συμμετείχε στην επίθεση κατά αμερικανικής βάσης στην Ιορδανία.

«Το Ιράν μπορεί να συνειδητοποίησε ότι τα συμφέροντά του δεν εξυπηρετούνται επιτρέποντας στους πληρεξουσίους του την απεριόριστη δυνατότητα να επιτίθενται στις δυνάμεις των ΗΠΑ και του συνασπισμού», δήλωσε ένας αμερικανός αξιωματούχος στην Post.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει υιοθετήσει μια παρόμοια προσεκτική προσέγγιση με το Ιράν. Αμερικανικές επιθέσεις πλήττουν φιλοϊρανικούς στόχους σε Συρία και Ιράκ, αλλά όχι στο Ιράν.

Το Ιράν έχει στείλει στρατιωτικούς ηγέτες και διπλωμάτες σε όλη την περιοχή για να συναντηθούν με τοπικούς αξιωματούχους και μέλη πολιτοφυλακής.

«Το Ιράν κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να αποτρέψει την επέκταση του πολέμου», δήλωσε ιρακινός αξιωματούχος, που διατηρεί στενούς δεσμούς με δυνάμεις οι οποίες υποστηρίζονται από το Ιράν.

Μέρες αφότου η Κατάεμπ Χεζμπολάχ ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση που σκότωσε τους τρεις εφέδρους του στρατού των ΗΠΑ, ένας ιρανός στρατιωτικός διοικητής προσγειώθηκε στη Βαγδάτη τον περασμένο μήνα για να συναντηθεί με τους ηγέτες της οργάνωσης. Ο διοικητής πίεσε την οργάνωση να εκδώσει μια δήλωση αναστολής των επιθέσεων σε στόχους των ΗΠΑ.

Οι διοικητές της ήταν δυσαρεστημένοι με την αναστολή, είπε ο ιρακινός αξιωματούχος, αλλά συμφώνησαν με το αίτημα της χώρας που έχει εκπαιδεύσει και εξοπλίσει τις δυνάμεις τους.

Οι υποστηριζόμενες από το Ιράν ομάδες σχηματίζουν τον αυτοαποκαλούμενο «άξονα αντίστασης», μια χαλαρή συμμαχία ένοπλων πολιτοφυλακών που περιλαμβάνει τη Χαμάς στη Γάζα, τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο, τους Χούθι στην Υεμένη και την Κατάεμπ Χεζμπολάχ στο Ιράκ και τη Συρία.

Η Τεχεράνη τις χρησιμοποιεί για να εξαπλώσει την επιρροή της σε όλη την περιοχή και να χρησιμεύσει ως μια γραμμή άμυνας ενάντια στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ.

Αν και χρηματοδοτούνται και εκπαιδεύονται από το Ιράν, οι ομάδες λειτουργούν ανεξάρτητα και εκτός του επίσημου μηχανισμού ασφαλείας της Τεχεράνης. Η συμφωνία τούς επέτρεψε να προωθήσουν τους στόχους της ιρανικής πολιτικής, απομονώνοντας την Τεχεράνη από την άμεση ευθύνη -και πιθανά αντίποινα- για τις ενέργειές τους.

Οι ιρανοί απεσταλμένοι έχουν υιοθετήσει έναν μετρημένο τόνο, προειδοποιώντας ότι ο πόλεμος με το Ισραήλ θα διακινδύνευε πολύτιμα κέρδη στην περιοχή.

Ιρανοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν με μέλη της Χεζμπολάχ αυτόν τον μήνα στον Λίβανο. Ενα μέλος της Χεζμπολάχ συνόψισε το μήνυμα της Τεχεράνης: «Δεν επιθυμούμε να δώσουμε στον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου κανένα λόγο να ξεκινήσει έναν ευρύτερο πόλεμο στον Λίβανο ή οπουδήποτε αλλού».

Οσο για το Ιράκ, η ανανέωση της σύγκρουσης στο έδαφός του, κινδύνευε να ανατρέψει τη δυναμική πίσω από τις συνομιλίες για αποχώρηση του αμερικανικού στρατού από τη χώρα. Το Ιράν επιδιώκει εδώ και καιρό να απωθήσει τις δυνάμεις των ΗΠΑ από την περιοχή. Η Τεχεράνη θα θεωρούσε την αποχώρησή τους από το Ιράκ ως σημαντική νίκη.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει τη διάθεση να αποσύρουν ορισμένες δυνάμεις από το Ιράκ, αλλά προσθέτουν ότι η ιρακινή κυβέρνηση φαίνεται να ανησυχεί για την πλήρη αποχώρησή τους και φαίνεται να θέλει συνεχή βοήθεια για την αντιμετώπιση των υπολειμμάτων του Ισλαμικού Κράτους, σύμφωνα με την Washington Post.

«Σίγουρα, χαιρετίζω το γεγονός ότι οι επιθέσεις φαίνεται να έχουν σταματήσει», δήλωσε ο Κένεθ Φρανκ ΜακΚένζι, στην αμερικανική εφημερίδα, απόστρατος στρατηγός των Πεζοναυτών που επέβλεπε τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ σε όλη τη Μέση Ανατολή ως αρχηγός της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ από το 2019 έως το 2022.

«Αλλά, γνωρίζουμε από τη σκληρή εμπειρία ότι ο καθορισμός αποτρεπτικών μέτρων στη Μέση Ανατολή είναι κάτι που πρέπει να επανεξετάζεται και να ανανεώνεται συνεχώς», είπε. «Οι οργανώσεις στην περιοχή έχουν μικρή μνήμη για τέτοια πράγματα».

Ακόμα κι αν η Τεχεράνη έχει δώσει εντολή στους πληρεξουσίους της να παραιτηθούν, ο απόστρατος τόνισε: «Δεν σημαίνει ότι τους ελέγχει όλους. Πάντα θα υπάρχει κάποιος που δεν λαμβάνει το μήνυμα».