Ο Φρανκ Ζάπα κυκλοφόρησε στη σχετικά σύντομη ζωή του συνολικά 62 άλμπουμ.
Αλλα ήταν μέτρια, άλλα καλά, άλλα λιγότερο καλά, άλλα φοβερά αβαν-γκαρντ για το μέσο αυτί και άλλα πάλι εξαιρετικά «προσβάσιμα» για τον μέσο ακροατή.
Κανένα, όμως, δεν ήταν τόσο σημαντικό όσο το ντεμπούτο του.
Το «Hot Rats» («Καυτοί Αρουραίοι»;) κυκλοφόρησε στα τέλη του 1969 και έσκασε σαν βόμβα στη μουσική σκηνή της εποχής, που παρόλο που ήταν ήδη μαθημένη στους ηχητικούς πειραματισμούς του «υψηλού ζευγαριού» της ποπ, του Τζον Λένον και του Πολ Μακάρτνεϊ, εντούτοις δεν ήταν προετοιμασμένο ή έστω ελάχιστα υποψιασμένο για αυτό που θα άκουγε να ξεπετάγεται από τα αυλάκια του δίσκου.
«Κανένας ήχος δεν μοιάζει με το “Hot Rats”. Είναι ένα έργο τέτοιας φαντασίας, χιούμορ και ελευθερίας, που θα μπορούσε να προσελκύσει ισόποσα τόσο ένα παιδί όσο και έναν ενήλικα και το ίδιο έναν οπαδό της ροκ, έναν των μπλουζ ή εκείνον της πειραματικής μουσικής», σημειώνει εκτενές αφιέρωμα της Guardian.
Πράγματι, το συγκεκριμένο άλμπουμ εισήγαγε νέες τεχνικές καταγραφής, συνδύασε διαφορετικά μουσικά στυλ, έβγαλε ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα instrumentals (ορχηστρικά, χωρίς φωνητικά μέρη) κομμάτια της ψυχεδελικής εποχής, το επιβλητικό αν και παιχνιδιάρικο «Peaches En Regalia» και μάλιστα προανήγγειλε ένα νέο μουσικό είδος: την αβάν-γκαρντ.
Για να γιορτάσει όλες αυτές τις καινοτομίες και τον μισόν αιώνα «ζωής», το Zappa Trust, δηλαδή το καταπίστευμα που διαχειρίζεται την μουσική του κληρονομιά, κυκλοφορεί αυτές τις ημέρες ένα box-set με έξι συνολικά cd όπου μέσα εκεί έχει συγκεντρωθεί όλο το ηχητικό υλικό που σχετίζεται με το άλμπουμ.
Κυκλοφορεί επίσης και ένα μεγάλο βιβλίο με τίτλο «The Hot Rats Book», το οποίο επικεντρώνεται στις φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από τις ιστορικές πρόβες και ηχογραφήσεις του άλμπουμ.
Και ο γιος του Ζάπα, ο επίσης ταλαντούχος μουσικός Ντουίζιλ, πραγματοποιεί μια παγκόσμια περιοδεία, με τίτλο Hot Rats & Other Hot Stuff, τιμώντας την μουσική παρακαταθήκη που του άφησε ο πατέρας του, που πέθανε το 1993 χτυπημένος από τον καρκίνο του προστάτη.
«Με αυτό το box set, για πρώτη φορά εδώ και 50 χρόνια, ακούτε να απλώνεται μπροστά σας λεπτομερώς όλη η διαδικασία της σύνθεσης του κάθε τραγουδιού», δήλωσε στην βρετανική εφημεριδα ο Τζο Τράβερς, υπεύθυνος για τις εκδόσεις και τις κυκλοφορίες της τεράστιας μουσικής «δισκοθήκης» που φέρει την υπογραφή του Ζάπα.
Όπως αναφέρει η Guardian, ενώ πολλά box-sets άλλων συγκροτημάτων ή καλλιτεχνών διαθέτουν συνήθως κάποιες… ήπιες και ανώδυνες ηχητικά παραλλαγές στις επίσημες εκδοχές ενός τραγουδιού, (γι’ αυτό και πολλοί μουσικόφιλοι τα κατηγορούν ως «αρπαχτές» των δισκογραφικών εταιρειών), στο συγκεκριμένο κουτί με τα έξι cd συγκεντρώνονται σπάνια και συλλεκτικά «τζαμαρίσματα» και γενικά όλη η δημιουργική πορεία μέχρι το τελικό αποτέλεσμα.
«Όλη η μουσική διαδικασία από το άλφα έως το ωμέγα», σπεύδει να συμπληρώσει ο Ιαν Αντεργουντ, συνεργάτης και προσωπικός φίλος του Ζάπα καθώς και πολυοργανίστας που έπαιξε σχεδόν είκοσι όργανα μέσα σε αυτό το τόσο σημαντικό άλμπουμ.
«Μπορείτε να ακούσετε όλα αυτά τα πράγματα, τις μικρές λεπτομέρειες που οδηγούν στην ολοκλήρωση ενός κομματιού. Είναι επίσης ενδιαφέρον να δείτε τι ακριβώς δεν πήγε καλά και έχρηζε αλλαγής», συμπληρώνει.
Ποιος ήταν ο Φρανκ Ζάπα
Γεννήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου του 1940 στην Βαλτιμόρη των ΗΠΑ, πρωτότοκος γιος του ελληνοαραβικής καταγωγής καθηγητή Φράνσις Ζάπα και της Ιταλογαλλίδας Ρόουζ Μαρί Κόλιμορ.
Δεν πήγε ουδέποτε ωδείο και υπήρξε αυτοδίδακτος μουσικός ενώ δημιούργησε την πρώτη του μπάντα The Black-Outs στο λύκειο.
Την ίδια εποχή γνώρισε τον μετέπειτα συνεργάτη του και θρύλο της αμερικανικής αβάν-γκαρντ σκηνής Ντον βαν Βλίετ, τον οποίο βάφτισε ο ίδιος «Captain Beefheart», με τον οποίο έφτιαξε το συγκρότημα The Soots.
Το 1964 συμμετείχε στους Soul Giants και στην συνέχεια στους Τhe Mothers που αργότερα θα μετονομαστούν σε The Mothers of Invention.
Εκείνη τη χρονιά κυκλοφορεί το άλμπουμ «Freak Out!» από την MGM.
«Ποτέ δεν είχα την πρόθεση να γράψω μουσική ροκ. Πάντοτε ήθελα να συνθέσω πιο σοβαρή μουσική που να παίζεται σε συναυλιακούς χώρους, αλλά ήξερα ότι κανείς δεν θα θέλει να την παίξει. Έτσι, σκέφτηκα ότι αν ήταν να ακούσει ποτέ κανείς κάτι που εγώ συνέθεσα, θα έπρεπε να φτιάξω μια μπάντα και να παίξω ροκ. Έτσι ξεκίνησα», είπε εκείνην την περίοδο ο ίδιος ο Ζάπα.
Οι The Mothers διαλύονται προσωρινά και ο Ζάπα ξεκινά τη σύνθεση του σάουντρακ για το «200 Motels» ενώ ηχογραφεί ταυτόχρονα και το «Hot Rats».
Την δεκαετία του ’80 ο Ζάπα συγκρούστηκε με την Τίπερ Γκορ, σύζυγο του Αλ Γκορ, η οποία προήδρευε τότε μιας επιτροπής της Γερουσίας για να αντιμετωπίσει το ζήτημα των στίχων «με σεξουαλικό ή σατανιστικό περιεχόμενο».
Υπέρμαχος ων της ελευθερίας της έκφρασης, επιτέθηκε στην επιτροπή χαρακτηρίζοντας την πρότασή της για ετικέτες πάνω στα cd που θα περιγράφουν το περιεχόμενο πάνω στους δίσκους, ως έναν «αποτρόπαιο εκβιασμό της μουσικής βιομηχανίας».
Πέθανε στις 4 Δεκεμβρίου 1993, σε ηλικία 52 ετών, από καρκίνο του προστάτη στο σπίτι του στο Λος Άντζελες.