Ηταν τελικά φιλοναζιστής ο ηγέτης του γερμανικού δεξιού κόμματος Ελεύθεροι Ψηφοφόροι, Χούμπερτ Αϊγουάνγκερ, στα νιάτα του, ή όχι; | Karl-Josef Hildenbrand/Getty Images
Επικαιρότητα

Φιλοναζιστικό φυλλάδιο επισκιάζει τις εκλογές στη Βαυαρία

Πολιτικοί επικριτές του ζητούν την άμεση παραίτηση του βαυαρού αντιπροέδρου, μετά την παραδοχή του ότι, ως έφηβος, είχε βοηθήσει στη διανομή αντισημιτικού φυλλαδίου
Protagon Team

Ενα αντισημιτικό φυλλάδιο που κυκλοφόρησε σε ένα λύκειο στη νότια Γερμανία πριν από 35 χρόνια βρίσκεται στο επίκεντρο μιας πολιτικής καταιγίδας που επηρεάζει την προεκλογική εκστρατεία στη Βαυαρία – και σε όλη τη Γερμανία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico.

Ο Χούμπερτ Αϊβάνγκερ, αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομίας του μεγάλου και σημαντικού κρατιδίου της Βαυαρίας, στη νότια Γερμανία, παραδέχτηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο ότι συμμετείχε στη διανομή ενός αντισημιτικού φυλλαδίου ως μαθητής Γυμνασίου, στα τέλη της δεκαετίας του 1980.

Ο πολιτικός αντιμετωπίζει τώρα αυξανόμενες πιέσεις να απαντήσει σε ερωτήσεις, μαζί με εκκλήσεις για την παραίτησή του. Ο Αϊβάνγκερ είναι ηγέτης του δεξιού κόμματος Ελεύθεροι Ψηφοφόροι, το οποίο δραστηριοποιείται σε ολόκληρη τη Γερμανία, αλλά ιδιαίτερα στη Βαυαρία έχει αποκτήσει αυξανόμενη δημοτικότητα τις τελευταίες εβδομάδες – γεγονός που αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στον αρχηγό του.

Με τις εκλογές προγραμματισμένες για το κρατίδιο στις 8 Οκτωβρίου, οποιαδήποτε παρατεταμένη διαμάχη γύρω από τον πολιτικό θα μπορούσε να επηρεάσει όχι μόνο τη δημοτικότητα του κόμματός του, αλλά και τον πρωθυπουργό της Βαυαρίας, Μάρκους Σέντερ, της κεντροδεξιάς Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης (CSU). Το CSU κυβερνά σε συνασπισμό με τους Ελεύθερους Ψηφοφόρους – και πολλοί πιστεύουν ότι ο Σέντερ στοχεύει να κατέβει για καγκελάριος στο Βερολίνο.

Η γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung ανέφερε για πρώτη φορά την περασμένη Παρασκευή για το φυλλάδιο, το οποίο περιέγραφε έναν φανταστικό διαγωνισμό με τίτλο «Ποιος είναι ο μεγαλύτερος προδότης της πατρίδας;», με πρώτο βραβείο «μια ελεύθερη πτήση μέσω της καμινάδας του Αουσβιτς» – μια μακάβρια αναφορά στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου τουλάχιστον 1 εκατομμύριο Εβραίοι δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Παρά το γεγονός ότι ο Αϊβάνγκερ αρνείται κατηγορηματικά την ευθύνη για τη σύνταξη του κειμένου, λέγοντας ότι το θεωρεί «αηδιαστικό και απάνθρωπο», ο πολιτικός σάλος για το αντισημιτικό φυλλάδιο παίρνει τη μορφή χιονοστιβάδας.

«Εάν οι κατηγορίες εναντίον του Χούμπερτ Αϊβάνγκερ είναι αληθινές, ο Μάρκους Σέντερ πρέπει αμέσως να επισύρει συνέπειες και να απολύσει τον αναπληρωτή του» δηλώνει η Σάσκια Εσκεν, συναρχηγός του κεντροαριστερού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) του καγκελαρίου Ολαφ Σολτς, το οποίο βρίσκεται στην αντιπολίτευση στη Βαυαρία.

Ο Σολτς δήλωσε τη Δευτέρα μέσω εκπροσώπου του ότι το περιστατικό «πρέπει να διαλευκανθεί πλήρως και άμεσα», προσθέτοντας ότι ενδέχεται να υπάρξουν «πολιτικές συνέπειες». Ο Αϊβάνγκερ παραδέχτηκε το Σαββατοκύριακο ότι «ένα ή περισσότερα αντίγραφα» του φυλλαδίου βρέθηκαν στη σχολική του τσάντα εκείνη την εποχή, με αποτέλεσμα να επιβληθούν πειθαρχικά μέτρα εναντίον του.

Η παραδοχή γεννά ερωτήματα όπως γιατί κουβαλούσε το φυλλάδιο, πόσο στενά συμμετείχε στη διανομή του και γιατί δεν αρνήθηκε την ιδιοκτησία του όταν τον έπιασαν. «Ακόμη κι αν ο Αϊβάνγκερ δεν έγραψε ο ίδιος το φυλλάδιο, αλλά το έφερε μαζί του και το διένειμε, οι αηδιαστικές και απάνθρωπες διατυπώσεις του εντύπου επιτρέπουν να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τη νοοτροπία πίσω από τις ενέργειές του» είπε η Εσκεν του SPD.

Προσθέτοντας στις συνεχείς αμφιβολίες, η Süddeutsche Zeitung ανέφερε ότι πρώην δάσκαλοι είχαν αναγνωρίσει τον πολιτικό, ο οποίος ήταν τότε 17 ετών, ως συγγραφέα του φυλλαδίου, περιγράφοντάς τον ως «θαυμαστή των Ναζί». Η εφημερίδα επικαλέστηκε επίσης έκθεση εμπειρογνωμόνων, σύμφωνα με την οποία το φυλλάδιο πιθανότατα ήταν γραμμένο στην ίδια γραφομηχανή με ένα από τα σχολικά του δοκίμια.

Ο αδερφός του Αϊβάνγκερ, Χέλμουτ, ο οποίος είναι 11 μήνες μεγαλύτερος, ισχυρίστηκε σε δήλωσή του το Σαββατοκύριακο ότι ο ίδιος είχε γράψει το κείμενο επειδή ήταν «απόλυτα έξαλλος εκείνη την εποχή, γιατί είχα αποτύχει στη σχολική μου χρονιά». Ο Χέλμουτ προσπάθησε να αποστασιοποιηθεί από το «εξωφρενικό περιεχόμενο» του φυλλαδίου, για το οποίο λυπάται «πολύ» – αλλά τόνισε ότι, όπως και ο Χούμπερτ, ήταν ακόμη ανήλικος τότε.

Το Κεντρικό Εβραϊκό Συμβούλιο στη Γερμανία ανέφερε σε δήλωση ότι το φυλλάδιο «δεν μπορεί απλώς να απορριφθεί ως νεανικό αμάρτημα, καθώς πατά πάνω στη συζήτηση για τον εθνικοσοσιαλισμό, που είναι τόσο σημαντική για τη χώρα μας». Το γραφείο του Σέντερ συγκάλεσε ειδική συνεδρίαση της επιτροπής του κυβερνητικού συνασπισμού του την Τρίτη, όπου ο Αϊβάνγκερ θα κληθεί να απαντήσει σε ερωτήσεις.

Αν και δεν είναι σαφές κατά πόσο το περιστατικό θα επηρεάσει την απόδοση των Ελεύθερων Ψηφοφόρων του Αϊβάνγκερ στην κάλπη τον επόμενο μήνα, υπάρχει σίγουρα ο κίνδυνος αρνητικής επίδρασης στον Σέντερ και στο κόμμα του. Το CSU κινείται επί του παρόντος στο 39% – πολύ χαμηλότερα από το 45% που απολαμβάνει στη Βαυαρία. Οι Ελεύθεροι Ψηφοφόροι έλαβαν 11,6%  των ψήφων στις τελευταίες εκλογές του 2018, αλλά στα τέλη της περασμένης εβδομάδας οι δημοσκοπήσεις τους έφερναν στο 12-14%.

Οποιαδήποτε περαιτέρω μείωση των ποσοστών του CSU στις εκλογές του Οκτωβρίου στη Βαυαρία θα διαβρώσει τη θέση του Σέντερ σε μια πιθανή προσπάθειά του να διεκδικήσει την καγκελαρία με το κεντροδεξιό μπλοκ CDU/CSU της Γερμανίας απέναντι στον Σολτς στις γενικές εκλογές του 2025.