Δεκατέσσερις μήνες μετά την έναρξη της πανδημίας, η Ευρώπη βρίσκεται στη δίνη του τρίτου κύματος. Τα νοσοκομεία είναι γεμάτα, οι πιο μεταδοτικές μεταλλάξεις κυριαρχούν, ενώ η εκστρατεία εμβολιασμού συναντά συνεχώς εμπόδια και καθυστερεί δραματικά. Προσθέστε την κόπωση των πολιτών από τα συνεχή lockdown και την κακή οικονομική κατάσταση πολλών, και έχετε ένα δυστοπικό μείγμα που ανησυχεί ειδικούς και πολιτικούς.
Η Ευρώπη βιώνει μία πολύ δύσκολη άνοιξη, με τα κρούσματα, τις εισαγωγές στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ, καθώς και τους θανάτους να εμφανίζουν ανοδική τάση σε πολλές χώρες, όπως τονίζουν οι Financial Times.
Στη Γαλλία, ο πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ δήλωσε ότι «η επιδημία εξαπλώνεται γρήγορα και εξαπλώνεται παντού», ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωνε το τρίτο πανεθνικό lockdown.
Μέσα σε δύο εβδομάδες, ο αριθμός των κρουσμάτων στη χώρα αυξήθηκε κατά 55%, φθάνοντας περίπου τα 38.000 την ημέρα. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, η αύξηση στο Βέλγιο ήταν 95%, στη Γερμανία 75% και στην Ολλανδία 48%. Σε έναν βαθμό, αυτές οι αυξήσεις αντανακλούν το γεγονός ότι σε αυτές τις χώρες γίνονται περισσότερα διαγνωστικά τεστ.
Βασικός «πυροδότης» του τρίτου ευρωπαϊκού πανδημικού κύματος θεωρείται η ταχύτατη εξάπλωση της παραλλαγής Β.1.1.7 του κορονοϊού, που ανιχνεύθηκε αρχικά στην Αγγλία, πέρυσι. Από την άλλη πλευρά, η εικόνα της πανδημίας στην Ευρώπη εμφανίζει μία πολυπλοκότητα σε αυτήν τη χρονική συγκυρία, καθώς σε μερικές χώρες η κατάσταση βρίσκεται σε φάση επιδείνωσης, σε άλλες φαίνεται να έχει φθάσει σε μία κορύφωση, ενώ σε λιγότερες καταγράφεται πτωτική τάση.
Πάντως, η γενική εικόνα, όπως καταγράφεται στα γραφήματα με τους επιδημιολογικούς δείκτες, είναι ανοδική και αποκαλύπτει μία Ευρώπη που δίνει μάχη με το τρίτο κύμα. Η πληρότητα στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας αυξάνεται συνεχώς σε αρκετές χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία κ.ά.), ενώ στην Πολωνία και στην Ουγγαρία έχει φθάσει στο υψηλότερο επίπεδο από την αρχή της πανδημίας.
Στη Γερμανία, «από τα μέσα Μαρτίου περισσότεροι από 1.000 ασθενείς έχουν εισαχθεί σε ΜΕΘ της χώρας», σύμφωνα με τον Κρίστιαν Καραγιαννίδη, επικεφαλής της Ενωσης Γερμανών Εντατικολόγων. Ο ίδιος προειδοποιεί ότι αν οι εισαγωγές στις ΜΕΘ συνεχιστούν με αυτόν τον ρυθμό, «θα φθάσουμε στα όρια της δυναμικότητάς μας σε λιγότερες από τέσσερις εβδομάδες».
Καθώς οι ηλικιωμένοι εμβολιάζονται και σταδιακά αποκτούν προστασία, ολοένα νεότεροι ασθενείς με Covid-19 μάχονται για τη ζωή τους στα ευρωπαϊκά νοσοκομεία, κάτι που έχει διαπιστωθεί και στην Ελλάδα. Οπως παρατήρησε και η καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ, «τώρα είναι οι μεσήλικες και οι νεότεροι ασθενείς που πρέπει να διασωληνωθούν».
Στην Ισπανία και στην Ιταλία, η κατάσταση εμφανίζει ανάλογη επιδείνωση και, όπως τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ιταλικής Ιατρικής Ομοσπονδίας, Τζοβάνι Λεόνι, «λόγω της βρετανικής μετάλλαξης, παρ’ όλους τους περιορισμούς που ισχύουν, δεν είχαμε την πτώση που ελπίζαμε στα νέα κρούσματα».
Στην Πολωνία, το τρίτο κύμα έχει αποδειχθεί χειρότερο από τα προηγούμενα δύο, με τα νέα κρούσματα κάθε μέρα να σημειώνουν απανωτά ρεκόρ και το σύστημα υγείας της χώρας να δέχεται μεγάλη πίεση, καθώς οι νοσηλευόμενοι και οι διασωληνωμένοι είναι πια περισσότεροι από κάθε άλλη φορά. «Αυτές είναι οι χειρότερες ημέρες της πανδημίας που έχουμε περάσει», σημείωσε ο πολωνός υπουργός Υγείας, Ανταμ Νιτζιέλσκι, την προηγούμενη εβδομάδα.
Από τις άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, η Ουγγαρία έχει τους περισσότερους θανάτους από κορονοϊό ανά κάτοικο στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά θνητότητας διεθνώς. Στη Σλοβακία, τα κρούσματα έχουν φθάσει στην κορύφωσή τους, ενώ μόνο στην Τσεχία –ύστερα από πολύ αυστηρό lockdown– αρχίζουν να εμφανίζουν πτωτική τάση.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, είναι τόσο γρήγορη η εξάπλωση του βρετανικού στελέχους, που πια στην Ευρώπη περίπου τρία στα τέσσερα νέα κρούσματα (το 75%) οφείλονται σε αυτήν και το ποσοστό εμφανίζει συνεχώς ανοδική τάση.
Οι Ευρωπαίοι «ποντάρουν» στην αύξηση των εμβολίων τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να ενισχυθεί το ποσοστό εμβολιασμού του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που σήμερα βρίσκεται μόλις στο 12,5%. Οι παραδόσεις αναμένεται να αυξηθούν, από 107 εκατομμύρια δόσεις το πρώτο τρίμηνο του 2021, στα 360 εκατομμύρια το δεύτερο τρίμηνο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (τα 55 εκατομμύρια αφορούν το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson). Εάν τα πράγματα πάνε καλά, θα έχει εμβολιαστεί το 70% του πληθυσμού της ΕΕ –περίπου 255 εκατομμύρια– έως τον Σεπτέμβριο.
Πάντως, τα αυστηρά lockdown συναντούν αυξανόμενη αντίσταση. Οπως ανέφερε ο επιδημιολόγος Μαρτέν Μπλασιέ, του Γαλλικού Συμβουλευτικού Οργανισμού για θέματα Δημόσιας Υγείας, «η γερμανική και η γαλλική κυβέρνηση μόλις συνειδητοποιούν ότι είναι αδύνατο να βάλουν σε lockdown τις χώρες τους. Οι άνθρωποι τρελαίνονται, καθώς δεν θέλουν να μείνουν άλλο στο σπίτι».
Αυτό είναι το πρόβλημα της Ευρώπης σήμερα, κατά τον Μπλασιέ. Καθώς «τα lockdown δεν αποτελούν πια λύση και τα εμβόλια είναι ανεπαρκή», η Ευρώπη πρέπει να βασιστεί κυρίως στην τήρηση των μέτρων αποστασιοποίησης και στα αυξημένα διαγνωστικά τεστ. Αυτό βέβαια συνεπάγεται αυξημένη υπευθυνότητα των πολιτών.
Σας θυμίζουν κάτι όλα αυτά;