Σύννεφο σκόνης σηκώνεται από το όργωμα στο ξεροχώραφο – καρέ από τη νότια Γαλλία | REUTERS/Pascal Rossignol - RC24ZI97GQLC
Επικαιρότητα

Ευρώπη: Η υπερθέρμανση θα ανοίξει την ψαλίδα Βορρά-Νότου

Νέα σύνορα θα χαράξει στη Γηραιά Ηπειρο η υπερθέρμανση, διευρύνοντας τις ήδη υπάρχουσες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες μεταξύ των Ευρωπαίων. Σχετική μελέτη του ΟΗΕ λέει ότι ο Νότος θα γίνει καμίνι, επικίνδυνο σε κάθε επίπεδο: παραγωγικό, κοινωνικό, ακόμη και υγειονομικό
Protagon Team

Ο Βορράς θα πληγεί από αύξηση της θερμοκρασίας, από πλημμύρες και από πυρκαγιές, όμως ο Νότος θα αφυδατωθεί κυριολεκτικά και μεταφορικά λόγω της ξηρασίας, αφού θα παρακμάσει η γεωργική οικονομία και θα μετατραπούν σε καμίνια οι αστικές περιοχές. Τι είναι αυτό; Μία ζοφερή προφητεία καταστροφής που δημοσιεύει το σάιτ Politico και αφορά τη Γηραιά Ηπειρο.

Η κλιματική αλλαγή θα χαράξει νέα σύνορα ανάμεσα στις χώρες του Βορρά και του Νότου, λέει το δημοσίευμα, διευρύνοντας τις ήδη υπάρχουσες διαφορές μεταξύ τους. Πάντως δεν πρόκειται για αυθαίρετο σενάριο. Είναι ένα από τα συμπεράσματα έρευνας του ΟΗΕ που διενήργησαν εκατοντάδες ειδικοί. Η έρευνα IPCC είναι μία μελέτη 4.200 σελίδων με επεξεργασμένα στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η πλήρης έκθεση θα κυκλοφορήσει το επόμενο έτος.

Στην εργασία τους οι κορυφαίοι επιστήμονες του κλίματος προειδοποιούν ότι σε όλον τον πλανήτη δισεκατομμύρια άνθρωποι θα διψάσουν εξαιτίας της λειψυδρίας και δεκάδες εκατομμύρια άτομα, κυρίως στη ζώνη του Ισημερινού, που ήδη αντιμετωπίζουν πρόβλημα πείνας, θα βιώσουν και το βάσανο της αδιάκοπης και μεγάλης ζέστης. Τέτοιο θα είναι το μελλοντικό περιβάλλον μας αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα μείωσης των εκπομπών άνθρακα. Οι ακραίες καταστάσεις στις ήδη θερμότερες περιοχές του κόσμου θα γίνουν καθημερινότητα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη είναι ασφαλής. Κάθε άλλο.

Οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι στον ευρωπαϊκό χώρο θα γίνει κανόνας η εξαίρεση που συνιστούσε το κύμα καύσωνα του 2003. Τότε, τον μήνα Αύγουστο συγκεκριμένα, καταγράφηκαν οι υψηλότερες θερμοκρασίες όλων των εποχών. Η ΕΕ εκτιμά ότι περίπου 80.000 άνθρωποι πέθαναν, λέει το Politico. Το φαινόμενο της υπερθέρμανσης, παρατηρούν οι ερευνητές, συνδέεται ακόμη και με προβλήματα ψυχικής υγείας, με περιστατικά βίας, με φόνους. Ιδιαίτερα στις πόλεις με κατοικίες κατασκευασμένες από σκυρόδεμα, όπου η θερμοκρασία είναι συνήθως 5 έως 10 βαθμούς μεγαλύτερη από τη γύρω εξοχή.

Αν δεν προχωρήσει η μείωση των εκπομπών άνθρακα, οι ευρωπαϊκές πόλεις, ιδίως του Νότου, θα έχουν θερμοκρασίες έως και 10 βαθμούς υψηλότερες. Στις μεσογειακές πόλεις η ζέστη θα είναι τόσο έντονη, που θα εξουδετερώσει το ευεργέτημα του φυσικού εξαερισμού. Τότε οι πιο ηλικιωμένοι –και η Ευρώπη γερνά– θα διατρέξουν υψηλό κίνδυνο θανάτου από θερμοπληξία ή από καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα. Η Ευρώπη προορίζεται να γίνει καυτή ήπειρος.

Για τον ευρωπαϊκό Νότο η υπερθέρμανση θα σημάνει την καταστροφή της γεωργίας. Ναι μεν ο Βορράς θα είναι πιο υγρός, ο Νότος όμως θα δεινοπαθήσει από την ξηρασία. Κυρίως στις πεδιάδες του. Η μελέτη προειδοποιεί ότι στη Νότια Ευρώπη το ένα τρίτο του πληθυσμού θα έχει λιγότερο νερό από ό,τι θα χρειάζεται. Μάλιστα αν οι θερμοκρασίες αυξηθούν κατά 3 βαθμούς Κελσίου, τότε οι ευρωπαϊκές εκτάσεις που θα υποφέρουν από ξηρασία θα μπορούσαν να διπλασιαστούν από 13% σε 26%. Ορισμένα μέρη της Ιβηρικής Χερσονήσου θα βιώσουν ξηρασία περισσότερο από επτά μήνες κάθε χρόνο. Ετσι η ανομβρία θα δυσκολέψει την καλλιέργεια πολλών βασικών αγροτικών προϊόντων στη Νότια Ευρώπη. Μείωση κατά 12% θα υποστεί η σιτοπαραγωγή αλλά και η παραγωγή αραβοσίτου.

Με τις βροχές να περιορίζονται στον ευρωπαϊκό Βορρά, οι αξίες γης σε μεγάλα τμήματα της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ελλάδας είναι πιθανό να μειωθούν μέσα στα επόμενα 80 χρόνια. Οι πλημμύρες που θα δημιουργήσουν οι βροχές στον Βορρά θα αυξήσουν και το ύψος της θάλασσας. Οι δασικές πυρκαγιές θα προκαλέσουν ασφυξία στις πόλεις, με τον αέρα να μεταφέρει τοξικά σύννεφα καπνού. Αλλά η αύξηση της θερμοκρασίας θα επαναφέρει στο προσκήνιο και αρρώστιες που μεταδίδουν τα κουνούπια, τον ιό του Δυτικού Νείλου, τον δάγκειο πυρετό, την ελονοσία, κ.λπ. Ετσι η κλιματική αλλαγή μπορεί να αποβεί και υγειονομική κρίση στο εγγύς μέλλον.

Οσον αφορά την καθαυτό οικονομία, η παραγωγικότητα θα μειωθεί, ιδιαίτερα στη Μεσόγειο, σύμφωνα με τη μελέτη IPCC, αφού η μεγάλη ζέστη δυσκολεύει την παραγωγή έργου. Το Politico λέει ότι όλοι οι εμπειρογνώμονες με τους οποίους μίλησε πρότειναν ότι οι πιο τυχεροί Ευρωπαίοι, αυτοί του Βορρά, θα κληθούν να στηρίξουν τους Ευρωπαίους του Νότου.