Οι ισραηλινές αρχές διερευνούν ισχυρισμούς αμερικανών ερευνητών ότι ορισμένοι επενδυτές φαίνεται να γνώριζαν εκ των προτέρων το σχέδιο της Χαμάς να επιτεθεί στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και χρησιμοποίησαν την πληροφορία αυτή για να κερδίσουν εκατομμύρια δολάρια από τις ανοιχτές πωλήσεις ισραηλινών μετοχών. Δούλευαν άραγε για τη Χαμάς;
Η ανοιχτή πώληση (short selling) είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται από τους επενδυτές στο χρηματιστήριο με σκοπό να κερδίσουν από την πτώση της τιμής μιας μετοχής, ενός αμοιβαίου κεφαλαίου ή άλλου τίτλου.
Σύμφωνα με τον Guardian, η έρευνα των καθηγητών Νομικής Ρόμπερτ Τζάκσον Τζούνιορ, του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, και Τζόσουα Μιτς, του Πανεπιστημίου Κολούμπια, διαπίστωσε σημαντικές ανοιχτές πωλήσεις μετοχών πριν από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου που προκάλεσαν τον πόλεμο στη Γάζα.
Oπως σημειώνουν οι Times του Λονδίνου, οι δύο πανεπιστημιακοί δεν είχαν πρόσβαση στις ταυτότητες των traders που έκαναν τις εν λόγω ύποπτες κινήσεις. Δήλωσαν ωστόσο ότι τα δεδομένα που έχουν συγκεντρώσει θα μπορούσαν να βοηθήσουν «όσους προσπαθούν να εντοπίσουν τις πηγές χρηματοδότησης της τρομοκρατίας», υπονοώντας έτσι ότι τα κέρδη δεν αποκλείεται να κατέληξαν στη Χαμάς.
Η εφημερίδα προσθέτει ότι παρότι έχει συζητηθεί η χρήση κρυπτονομισμάτων για τη διευκόλυνση τρομοκρατικών δραστηριοτήτων, η εκμετάλλευση από τους συναλλασσόμενους ενός δραματικού γεγονότος που είναι βέβαιο ότι θα ταρακουνήσει το χρηματιστήριο θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει πηγή χρηματοδότησης και κερδοσκοπίας.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι οι χρηματιστές που ήταν ενήμεροι για τις επερχόμενες επιθέσεις επωφελήθηκαν από τα τραγικά γεγονότα» γράφουν οι δύο πανεπιστημιακοί στην ανάλυση 67 σελίδων που έγραψαν για το θέμα.
Πώς έγινε το χρηματιστηριακό κόλπο
Ο Guardian περιγράφει με βάση την ανάλυση το πώς εκτελέστηκε η συναλλαγή. «Μέρες πριν από την επίθεση, οι χρηματιστές φάνηκε να προβλέπουν τα γεγονότα που θα ακολουθούσαν», σημειώνουν οι δύο ερευνητές, αναφέροντας τις ανοιχτές πωλήσεις ενός διαπραγματεύσιμου αμοιβαίου κεφαλαίου που παρακολουθεί σε γενικές γραμμές την απόδοση του ισραηλινού χρηματιστηρίου. Οι πωλήσεις αυτές «ξαφνικά αυξήθηκαν κατά πολύ» στις 2 Οκτωβρίου.
«Λίγο πριν από την επίθεση, οι ανοιχτές πωλήσεις ισραηλινών τίτλων στο χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ αυξήθηκαν δραματικά», συνεχίζουν οι δύο πανεπιστημιακοί στην 67 σελίδων έκθεσή τους. Ενας από τους ερευνητές δήλωσε στην εφημερίδα Telegraph ότι είναι πιθανό τα κέρδη από αυτές τις ανοιχτές πωλήσεις να ήταν «πάνω από 100 εκατ. δολάρια».
Η Ισραηλινή Αρχή Κεφαλαιαγοράς (ISA) δήλωσε ότι ήταν ενήμερη για το θέμα και ότι «διερευνάται από όλα τα αρμόδια μέρη». Εκπρόσωπος της ISA δεν έδωσε περαιτέρω διευκρινίσεις. Σύμφωνα με την έρευνα, οι ανοιχτές πωλήσεις που παρατηρήθηκαν πριν από τις 7 Οκτωβρίου «ξεπέρασαν τις αντίστοιχες πωλήσεις που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια πολλών άλλων περιόδων κρίσης», συμπεριλαμβανομένης της ύφεσης μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, του πολέμου Ισραήλ – Γάζας το 2014 και της πανδημίας της Covid-19.
Δούλευαν για τη Χαμάς;
Η εφημερίδα Times of Israel σημειώνει για την ίδια έρευνα ότι «Χαμάς μπορεί να επωφελήθηκε από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου με προκαταβολικές χρηματιστηριακές συναλλαγές». Οι δύο καθηγητές παρατήρησαν παρόμοια μοτίβα ανοιχτών πωλήσεων και στις αρχές Απριλίου, όταν αναφέρθηκε ότι η Χαμάς σχεδίαζε αρχικά την επίθεσή της στο Ισραήλ. Οι ανοιχτές πωλήσεις «κορυφώθηκαν στις 3 Απριλίου σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα που παρατηρήθηκαν στις 2 Οκτωβρίου» αναφέρουν. Παρότι η ταυτότητα των ατόμων ή των οντοτήτων που βρίσκονται πίσω από αυτές τις συναλλαγές παραμένει ανεπιβεβαίωτη, τα στοιχεία υποδηλώνουν πιθανή σχέση με τη Χαμάς.
Σε ένα παράδειγμα που καταγράφεται στην έρευνα, 4,43 εκατομμύρια νέες μετοχές της Leumi, της μεγαλύτερης τράπεζας του Ισραήλ, πωλήθηκαν με ανοιχτές πωλήσεις μεταξύ 14 Σεπτεμβρίου και 5 Οκτωβρίου. Η τιμή της μετοχής της Leumi μειώθηκε κατά σχεδόν 9% στις 8 Οκτωβρίου αμέσως μετά την επίθεση. Η έκθεση σημειώνει επίσης ότι η πιο απότομη αύξηση των ανοιχτών πωλήσεων (short-selling) σημειώθηκε κατά τη διάρκεια μιας περιόδου κατά την οποία παραδοσιακά παρατηρείται σχετικά μικρή δραστηριότητα στο Ισραήλ, λόγω των εβραϊκών αργιών.