Γιατί ο τούρκος πρόεδρος κήρυξε πόλεμο εναντίον του γάλλου ομολόγου του; Το θέμα ερεύνησε η γαλλική εφημερίδα Le Monde, ξεκινώντας από τη θέση ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι τόσο προκλητικός ώστε να συγκρίνει την αντιμετώπιση των μουσουλμάνων της Ευρώπης με εκείνη των Εβραίων πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η τελευταία σύγκρουση, λένε οι γάλλοι συντάκτες, ξεκίνησε μετά την επίθεση του Εμανουέλ Μακρόν στον ριζοσπαστικό ισλαμισμό ως αντίδραση στον αποκεφαλισμό του καθηγητή Σαμουέλ Πατί από κάποιον τσετσένο τζιχαντιστή ηλικίας 18 ετών. Πίσω απ’ όλα υπήρξαν τα υβριστικά για τον Μωάμεθ σκίτσα του περιοδικού Charlie Hebdo τα οποία ο δολοφονηθείς καθηγητής έδειξε στη σχολική τάξη.
Μα, και πριν από τον καβγά για τα σκίτσα και τον Πατί, η Γαλλία και η Τουρκία, που και οι δυο τους είναι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, βρέθηκαν αντιμέτωπες σε πολλά υπαρκτά μέτωπα τριβών ή και πολεμικών συγκρούσεων ακόμη: στη Λιβύη, στην Ανατολική Μεσόγειο, στα Ελληνοτουρκικά, στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, λέει η Le Monde. Υπάρχει και κάτι ακόμη: η εφημερίδα γράφει ότι ο Μακρόν έχει εκδηλώσει την πρόθεση να περιορίσει τις τουρκικές «εξαγωγές ιμάμηδων», όπως και να ελέγξει δεκάδες τζαμιά στη Γαλλία. Ολα τα παραπάνω ενοχλούν τον Ερντογάν, λέει η Le Monde.
Ο Ερντογάν «θέλει να πολλαπλασιάσει τις εξωτερικές συγκρούσεις για να εμφανιστεί στους Τούρκους σαν αρχιτέκτονας μιας νέας οθωμανικής δύναμης, την ίδια ώρα που η οικονομία παραπαίει και η τουρκική λίρα χάνει αξία». Γενικώς όλα πέφτουν στην Τουρκία, λέει η Le Monde, εκτός από την καταστολή. Εν ολίγοις, η Le Monde ερμηνεύει την κατάσταση υπό το πρίσμα της ηθελημένης από πλευράς Ερντογάν απόσπασης της προσοχής των μαζών από τα προβλήματά τους. Ετσι εφευρίσκει εχθρούς στο εξωτερικό. Επιπλέον, ο Ερντογάν επιθυμεί να ξεχωρίσει σαν «πρωταθλητής του Ισλάμ στην πολιτισμική σύγκρουση με την Ευρώπη».
Η Le Monde γράφει ότι κάποτε η Τουρκία χτύπησε την πόρτα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ζήτησε να εισέλθει, αλλά εκείνη δεν άνοιξε. Η Ευρώπη της αρνήθηκε την είσοδο. Γαλλία και Γερμανία χρησιμοποίησαν το επιχείρημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα ως δικαιολογία, παρά ως κίνητρο για την Τουρκία ώστε να εξελιχθεί και να γίνει πιο ευρωπαϊκή. «Η αλήθεια είναι ότι δεν θέλαμε άλλα 80 εκατομμύρια μουσουλμάνους ως ευρωπαίους συμπολίτες μας. Δεν τους θέλαμε ακριβώς επειδή ήταν μουσουλμάνοι. Το αποτέλεσμα ήταν να σπρώξουμε την Τουρκία στη λάθος πλευρά της κορυφογραμμής», λέει η Le Monde και δηλώνει πίστη στον «γενναίο δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου».
Το έγκυρο γαλλικό Μέσο υποστηρίζει ότι το ευρωπαϊκό Ισλάμ πρέπει να καταπολεμήσει το δολοφονικό Ισλάμ, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ουσιαστική ισότητα των ευρωπαίων μουσουλμάνων. Αναφορικά με το θέμα των επίμαχων σκίτσων του περιοδικού Charlie Hebdo, η Monde μνημονεύει τις αντιδράσεις ακόμη και εχθρικών χωρών προς την Τουρκία, όπως είναι η Αίγυπτος. Ο πρόεδρος Σίσι καταδίκασε τα σκίτσα και η εφημερίδα παρατηρεί ότι όλα αυτά δεν μπορεί να αγνοηθούν.
Λίγο πριν από τα χτυπήματα της ισλαμιστικής τρομοκρατίας που έλαβαν χώρα την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου στη Νίκαια της Κυανής Ακτής, η γαλλική εφημερίδα είχε παρατηρήσει ότι το Ισλαμικό Κράτος και η Αλ Κάιντα κάλεσαν τους οπαδούς τους να προβούν σε αντίποινα, και ότι πρόκειται για πραγματικότητα η οποία επίσης δεν γίνεται να αγνοηθεί. «Ο δολοφόνος του δασκάλου είναι κραυγαλέα περίπτωση: καλωσορίστηκε και μεγάλωσε στη Γαλλία, ήταν μόλις δεκαοκτώ χρόνων, αλλά ριζοσπαστικοποιήθηκε μέσα σε λίγους μήνες χρησιμοποιώντας τοπικές επαφές και το Διαδίκτυο».