Το εφιαλτικό στοιχείο αναφέρθηκε σε εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης των Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος, αλλά πέρασε στα ψιλά. Το θέμα ανέδειξε και σχολίασε με άρθρο του στα «Νέα» ο Ηλίας Κανέλλης.
Την περασμένη εβδομάδα λοιπόν, σε εκδήλωση για τους δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας που οδηγήθηκαν σε μαρτυρικό θάνατο στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης την περίοδο της Κατοχής –46.091 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης και χιλιάδες ακόμα σε άλλες ελληνικές πόλεις– παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα μιας τηλεφωνικής έρευνας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Ηταν τηλεφωνική η έρευνα, άρα υπόκειται στην αίρεση ότι αυτός που απαντάει δύναται να πει και μια σαχλαμάρα, όμως ακόμα και ως προϊόν και σαχλαμάρας σε ένα τόσο σοβαρό θέμα το αποτέλεσμα είναι σοκαριστικό: στην ερώτηση «Ηταν θετική εξέλιξη η εξόντωση των ελλήνων Εβραίων;» –αναμφίβολα μια προβοκατόρικη ερώτηση διότι πώς μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι είναι θετικό πράγμα η εξόντωση οποιουδήποτε ανθρώπου;–, σχεδόν το 40% απάντησε ότι η εξόντωση των ελλήνων Εβραίων ήταν θετική, σχεδόν θετική ή ουδέτερη!
Αλλο ένα 25% των ερωτηθέντων απάντησε ότι την εξόντωση των Εβραίων πρέπει να την αφήσουμε πίσω μας! Λες και ασχοληθήκαμε ποτέ σοβαρά μαζί της! Επί δεκαετίες η Θεσσαλονίκη και μαζί της η υπόλοιπη Ελλάδα έκρυβαν το πρόβλημα κάτω από το χαλί και όταν κάποιοι τολμούσαν να αναφερθούν στις ευθύνες της πόλης και του ελληνικού κράτους αντιμετωπιζόταν με θυμό, χλεύη ή και τραμπουκισμούς. Επρεπε να φτάσουμε στο 2011 για να υπάρξει Ημέρα Μνήμης για τη Θεσσαλονίκη και στο 2014 για να αποκτήσει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης μνημείο που αναδεικνύει την καταστροφή του ισραηλιτικού νεκροταφείου που υπήρχε εκεί επί αιώνες. Τώρα μόλις θεμελιώθηκε το Μουσείο Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη και ο δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης έδωσε μια συγκλονιστική ομιλία (εδώ) για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και τις ευθύνες της πόλης.
Και όμως, παρά τις προσπάθειες να υπάρξει μια κάποια μνήμη, ένας στους τέσσερις θέλει να ξεχάσουμε. Και τέσσερις στους δέκα απαντούν αβασάνιστα ότι το Ολοκαύτωμα των ελλήνων ισραηλιτών στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν ήταν και κάτι κακό!
Στο άρθρο του στα «Νέα» ο κ. Κανέλλης σημείωσε μεταξύ άλλων:
«Τα στοιχεία της παραπάνω έρευνας εξηγούν με άριστο τρόπο τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας μας. Μεταξύ άλλων, εξηγούν το πολιτικό τοπίο που προέκυψε μετά τη χρεοκοπία και τα Μνημόνια. Είναι εντυπωσιακό, π.χ., πώς μεγάλο μέρος των Ελλήνων αντιλαμβάνεται την ταυτότητα: ως περίκλειστη εθνικά και θρησκευτικά ομοιογενή οντότητα που θεωρεί εμπόδιο ακόμα και τη συμβίωση με τον Αλλον. Στο όνομα αυτής της ταυτότητας, μεγάλη μερίδα του ελληνικού λαού διατίθεται να ανεχτεί ακόμα και μια γενοκτονία ως ιστορικό ατύχημα.
» Οι Ελληνες αντιλαμβανόμαστε την ταυτότητά μας όχι σε δημιουργική συνάφεια με ό,τι συμβαίνει στον κόσμο αλλά ως αντιπαλότητα. Η ταυτότητά μας, υποτίθεται μοναδική, κινδυνεύει από τους άλλους. Γι’ αυτό εδώ άνθισαν τα κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης, οι λαοσυνάξεις για την ταυτότητα, τα συλλαλητήρια για το όνομα της Μακεδονίας. Ο Αλλος, για μας, εκπροσωπεί πάντα μια απειλή κι έναν φόβο.
» Η Μεταπολίτευση δεν άλλαξε αυτό τον φόβο. Η όποια εξωστρέφεια της χώρας δεν καθρεφτίστηκε στο κοινωνικό σώμα. Η βλακεία, οι προκαταλήψεις και η χρεοκοπημένη παιδεία έχουν παίξει τον καθοριστικό ρόλο τους.
»Η Ελλάδα είναι όμηρος της αποτυχίας της να κατανοήσει τον κόσμο. Γι’ αυτό είναι περισσότερο ευάλωτη στη δημαγωγία και στον λαϊκισμό».