Ηταν μια κινηματογραφική δολοφονία. Ο ρώσος πρεσβευτής Αντρέι Καρλόφ σκοτώθηκε σε ένοπλη επίθεση που δέχθηκε στην τουρκική πρωτεύουσα, στα εγκαίνια έκθεσης στο Κέντρο Μοντέρνας Τέχνης. Ενώ εκφωνούσε μία ομιλία, δέχθηκε πυροβολισμούς από τον καλοντυμένο νεαρό δολοφόνο, ο οποίος ταυτοποιήθηκε ως ένας 22χρονος τούρκος πρώην αστυνομικός.
Ο πρεσβευτής διαμετακομίστηκε σε νοσοκομείο όπου και υπέκυψε στα τραύματά του, ενώ ο δράστης έπεσε νεκρός κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών με τις αστυνομικές δυνάμεις. Ο δράστης ταυτοποιήθηκε ως ο 22χρονος Μεβλούτ Μερτ Αϊντιντάς από το Αϊδίνιο. Υπηρετούσε στην τουρκική αστυνομία από το 2014 και είχε αποταχθεί μετά την απόπειρα πραξικοπήματος. Ωστόσο φέρεται ότι παλαιότερα υποστήριζε το κόμμα του προέδρου Ερντογάν. Ηδη έχουν συλληφθεί η μητέρα και η αδελφή του, που ανακρίνονται. Για το καθεστώς Ερντογάν θα είναι βολική η διασύνδεση του δράστη με τον αυτοεξόριστο ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο ο τούρκος πρόεδρος έχει κατηγορήσει γενικά ως υπεύθυνο για όλα τα δεινά της χώρας και βεβαίως για το πραξικόπημα του Ιουλίου.
Ο νεαρός δράστης μπήκε στο κτίριο ντυμένος με μαύρο κοστούμι και γραβάτα, δείχνοντας αστυνομική ταυτότητα και προσποιούμενος ότι ήταν μέλος της ασφάλειας του Καρλόφ. Φώναξε «Αλλαχού ακμπάρ» («Ο Αλλάχ είναι μεγάλος») και «μην ξεχάσετε το Χαλέπι, μην ξεχάσετε τη Συρία», «πεθαίνουμε στο Χαλέπι, θα πεθάνετε εδώ», διέταξε τους επισκέπτες της έκθεσης να απομακρυνθούν από την αίθουσα πυροβολώντας στον αέρα δύο φορές για να τους τρομάξει. Υστερα πυροβόλησε τον Καρλόφ πισώπλατα. Πυροβόλησε και δεύτερη φορά ενώ εκείνος βρισκόταν στο πάτωμα.
Τρία άτομα τραυματίστηκαν και διαμετακομίστηκαν σε νοσοκομείο της Αγκυρας χωρίς να βρίσκεται σε κίνδυνο η ζωή τους. Ανάμεσά τους βρίσκεται κι ένας ομογενής, ο Αναστάσιος Ζιμπιρικάκης, ο οποίος φέρει ελαφρά τραύματα, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εσωτερικών σε συνέντευξη Τύπου μαζί με τους υπουργούς Αμυνας και Υγείας. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Ζιμπιρικάκης χειρουργήθηκε και νοσηλεύεται χωρίς να διατρέχει κίνδυνο.
Μόσχα και Αγκυρα έσπευσαν αμέσως να δηλώσουν ότι η δολοφονία του πρεσβευτή δεν θα διαταράξει τις σχέσεις των δύο χωρών. Οι πρόεδροι των δύο χωρών συνομίλησαν τηλεφωνικά και επιβεβαίωσαν τη βούληση τους για διαφύλαξη του καλού κλίματος στις διμερείς σχέσεις. Για προβοκάτσια με στόχο να πληγούν οι διμερείς σχέσεις μίλησε ο Ταγίπ Ερντογάν. Σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του ανέφερε ότι την ίδια άποψη εξέφερε και ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, σε τηλεφωνική συνομιλίας τους. Στόχος της δολοφονίας ήταν να πληγεί η εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, επέμεινε ο κ. Ερντογάν, προσθέτοντας ότι συμφώνησαν με τον κ. Πούτιν πως η συνεργασία της Αγκυρας με τη Μόσχα και η αμοιβαία αλληλεγγύη θα ενισχυθούν στο πλαίσιο των κοινών προσπαθειών αντιμετώπισης της τρομοκρατίας.
«Πρέπει να μάθουμε ποιος καθοδήγησε τον δολοφόνο», δήλωσε ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, χαρακτηρίζοντας «πρόκληση» τη δολοφονική επίθεση με στόχο την υπονόμευση της εξομάλυνσης των ρωσοτουρκικών σχέσεων και της προσπάθειας ειρηνικής διευθέτησης του συριακού πολέμου. «Η ρωσική επιτροπή ερευνών έχει ανοίξει ήδη ποινική δικογραφία για αυτή τη δολοφονική επίθεση. Εχει δοθεί εντολή στην επιτροπή να συγκροτήσει ομάδα εργασίας που θα μεταβεί στην Αγκυρα για να συμμετάσχει στις έρευνες σε συνεργασία με τους τούρκους ομολόγους της», τόνισε ο ρώσος πρόεδρος από το Κρεμλίνο.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε ότι «είναι μία τεράστια απώλεια για εμάς και για τον κόσμο γιατί ο πρεσβευτής στην Τουρκία προσπάθησε να συνεισφέρει στη διαχείριση της κρίσης στη Συρία και στην επαναφορά της σταθερότητας στην περιοχή». «Η Τουρκία δεν θα αφήσει το περιστατικό της Δευτέρας να επισκιάσει τη ρωσοτουρκική φιλία», όπως τόνισε σε ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, καταδικάζοντας την «τρομοκρατική επίθεση». Στη δήλωση το υπουργείο τόνισε ότι ο πρεσβευτής ήταν αξιότιμος διπλωμάτης. «Δεν θα επιδεινωθούν οι σχέσεις της Μόσχας με την Αγκυρα, όσο και να το επιθυμούν οι αντίπαλοί μας στην Αγκυρα και στη Δύση», δήλωσε ο Λεονίντ Σλούτσκι, επικεφαλής της επιτροπής διεθνών σχέσεων της Ντούμα (κατώτερης Βουλής). «Δεν θα συμβεί αυτό. Εχουμε διαφορές, αλλά δεν θα επηρεαστούν οι σχέσεις των δύο κρατών».
Η επίθεση έρχεται μία μόλις ημέρα πριν από την επίσημη επίσκεψη του τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου στη Μόσχα. Εκεί ο ίδιος θα είχε συναντήσεις με τον ρώσο και τον ιρανό ομόλογό του για το ζήτημα της Συρίας. Τις τελευταίες ημέρες στην Τουρκία πραγματοποιούνται διαδηλώσεις έξω από τη ρωσική πρεσβεία. Οι διαδηλωτές κατηγορούν τη Μόσχα ότι παραβιάζει τις συμφωνίες για κατάπαυση πυρός στη Συρία. Σε πολιτικό επίπεδο, οι κυβερνήσεις διαπραγματεύονται για να επιτευχθεί συμφωνία εκεχειρίας και για να απομακρυνθούν με ασφάλεια οι άμαχοι του Χαλεπίου. Η Μόσχα στηρίζει το καθεστώς του Ασαντ ενώ η τουρκική κυβέρνηση είναι κατά του σύρου προέδρου αλλά και κατά των ανταρτών οι οποίοι συνεργάζονται με Κούρδους.
Για «ισχυρές ενδείξεις» ότι ο δράστης της δολοφονίας του πρεσβευτή αποτελούσε στέλεχος της οργάνωσης του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ισλαμιστή ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν -στον οποίο η ισλαμοσυντηρητική κυβέρνηση επιρρίπτει την ευθύνη για την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος του Ιουλίου- έκανε λόγο ανώτερος αξιωματούχος των τουρκικών υπηρεσιών ασφαλείας. Τις συγκεκριμένες αιτιάσεις διέψευσε ο ίδιος ο Γκιουλέν, χαρακτηρίζοντας τη δολοφονία «ειδεχθή τρομοκρατική πράξη». Ο ιεροκήρυκας κατήγγειλε υποβάθμιση των υπηρεσιών ασφαλείας της Τουρκίας, εξαιτίας των διώξεων μετά από την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου. Παράλληλα, σύμβουλος του ιδρυτή της οργάνωσης Χιζμέτ του Γκιουλέν, καταδίκασε τη δολοφονία του ρώσου διπλωμάτη χαρακτηρίζοντας «γελοία» τα περί εμπλοκής του ιεροκήρυκα.
Σύμφωνα με τη συριακή τηλεόραση, η κυβέρνηση του Ασαντ «καταδίκασε τη δειλή τρομοκρατική ενέργεια που οδήγησε στον θάνατο του πρεσβευτή Αντρέι Καρλόφ».
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζον Κίρμπι καταδίκασε «την πράξη βίας, όποια κι αν είναι η πηγή της». Πρόσθεσε ότι «οι σκέψεις και προσευχές μας είναι με την οικογένειά του».
«Δεν είναι καλά σημάδια αυτά», σημείωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος. Κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στη Θεσσαλονίκη για το Προσφυγικό, σχολίασε ότι η «Ελλάδα είναι και θα παραμείνει όαση ασφάλειας» και ότι «κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια τις μελλοντικές γεωπολιτικές εξελίξεις. Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα τόξο αστάθειας, από την Τυνησία ως την Ουκρανία».
Ο Καρλόφ εκπροσωπούσε τη Ρωσία στην πρεσβεία της Τουρκίας από το 2013. Η έκθεση Τέχνης όπου σημειώθηκε η επίθεση εναντίον του είχε ως θέμα τη: «Ρωσία όπως τη βλέπουν η Τούρκοι». Ο Καρλόφ γεννήθηκε το 1954 στη Μόσχα και το 1976 αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας, ενώ την ίδια χρονιά άρχισε την καριέρα του ως διπλωμάτης. Το 1992 αποφοίτησε από τη ρωσική Διπλωματική Ακαδημία. Υπηρέτησε σε πολλές θέσεις στο υπουργείο Εξωτερικών της πρώην ΕΣΣΔ και της Ρωσίας.Είχε υπηρετήσει στην πρεσβεία της πρώην ΕΣΣΔ στη Βόρεια Κορέα και στη συνέχεια της Ρωσίας, επί σειρά ετών και από διάφορες θέσεις. Αργότερα υπηρέτησε στην κεντρική υπηρεσία του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, ενώ ανέλαβε καθήκοντα πρεσβευτή στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2013. Ηταν παντρεμένος και πατέρας ενός αγοριού.
