Η Βαρσοβία «δεν θα αποδεχθεί τα συμπεράσματα» της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών, επομένως «η Σύνοδος δεν θα είναι έγκυρη», δήλωσε η πρωθυπουργός της Πολωνίας Μπεάτα Σίντλο, αφού επιχείρησε μάταια να αντιταχθεί στην επανεκλογή του συμπατριώτη της Ντόναλντ Τουσκ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Αυτή η πρωτοφανής ενέργεια της πολωνικής κυβέρνησης προκάλεσε την αντίδραση του Τουσκ, ο οποίος με νόημα σχολίασε: «πρόσεχε τις γέφυρες που καις»…
Νωρίτερα η Σίντλο είχε επιμείνει: «Οι υποψήφιοι πρέπει να προκύπτουν έπειτα από συναίνεση και να είναι αποδεκτοί στις χώρες προέλευσής τους. Εάν αυτές οι αρχές δεν γίνονται σεβαστές, η ΕΕ θα παραμείνει διχασμένη».
Η Σύνοδος Κορυφής που ξεκίνησε το μεσημέρι της Πέμπτης είχε ως πρώτο θέμα την επανεκλογή στη θέση του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του μέχρι τώρα προέδρου, πολωνικής καταγωγής. Οπως και έγινε…
Ο Ντόναλντ Τουσκ επανεξελέγη στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παρά τη μεγάλη προσπάθεια της… πατρίδας του, της Πολωνίας, να τον εκδιώξει από τις Βρυξέλλες, η οποία θα πραγματοποιήσει, τελικώς, την απειλή της και θα μπλοκάρει την έκδοση συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, διαμαρτυρόμενη για την επανεκλογή Τουσκ. Την είδηση επιβεβαίωσαν στο Γαλλικό Πρακτορείο ευρωπαϊκές πηγές.
Η Πολωνία είχε απειλήσει πριν από τη σύνοδο ότι θα μπλοκάρει το τελικό κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου, εάν δεν λαμβάνονταν υπ’ όψη οι αντιρρήσεις της για το πρόσωπο του κ. Τουσκ. Σχετικές δηλώσεις είχε κάνει προσερχόμενη στη σύνοδο, την ίδια ημέρα, η πρωθυπουργός της χώρας Μπεάτα Σίντλο, στέλεχος του συντηρητικού δεξιού κόμματος «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS) του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι. Η παραμονή Τουσκ για δυόμισι ακόμα χρόνια στην ηγεσία του Συμβουλίου θεωρούνταν δεδομένη μέχρι το Σαββατοκύριακο, όταν η πολωνική κυβέρνηση, αιφνιδιαστικά, ανακοίνωσε ότι θα προτείνει έναν πολωνό ευρωβουλευτή ως ανθυποψήφιο. Ωστόσο, η Πολωνία βρέθηκε αμέσως απομονωμένη στην προσπάθειά της να ανατρέψει τον κ. Τουσκ, καθώς σειρά ηγετών τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του. Η κίνηση της Βαρσοβίας φαίνεται πως πηγάζει αμιγώς από τις έριδες στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Συγκεκριμένα, τη χρόνια αντιπαράθεση ανάμεσα στον κ. Τουσκ, πρώην πρωθυπουργό της φιλελεύθερης παράταξης, και τον επικεφαλής του συντηρητικού νυν κυβερνώντος κόμματος, Γιάροσλαβ Κατσίνσκι.
Ο κ. Κατσίνσκι έχει αφήσει πολλές φορές να εννοηθεί ότι ο πολιτικός του αντίπαλος μπορεί να δικαστεί για τα πεπραγμένα της πρωθυπουργίας του. Είναι επίσης γνωστό ότι ο κ. Κατσίνσκι θεωρεί τον κ. Τουσκ ηθικά υπεύθυνο για τον θάνατο του δίδυμου αδελφού του, Λεχ, ο οποίος σκοτώθηκε το 2010 σε αεροπορικό ταξίδι προς τη Ρωσία ενώ ο κ. Τουσκ ήταν πρωθυπουργός.
Τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ ο κ. Τουσκ είναι πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η ΕΕ έχει συγκρουστεί σκληρά με την κυβέρνηση του κόμματος Κατσίνσκι, με αφορμή την προσπάθεια της Βαρσοβίας να αυξήσει τον έλεγχό της στα κρατικά μέσα ενημέρωσης και το συνταγματικό δικαστήριο.
«Πρόσεχε τις γέφυρες που καις γιατί όταν περάσεις δεν θα μπορείς να γυρίσεις», συμβούλεψε ο Ντόναλντ Τουσκ την πολωνική κυβέρνηση, όπως δήλωσε ο ίδιος σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανέφερε επίσης πως στη δεύτερη θητεία του επιθυμεί να «συνεργαστεί με όλα τα κράτη – μέλη, χωρίς εξαίρεση» και πως θα κάνει «τα πάντα για προστατέψει την πολωνική κυβέρνηση από πολιτική απομόνωση».
Από την πλευρά του ο κ. Γιούνκερ χαιρέτισε την επανεκλογή του κ. Τουσκ.
Νωρίτερα, το μήνυμα για επανεκλογή έβγαλε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, που στο Twitter έγραψε «έχουμε πρόεδρο», αναρτώντας μία φωτογραφία όπου στέκεται το πλευρό του κ. Τουσκ.
«Ευχαριστώ για την υποστήριξή σας», ήταν η πρώτη δήλωση του πολωνού πολιτικού μετά την επανεκλογή του στο ύπατο αξίωμα της ΕΕ.
Για να γράψει και ένα tweet και να δηλώσει ότι θα κάνει το καλύτερο για την ΕΕ.
«Σε δύσκολους καιρούς η ΕΕ χρειάζεται ισχυρή ηγεσία για να ακολουθήσει τον σωστό δρόμο. Πρόεδρε του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συγχαρητήρια!», έγραψε από την πλευρά του ο Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπάν, δήλωσε ότι η χώρα του θα στηρίξει τον Τουσκ, παρά τις προσωπικές του προσπάθειες να υπάρξει σύγκλιση των διαφορετικών απόψεων. «Το ΕΛΚ έχει έναν υποψήφιο και αυτόν θα στηρίξουμε» είπε ο Ορμπάν, δηλώνοντας ωστόσο πως ο υποψήφιος που πρότεινε η πολωνική κυβέρνηση Γιάσεκ Βόλσκι είναι ένας «καλός φίλος», αλλά «τώρα αποχώρησε».
Στην ανακοίνωση που εξέδωσαν μετά το τέλος της συνεδρίασης την Πέμπτη, οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές δήλωσαν ότι «δεν είναι απόλυτα ικανοποιημένοι» με την προεδρία του Ντόναλντ Τουσκ κυρίως λόγω της «έλλειψης οράματος, σε ό,τι αφορά τις κοινωνικές προτεραιότητες». Ωστόσο, τονίζουν ότι «θα ήταν εξίσου απαράδεκτο» να αντιταχθούν στην επανεκλογή του, για να καταλήξουν με έναν «ακόμη πιο απρόθυμο υποψήφιο της Δεξιάς». «Η ΕΕ χρειάζεται πολιτική ισορροπία» δήλωσε ο πρόεδρος του Κόμματος Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, Σεργκέι Στάνισεβ.
Από την πλευρά του ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Μάρτιν Βέμπερ ανέφερε ότι η Πολωνία στο θέμα αυτό είναι «απολύτως απομονωμένη».
Σύντομο (πολωνικό) βιογραφικό
Ο Ντόναλντ Τουσκ ενσαρκώνει την ιδέα της ένταξης στην Ευρώπη των κάποτε κομμουνιστικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, που ανήκαν στη σφαίρα επιρροής της Σοβιετικής Ενωσης.
Ο 59χρονος Τουσκ κατάγεται από το Γκντανσκ, την πόλη των ναυπηγείων και του συνδικάτου «Αλληλεγγύη» και βρίσκεται στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από το 2014. Προτού αναλάβει το πόστο αυτό, με καθήκοντα τον συντονισμό των ευρωπαϊκών συνόδων κορυφής και τον καθορισμό των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο Ντόναλντ Τουσκ υπήρξε επί επτά χρόνια πρωθυπουργός της τότε κεντροδεξιάς κυβέρνησης της Πολωνίας.
Χρειάστηκε να μάθει με εντατικά μαθήματα τα Αγγλικά που είναι η βασική γλώσσα εργασίας των ευρωπαϊκών θεσμών και την οποία ελάχιστα γνώριζε. Αντίθετα, ξέρει καλά Ρωσικά, από το σχολείο, και Γερμανικά.
Με την άφιξή του στις Βρυξέλλες, ο Τουσκ βρέθηκε αντιμέτωπος με μία σειρά σοβαρών κρίσεων: την ελληνική κρίση, την προσφυγική κρίση και το Brexit.
Η πλειοψηφία των κρατών της ΕΕ τον υποστηρίζει, διότι οι περισσότερες χώρες θεωρούν ότι η Ενωση δεν έχει αυτήν τη στιγμή την πολυτέλεια για νέες διαμάχες, κυρίως για το πρόσωπο ενός από τους επικεφαλής των βασικών ευρωπαϊκών θεσμών.
Και αυτό, σε πείσμα του υπερσυντηρητικού, εθνικιστικού Κόμματος του Δικαίου και της Δικαιοσύνης (PiS) που κυβερνά στη Βαρσοβία, που προσάπτει στον Ντόναλντ Τουσκ ότι «ενεργεί κατά της ίδιας του της χώρας» στις Βρυξέλλες και για αυτό πρότεινε για τη θέση του κάποιον πολωνό ευρωβουλευτή.
Η πρώτη θητεία αυτού του μεγάλου ποδοσφαιρόφιλου – στα όρια του χούλιγκαν, όπως ομολογεί ο ίδιος – δεν ήταν βελούδινη.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπεραμύνθηκε του έργου του λέγοντας ότι «προσπάθησε κατά τη διάρκεια της θητείας του να παραμείνει ουδέτερος και αμερόληπτος». «Νομίζω ότι το κατάφερα» λέει.
«Ταυτόχρονα, είμαι υπεύθυνος για την προστασία των ευρωπαϊκών αξιών και αρχών, αυτό είναι ο ρόλος μου και η βασική μου πεποίθηση», πρόσθεσε.