Αποφάσεις που σημαίνουν πολλά για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα δρομολογηθούν –εκτός απροόπτου– τη Δευτέρα, όταν η σύνοδος Κορυφής συνέρχεται για να συζητήσει και με την παρουσία της Τουρκίας τη διαχείριση του Προσφυγικού.
Οι αποφάσεις της Συνόδου -αν δεν υπάρξουν νέες διαφωνίες- λαμβάνονται ανάμεσα σε ασφυκτική χρονική πίεση, από τη μία πλευρά, και σε καταστάσεις που πλέον δεν ανατρέπονται εύκολα από την άλλη. Και όσο και αν δηλώσεις μιλούν για αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών-μελών, ειδικά προς τις χώρες που επωμίζονται το βάρος, στην πράξη οι υπόγειες και φανερές αντιπαραθέσεις επιμένουν.
Από τις αποφάσεις της Συνόδου κρίνεται στην πράξη το μέλλον του βαλκανικού διαδρόμου, που πλέον έπειτα από αλλεπάλληλα μέτρα και αποφάσεις των χωρών που διατρέχει, έχει μετατραπεί σε στενή οδό προς την πολυπόθητη για τους πρόσφυγες κεντρική Ευρώπη και ειδικά τη Γερμανία.
Η αυστριακή εφημερίδα Der Standard επικαλείται το προσχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου και αναφέρει ότι στην πράξη ο διάδρομος πρόκειται να κλείσει.
Παράλληλα, στην Ελλάδα, όπου εκ των πραγμάτων θα εγκλωβιστούν δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες, θα δοθεί βοήθεια για την στήριξη των μεταναστών και προσφύγων. «Στην Ελλάδα θα δοθεί η μέγιστη βοήθεια σε αυτή τη δύσκολη στιγμή», αναφέρει χαρακτηριστικά το έγγραφο που μιλά και για άμεση κινητοποίηση για την ευρωπαϊκή αρωγή.
Υπάρχει ακόμη πρόβλεψη για την επαναπροώθηση μεταναστών που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για την χορήγηση ασύλου. Αυτοί θα μεταφέρονται εκ νέου στην Τουρκία, αλλά η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουνίου. Ως τότε οι προωθήσεις θα γίνονται με διμερή συντονισμό Ελλάδας-Τουρκίας.
Τρίτη πρόβλεψη στο έγγραφο είναι η αυξημένη παρουσία της Frontex στα ελληνικά σύνορα με την ΠΓΓΜ και την Αλβανία, η οποία πάντως έχει δηλώσει ότι δεν θα δεχτεί στο έδαφός της πρόσφυγες και μετανάστες. Η Frontex θα ελέγχει και την εύρυθμη λειτουργία των hot spot.
Η Τουρκία εξακολουθεί να θέτει νέα ζητήματα και να εγείρει απαιτήσεις, ακόμα και την τελευταία στιγμή, πριν υλοποιηθούν όσα συμφωνήθηκαν
Οι σχεδιασμοί αυτοί προϋποθέτουν και την συνεργασία της Τουρκίας, η οποία, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, εξακολουθεί να θέτει σε διάφορα επίπεδα προσκόμματα, παρεμποδίζοντας την τήρηση και εφαρμογή αποφάσεων που έχουν ληφθεί από καιρό.
Η Καθημερινή της Κυριακής αποκαλύπτει έγγραφο που κατέθεσε η τουρκική αντιπροσωπεία στο ΝΑΤΟ στις 15 Φεβρουαρίου με το οποίο αποδυναμώνεται η Νατοϊκή αποστολή στο Αιγαίο.
Στο έγγραφο ζητείται τα ελληνικά νησιά να αναφέρονται όχι ονομαστικά αλλά με γράμματα ή αριθμούς και να μην ελλιμενίζονται πολεμικά πλοία στα (όπως τα θεωρεί) αποστρατιωτικοποιημένα Δωδεκάνησα. Ζητά τέλος να αναφέρεται ο εναέριος χώρος σαν εναέριος χώρος του ΝΑΤΟ και όχι σαν ελληνικός, ξαναβάζοντας ακόμη και θέμα μη δικαιοδοσίας της Ελλάδας ούτε και για έρευνα και διάσωση.
Προθεσμίες και σχεδιασμοί
Οι διεργασίες για το Προσφυγικό μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση συνεχίζονται σε διαφορετικά επίπεδα, αλλά πάντα μέσα σε στενότητα χρόνου, με την Ελλάδα να καλείται να πάρει αποφάσεις και να παρουσιάσει έργο συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια.
Οπως αποκάλυψε ο επίτροπος για την Μετανάστευση, Δημήτρης Αβραμόπουλος, στη γερμανική εφημερίδα Die Welt, η Ευρώπη έχει δώσει στην Ελλάδα προθεσμία έως τις 12 Μαΐου για να ελέγξει τα σύνορά της και να καταγράψει όλους τους πρόσφυγες και τους μετανάστες με μεθοδικό τρόπο. Σε αντίθετη περίπτωση, η ΕΕ θα επιβάλλει μεγαλύτερους συνοριακούς ελέγχους.
«Η Ελλάδα θα έχει (προθεσμία) έως τον Μάιο για να προστατέψει τα εξωτερικά της σύνορα», είπε χαρακτηριστικά ο Αβραμόπουλος. «Θα αξιολογήσουμε την κατάσταση στις 12 Μαΐου. Εάν δεν δούμε πρόοδο έως τότε, δεν θα διστάσουμε να δημιουργήσουμε κανόνες ώστε να μπορέσουν να επεκταθούν οι συνοριακοί έλεγχοι στην Ευρώπη», πρόσθεσε.
Προθεσμίες που τρέχουν από τη μία, ανθρωπιστική κρίση που διογκώνεται από την άλλη
Σε ένα άλλο επίπεδο, τέλος, η Κομισιόν παρουσίασε την Παρασκευή πλάνο για την αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας του χώρου Σένγκεν έως το τέλος του έτους.
Σχετικά με την Ελλάδα, η Επιτροπή τονίζει ότι πρέπει να της παρασχεθεί άμεση υποστήριξη, επισημαίνοντας ότι τα εξωτερικά σύνορα της χώρας υφίστανται τεράστια πίεση λόγω των προσφυγικών ροών και υπάρχει άμεση ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι υφιστάμενες ελλείψεις στην διαχείριση των συνόρων. Αλλά, πάντως, η Επιτροπή τονίζει ότι πρέπει να συνεχιστεί η συνεργασία μεταξύ των εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής και των ελληνικών αρχών, να γίνεται 100% ταυτοποίηση και καταγραφή των εισερχομένων.
Τσίπρας με τη συμφωνία των κομμάτων
Σε αυτό το σκηνικό, ο Αλέξης Τσίπρας προσέρχεται στη σύνοδο Κορυφής έχοντας την συμπαράσταση των κομμάτων αρχηγών (με τη διαφωνία πάντως του ΚΚΕ και της Ενωσης Κεντρώων) όπως αποτυπώθηκε στο κοινό ανακοινωθέν της συνόδου των αρχηγών την περασμένη Παρασκευή.
«Η Ευρωπαϊκή Ενωση οφείλει να καταστήσει σαφές προς όλα τα Κράτη-Μέλη ότι οι χώρες πρώτης γραμμής, και ειδικότερα η Ελλάδα, δεν μπορούν ν’ αναλάβουν όλο το βάρος της φιλοξενίας των Προσφύγων που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά μόνο το βάρος που τους αναλογεί με βάση τον πληθυσμό τους», υπογραμμίζεται στο ανακοινωθέν.