Άρχισαν την Τρίτη οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό της συμπλήρωσης 27 χρόνων από την ειρηνική επανένωση -στις 3 Οκτωβρίου του 1990- των δύο Γερμανιών. Έπειτα, ωστόσο, από όσα αποκάλυψε η κάλπη στις πρόσφατες ομοσπονδιακές εκλογές, η απόσταση που χωρίζει τους Γερμανούς της πρώην Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της (Δυτικής) Γερμανίας από εκείνους της πάλαι ποτέ Λαοκρατικής Δημοκρατίας της (Ανατολικής) Γερμανίας είναι μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή κατά τη διάρκεια των σχεδόν 30 χρόνων ταχείας οικονομικής ανάπτυξης που ακολούθησε την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Την ώρα που η Άνγκελα Μέρκελ στο Μάιντς της Ρηνανίας-Παλατινάτου, συμμετέχει στις εκδηλώσεις για την επανένωση της χώρας με γενικό σύνθημα «Μαζί είμαστε η Γερμανία», στην ανατολική Γερμανία τα λαϊκιστικά κινήματα που εκτίναξαν το ακροδεξιό AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία) στην τρίτη θέση, με ποσοστό σχεδόν 13% σε ομοσπονδιακό επίπεδο ανασυντάσσουν τις δυνάμεις τους. Με λίγα λόγια –επισημαίνει η Ίνες Πολ, αρχισυντάκτρια της Deutsche Welle σε κύριο άρθρο της– είναι γεγονός πως η διατήρηση της ενότητας της Γερμανίας «αποτελεί ξανά αποστολή». Αυτήν την φορά η ενότητα της χώρας απειλείται από το άκρως ανησυχητικό τοπίο που διαμορφώθηκε την επαύριον της εκλογικής αναμέτρησης, με τις ακροδεξιές και ξενοφοβικές δυνάμεις να σημειώνουν ανησυχητικές επιτυχίες κυρίως στα ανατολικά εδάφη της χώρας.
Οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν πως η ψήφος προς τους εθνικιστές αποδεικνύει ξεκάθαρα πως ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων είναι βαθιά δυσαρεστημένο και, μην μπορώντας να αντιδράσει διαφορετικά, εκφράζει την οργή του στις κάλπες. Και όλοι συμφωνούν πως η σταθερότητα στη Γερμανία αποτελεί παρελθόν. Οι περιθωριοποιημένοι της Γερμανίας οι οποίοι αισθάνονται πως απειλούνται από τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και φοβούνται μην χάσουν τη δουλειά τους ή το σπίτι τους είναι οι αυτοί που ψήφισαν το AfD. Το σύνθημα «Wir sind das Volk!» (Εμείς είμαστε ο λαός, οι άνθρωποι) που ακουγόταν στις πλατείες της Δρέσδης και των άλλων των πόλεων της Ανατολικής Γερμανίας το 1989 με στόχο την πτώση του καθεστώτος και περισσότερη δημοκρατία, σήμερα ακούγεται εντελώς διαφορετικά, καθώς το ουρλιάζουν οι υποστηρικτές ενός ακροδεξιού και διχαστικού κόμματος, και όχι εκατομμύρια άνθρωποι που επιθυμούν τον εκδημοκρατισμό της πατρίδας τους.
«Εμείς είμαστε ο λαός» σημαίνει, σήμερα, ότι για τους άλλους, τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, δεν υπάρχει χώρος στη Γερμανία. Δύο χρόνια μετά την απόφαση της Άνγκελα Μέρκελ να ανοίξει τα σύνορά της στους κατατρεγμένους της Συρίας και όλου του κόσμου, η Γερμανία καλείται να αντιμετωπίσει την πιο σοβαρή κρίση ταυτότητας από την επανένωσή της κι έπειτα, μια κρίση που διευρύνει το χάσμα μεταξύ Δύσης και Ανατολής. «Εμείς είμαστε ο λαός» είναι μια κραυγή των αποξενωμένων Γερμανών προς τους πολιτικούς αλλά και το 87% των συμπατριωτών τους που επέλεξε να μην ψηφίσει το AfD. «Ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός», επισημαίνει η Ίνες Πολ, «θα πρέπει να το λάβει υπόψη, διαμορφώνοντας τη Γερμανία του μέλλοντος».
«Το μεγάλο τείχος που διέσχιζε τη χώρα μας δεν υπάρχει», δήλωσε επίσης από το Μάιντς ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ. «Αλλά στις 24 Σεπτεμβρίου (ημέρα της εκλογικής αναμέτρησης), κατέστη σαφές ότι έχουν υψωθεί άλλα τείχη, λιγότερο ορατά, χωρίς συρματοπλέγματα και ζώνες θανάτου, αλλά τείχη που εμποδίζουν το σχηματισμό ενός ενωμένου “εμείς”», είπε ο γερμανός πρόεδρος, τονίζοντας με το πλέον επίσημο τρόπο ότι οι Γερμανοί είναι και πάλι διχασμένοι. Την ίδια ώρα, ωστόσο, η επιτυχία του AfD στα δυτικά κρατίδια της Βαυαρίας και της Βάδης – Βυρτεμβέργης αποδεικνύει πως η άνοδος της ακροδεξιάς αφορά ολόκληρη τη Γερμανία. Και, σίγουρα, δεν μπορεί να γίνει κατανοητή μέσω της απλής επίκλησης των όποιων διαφορών εξακολουθούν να υφίστανται μεταξύ των δύο πρώην Γερμανιών, καταλήγει η δημοσιογράφος.