Εν όψει ευρωπαϊκού χειμώνα χωρίς ρωσικό φυσικό αέριο, η Κομισιόν θα παρουσιάσει την Τετάρτη 20 Ιουλίου στις Βρυξέλλες ενεργειακό σχέδιο «εκτάκτου ανάγκης». Βάσει όσων έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής από διαρροές, η λιτότητα στην κατανάλωση ενέργειας είναι η βασική συνταγή του, κάτι που σημαίνει ότι αναμένονται παραγωγικές δυσλειτουργίες στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Ταυτόχρονα η Κομισιόν επιστρατεύει την ιδέα της «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» με σκοπό να δημιουργήσει έναν μηχανισμό αλληλοτροφοδοσίας των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αυτή η ιδέα ερμηνεύεται ως εξής: όσα κράτη-μέλη έχουν περισσότερα αποθέματα καυσίμων πρέπει να πουλήσουν τις απαραίτητες ποσότητες φυσικού αερίου στις χώρες του κλαμπ οι οποίες θα έχουν πρόβλημα.
Η Repubblica, σε ρεπορτάζ της υπό τον τίτλο «Η ΕΕ προκαλεί τον Πούτιν με σχέδιο έκτακτης ανάγκης κατά της διακοπής των ρωσικών προμηθειών», χαρακτήρισε «φιλόδοξο» τον στόχο της Κομισιόν περί απεξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ενωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο «το συντομότερο δυνατόν».
Από πλευράς τους οι Ρώσοι, δύο ημέρες μετά την ανακοίνωση του σχεδίου των Βρυξελλών, θα πρέπει να τερματίσουν την αδράνεια του αγωγού Nord Stream μέσω του οποίου στέλνουν τα καύσιμά τους στη Δύση. Ο συγκεκριμένος αγωγός έχει κλείσει προσωρινώς για τις συνηθισμένες θερινές εργασίες συντήρησής του, όμως η Κομισιόν ανησυχεί μήπως και δεν επαναλειτουργήσει ποτέ πια. Σημειωτέον ότι υπό κανονικές συνθήκες μέσα από τους σωλήνες του Nord Stream περνούν καύσιμα που τροφοδοτούν τη Δυτική Ευρώπη και κυρίως τη Γερμανία σε ποσοστό 40%.
«Κατανάλωση με το δελτίο» είναι η σοκαριστική φράση που υπάρχει στο ενεργειακό σχέδιο της Κομισιόν. Πρώτη φορά γράφεται κάτι τόσο σκληρό, που ξυπνά μνήμες Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και των πρώτων χρόνων της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης. Σε πρώτη φάση το εν λόγω «δελτίο κατανάλωσης» θα αφορά οικονομικές δραστηριότητες. Τη μείωση της θερμοκρασίας στα γραφεία των κρατικών υπηρεσιών και την περικοπή καυσίμων στις βιομηχανικές μονάδες που ξοδεύουν πολλή ενέργεια.
Η Κομισιόν, βέβαια, πρέπει να αποφασίσει πόσο στενός θα είναι τελικά ο κορσές των περιορισμών. Με σκοπό την απόλυτη εφαρμογή του σχεδίου της, η Κομισιόν θα χρησιμοποιήσει τον όρο «ρύθμιση» και όχι τον όρο «οδηγία» ανακοινώνοντας τα «έκτακτα μέτρα» της. «Ρύθμιση» σημαίνει ότι το σχέδιο καθίσταται δεσμευτικό για όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Πρώτη φορά στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ενωσης το άρθρο 122 της Συνθήκης περί λειτουργίας της θα εφαρμοστεί σε ενεργειακά ζητήματα. Το άρθρο προβλέπει πώς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, έπειτα από πρόταση της Κομισιόν, δύναται να αποφασίσει «με πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών, τα μέτρα που είναι κατάλληλα για την οικονομική κατάσταση, ιδίως όταν προκύπτουν σοβαρές δυσκολίες στην προμήθεια ορισμένων προϊόντων». Σημειωτέον ότι το ίδιο άρθρο χρησιμοποιήθηκε και για την κεντρική προμήθεια των αντικορονοϊκών εμβολίων.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν μέχρι στιγμής, το εν λόγω σχέδιο «εκτάκτου ανάγκης» δεν θα προβλέπει καθιέρωση ανωτάτου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου, παρά τις πιέσεις που ασκούν η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία ώστε να σταματήσει το ράλι των ανατιμήσεων. Ομως το θέμα αυτό θα επανεξεταστεί τον Οκτώβριο, όπως δήλωσε ο αρμόδιος για τα οικονομικά επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι.
Ο Γιοχάνες Χαν δήλωσε ότι η Κομισιόν θεωρεί ότι δεν θα ξαναλειτουργήσει ο αγωγός: «Δεν περιμένουμε ότι θα ξαναλειτουργήσει. Εργαζόμαστε βάσει της υπόθεσης ότι [ο αγωγός] δεν θα επιστρέψει σε λειτουργία. Και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα», είπε ο επίτροπος Προϋπολογισμού.