Πρώτα ήταν μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού, αργότερα έγιναν δεκάδες και εκατοντάδες και τώρα είναι χιλιάδες οι γυναίκες στη Χιλή και σε όλο τον κόσμο που τα βάζουν, μέσα από ένα τραγούδι, με την κουλτούρα του βιασμού.
Πίσω από την αναπάντεχη επιτυχία είναι η φεμινιστική θεατρική ομάδα Lastesis από το Βαλπαράιζο. Οπως λένε δεν ήταν πρόθεσή τους να γράψουν ένα τραγούδι διαμαρτυρίας (εξάλλου είχε γραφτεί πριν από τον Οκτώβριο οπότε άρχισαν οι διαδηλώσεις στη χώρα τους), οι πορείες όμως των γυναικών «το μετέτρεψαν σε κάτι μεγαλύτερο». Ηλθε μάλιστα παράλληλα με καταγγελίες για βιασμούς γυναικών που συνελήφθησαν εν μέσω ταραχών, γράφει ο Guardian.
Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού με τίτλο «Ενας βιαστής στον δρόμο σου» («Un Violador en Tu Camino») έγινε στα τέλη Νοεμβρίου, όταν η Χιλή είχε μπει στον δεύτερο μήνα σφοδρών συγκρούσεων με αφορμή τις κοινωνικές ανισότητες.
Οι στίχοι έχουν αναφορές στους θεσμούς και τις δομές που ανέχονται τις συστηματικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών: «Ο βιαστής είσαι εσύ, είναι οι μπάτσοι, οι δικαστές, το κράτος, ο πρόεδρος». Αναφέρονται όμως και σε αυτούς που θεωρούν ότι η γυναίκα ευθύνεται για τον βιασμό: «Δεν είναι λάθος ούτε πού ήμουν, ούτε τι φορούσα». Υπάρχει και πολιτικό υπόβαθρο: το κομμάτι βασίζεται στο έργο της αργεντινής θεωρητικού Ρίτα Σεγκάτο, η οποία θεωρεί την σεξουαλική βία πολιτικό και όχι ηθικό πρόβλημα.
Στη Χιλή γίνονται καθημερινά περί τις 40 καταγγελίες για σεξουαλική βία, ενώ (σύμφωνα με τα δεδομένα του 2018) περίπου μία στις τέσσερις περιπτώσεις καταλήγουν σε δικαστικές αποφάσεις. Αλλά ακόμη και στις αίθουσες των δικαστηρίων οι γυναίκες έχουν να αντιμετωπίσουν την εστίαση της διαδικασίας στη σεξουαλική ζωή τους.
Πολύ γρήγορα το τραγούδι και οι χορευτικές κινήσεις που το συνοδεύουν έγιναν βάιραλ στη Νότια Αμερική, ενώ έφτασαν και στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
Την περασμένη εβδομάδα, την Πέμπτη, χιλιάδες γυναίκες στο Σαντιάγο το τραγούδησαν έξω από το Εθνικό Στάδιο της πρωτεύουσας.
Τόπος συμβολικός και αυτός από μια παλιά, αλλά όχι ξεχασμένη ιστορία. Το στάδιο είχε μετατρέψει σε φυλακή και χώρο βασανιστηρίων ο στρατός αμέσως μετά το πραξικόπημα του Αουγκούστο Πινοτσέτ το 1973. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, οι εκθέσεις για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έδειξαν ότι σχεδόν όλες οι γυναίκες που είχαν συλληφθεί από τη χούντα είχαν υποστεί κάποιας μορφής σεξουαλική βία.