«Σχεδία της Λαμπεντούζα» | Jason deCaires Taylor
Επικαιρότητα

Οι «άλλοι» πρόσφυγες στον βυθό του Ατλαντικού

Στο βυθό του Λανθαρότε στις Κανάριες Νήσους ο Βρετανός Τζέισον Τέιλορ πόντισε μια σύνθεση γλυπτικής εμπνευσμένη από το δράμα των ανθρώπων χωρίς πατρίδα
Protagon Team

Τα ψάρια κοιτούν σαστισμένα τις 13 αλλόκοτες ανθρώπινες φιγούρες και τη φουσκωτή λέμβο που καθισμένη στο βυθό του Ατλαντικού -σε βάθος 15 μέτρων- συνθέτουν το αρχικό από μια σειρά γλυπτών που θα αποτελέσουν το Museo Atlantico, το πρώτο υποθαλάσσιο μουσείο της Ευρώπης.

Πρόκειται για μια σύγχρονη, γλυπτική εκδοχή του πίνακα του γάλλου ρομαντικού ζωγράφου Ζαν Λουί Τεοντόρ Ζερικό «Η σχεδία της Μέδουσας», που αναφέρεται στο ναυάγιο της γαλλικής φρεγάτας «Μέδουσα» το 1818 στις ακτές της Αφρικής.

Μόνο που η «Σχεδία της Λαμπεντούζα» όπως είναι ο τίτλος της, φιλοτεχνημένη από τον βρετανό γλύπτη και φωτογράφο Τζέισον ντεΚάιρες Τέιλορ, έχει για ήρωες πρόσφυγες που αποτόλμησαν το ταξίδι στη Γη της Επαγγελίας, την Ευρώπη, και χάθηκαν για πάντα στα νερά της θάλασσας.

Μια σπουδή πάνω στην σύγχρονη καθημερινότητα (photo: Jason deCaires Taylor)

Oπως επισημαίνει η Σούζαν Σμάιλι στον Guardian, τη «Σχεδία της Λαμπεντούζα» θα συντροφέψουν σύντομα και άλλα γλυπτά: ένα ζευγάρι χωρίς πρόσωπο που απαθανατίζεται με μία σέλφι, άνθρωποι κολλημένοι στα κινητά τους, άλλοι που κρατούν iPad ή κάμερες (η λεγόμενη «Γενιά του Instagram»).

Ολοι αυτοί μαζί με τη «Σχεδία» θα είναι σαν να κατευθύνονται προς έναν τοίχο, την παράδοξη πύλη μιας πολιτείας από την οποία δεν θα υπάρχει επιστροφή. Ενα υποθαλάσσιο σιντριβάνι και προβολείς θα συμπληρώνουν αυτό το σκηνικό, που φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα επικό σχόλιο για την περιπέτεια του σύγχρονου ανθρώπου.

Ενα ζευγάρι χωρίς πρόσωπο βγάζει σέλφι. Το γλυπτό του Τέιλορ λίγο πριν βυθιστεί. (photo: Jason deCaires Taylor)

Αυτή, βέβαια, δεν είναι η πρώτη εγκατάσταση του βρετανού καλλιτέχνη. Η αρχή έγινε το 2006, όταν δημιούργησε τις «Μεταλλαγές», ένα επίσης υποθαλάσσιο σύμπλεγμα με φιγούρες μαθητών στον Κόλπο Μολινιέρ της Γρενάδα, στην Καραϊβική (είναι τόσο εντυπωσιακό, που το περιοδικό National Geographic το κατέταξε στα 25 θαύματα του σύγχρονου κόσμου).

Ενα από τα πιο εντυπωσιακά έργα του Τέιλορ, οι Μεταλλαγές, βρίσκονται στα 5 μέτρα βάθος, στην Γρενάδα. (photo: Jason deCaires Taylor)

Πέρσι ο 41χρονος Τέιλορ πόντισε στις Μπαχάμες τον «Ωκεάνιο Ατλαντα» του, ένα έργο που ζυγίζει 60 τόνους και θεωρείται το μεγαλύτερο υποθαλάσσιο γλυπτό στον πλανήτη, ενώ μόλις το προηγούμενο καλοκαίρι εγκατέστησε στον Τάμεση, κοντά στο Βρετανικό Κοινοβούλιο την «Ωρα της φυρονεριάς», που παριστάνει τους τέσσερις ιππείς της Αποκάλυψης.

Το γλυπτό Ωκεάνιος Ατλαντας έχει ύψος 5 μέτρα και απεικονίζει ένα κορίτσι που φαιίνεται να σηκώνει την επιφάνεια της θάλασσας στις πλάτες του. (photo: Jason deCaires Taylor)
Οι τέσσερις ιππείς της Αποκάλυψης στις όχθες του ποταμού Τάμεση στο Λονδίνο «παρακολουθούν» το ξημέρωμα (photo: Jason deCaires Taylor)

Η μεγαλύτερη όμως εγκατάσταση που έχει δημιουργήσει ποτέ και το μοναδικό μέχρι στιγμής υποθαλάσσιο μουσείο που φέρει την υπογραφή του είναι το Museo Subacuatico de Arte, στα αβαθή του κόλπου του Κανκούν στο Μεξικό. Εδώ βρίσκονται ποντισμένα πάνω από 500 αγάλματα, τα οποία σκάλισαν οι κάτοικοι του κοντινού χωριού Πουέρτο Μορέλος.

Ενας υπέρβαρος άντρας τρώει το δείπνο του μπροστά στη τηλεόραση στο γλυπτό με τον τίτλο «Αδράνεια» (photo: Jason deCaires Taylor)

Η εγκατάσταση, που ακούει στο όνομα «Σιωπηλή εξέλιξη», συγκεντρώνει πάνω από 800.000 επισκέπτες το χρόνο. Και ο Τέιλορ, ο οποίος δίνει μεγάλη σημασία στη θαλάσσια ζωή η οποία χρόνο με το χρόνο αλλοιώνει και μεταλλάσσει τη γλυπτική του, αφήνοντας πότε ένα κοράλι να αναπτυχθεί στο στέρνο ενός αγάλματος και πότε ένα φύκι να προστεθεί στα μαλλιά κάποιου άλλου, σημειώνει με νόημα: «Ολο αυτό είναι κάπως σαν τις ζωές των ανθρώπων. Κάτι νέο προκύπτει και τις μεταμορφώνει, κάτι άλλο μένει όπως ήταν πριν. Αξαφνα, μια τυχαία εμπειρία ανοίγει εμπρός μας καινούργιους δρόμους για να δούμε και να βιώσουμε τη ζωή μας».

Στα 8 μέτρα βάθος στο Μεξικό βρίσκεται το σύμπλεγμα γλυπτών «Σιωπηλή Εξέλιξη»
Οσο περνάει ο καιρός τα γλυπτά του Τέιλορ μεταμορφώνονται και γίνονται ένα με την θαλάσσια φύση (photo: Jason deCaires Taylor)
Το μεγαλειώδες έργο αποτελείται από περίπου 500 φιγούρες,  και θέλει να δείξει την σχέση μεταξύ του ανθρώπου και του περιβάλλοντος (photo: Jason deCaires Taylor)