Περίπου οκτώ εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων καταλήγουν στους ωκεανούς του πλανήτη μας κάθε χρόνο, ενώ επίσης πετάμε περίπου 13 εκατ. τόνους ρούχων ετησίως. Τα απόβλητα στους επιδρούν αρνητικά στη χημική σύνθεση του θαλάσσιου κόσμου, αλλοιώνοντάς τη και επηρεάζοντας όλα τα οικοσυστήματα που υπάρχουν μέσα στο νερό. Ταυτόχρονα, η πλήρωση χώρων υγειονομικής ταφής με απόβλητα, συμπεριλαμβανομένων των ενδυμάτων, παράγει επικίνδυνα χημικά που ρυπαίνουν τον αέρα και τα εδάφη, επηρεάζοντας αρνητικά τη γη και την υγεία μας.
Είναι σαφές ότι κάτι πρέπει να γίνει, γράφει η Έμιλι Ντόλινγκ στη στήλη Designed του BBC, σε άρθρο της για το πρότζεκτ «Upcycling the Oceans» (ή UTO) που έχει αναπτύξει η ισπανική μάρκα Ecoalf. Ο τίτλος του έργου σημαίνει για την ακρίβεια επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων που έχουν πεταχτεί στους ωκεανούς με τρόπο ώστε να δημιουργηθούν προϊόντα υψηλότερης ποιότητας ή αξίας από τα αρχικά.
Η εταιρεία μόδας δημιούργησε ένα περίπλοκο και επαναστατικό πρόγραμμα αειφορίας με στόχο την μετατροπή των πλαστικών σκουπιδιών, που υπάρχουν στα βάθη της Μεσογείου, σε νήματα για υφάσματα, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιεί για την κατασκευή των ρούχων της. Μάλιστα, το πρότζεκτ «Upcycling the Oceans» έχει προταθεί για το βραβείο μόδας των «Beazley Designs of the Year 2017».
Το σύνθημα της Ecoalf είναι: «”Επειδή δεν υπάρχει Πλανήτης Β” ο στόχος της εταιρείας είναι “να δημιουργήσει την πρώτη γενιά ανακυκλωμένων προϊόντων με την ίδια ποιότητα, σχεδιασμό και τεχνικές ιδιότητες όπως τα καλύτερα μη ανακυκλωμένα προϊόντα”». Και μέχρι στιγμής φαίνεται ότι κάνουν ακριβώς αυτό.
Το «Upcycling the Oceans», το οποίο αρχικά ξεκίνησε το 2015 στην Ισπανία, την πατρίδα του ιδρυτή της Ecoalf, πρόκειται στην ουσία για ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας που αποτελεί επανάσταση στη διαδικασία κατασκευής ρούχων. Έχει τρία βασικά βήματα: οι κατά τόπους ψαράδες συλλέγουν το πλαστικό από τον βυθό της Μεσογείου, το οποίο κατόπιν καθαρίζεται και είναι έτοιμο για πολυμερισμό (μετατροπή των πλαστικών αποβλήτων σε πέλετς). Και τέλος τα πέλετς (μέσω της έλασης και της περιστροφής) μετατρέπονται σε νήμα για υφάσματα τα οποία χρησιμοποιούνται στην δημιουργία ενδυμάτων.
Ο Χαβιέρ Γκογιενέτσε, ιδρυτής και πρόεδρος της Ecoalf, εξηγεί στο BBC Designed πόσο σημαντική είναι η υποψηφιότητα της εταιρείας του για το βραβείο μόδας: «Θα αυξήσει τη γνώση των ανθρώπων για το τι συμβαίνει στον πλανήτη και για το πώς εργαζόμαστε για την επίτευξη ενός πολύ καθορισμένου στόχου: σταματάμε να χρησιμοποιούμε φυσικές πηγές με απρόσεκτο τρόπο και αφήνουμε ένα καλύτερο μέλλον για τις επόμενες γενιές».
Η Ecoalf έχει συνεργαστεί με τις εταιρείες Swatch, Apple και Goop. Έχει επίσης συνεργαστεί με την κορυφαία Ισπανική σχεδιάστρια Sybilla για μια συλλογή με 10 νάιλον πανωφόρια και σακάκια σε έντονα χρώματα που έχει δημιουργηθεί ανακυκλώνοντας πεταμένα δίχτυα ψαράδων.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, η ισπανική εταιρεία επέκτεινε την αποστολή της στην Ταϊλάνδη με ένα πρότζεκτ για τα επόμενα τρία χρόνια που έχει την υποστήριξη του ταϊλανδικού υπουργείου τουρισμού και του κρατικού οργανισμού «PTT Global Chemical Public».
Κάθε προϊόν που παράγει είναι αποτέλεσμα ανακύκλωσης 100%. Και αυτή η μέθοδος θα μπορούσε να μειώσει την καθαρή ποσότητα απορριμμάτων ειδών ένδυσης που δημιουργούνται, αλλά και να παράσχει βιώσιμους πόρους για τη δημιουργία ενδυμάτων υψηλής ποιότητας στο μέλλον.
Δεν αφορά, όμως, μόνο στη δημιουργία ενδυμάτων. Σύμφωνα με την Ecoalf, το 60% των 8 εκατ. τόνων πλαστικών αποβλήτων στον κόσμο προέρχονται από ασιατικές χώρες. Αρχικά, λοιπόν, το πρότζεκτ UTO της Ταϊλάνδης επικεντρώνεται στην εκπαίδευση του τοπικού πληθυσμού για την υπεύθυνη και αειφόρο διαβίωση σε μια προσπάθεια μείωσης του αριθμού αυτού, με διαδικασίες συλλογής και διαλογής που οδηγούν τελικά στην μετατροπή των πλαστικών αποβλήτων σε πρώτη ύλη για ενδύματα.
Ο Γκογιενέτσε τρέφει μεγάλες ελπίδες γι’ αυτή την οικολογική αποστολή: «Η ευκαιρία με την UTO είναι τεράστια καθώς σχεδιάσαμε αυτό το έργο με στόχο να μπορεί να αναπαραχθεί σε όλο τον κόσμο».